Türkiye ahşap konut sektöründeki firmalara yönelik yalın inşaat tabanlı süreç iyileştirme modeli
Lean construction based process improvement model for companies in the turkish timber housing sector
- Tez No: 909239
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BURCU BALABAN ÖKTEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Ahşap Yapım Sistemleri, Ahşap Konut Sektörü, Saha Dışı İnşaat, Yalın İnşaat, Süreç İyileştirme, Timber Construction Systems, Timber Housing Sector, Offsite Construction, Lean Construction, Process Improvement
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 220
Özet
İnşaat sektöründe israfların giderilmesi ve üretkenliğin artırılması uzun yıllardır küresel ölçekte bir sorun olarak ele alınmaktadır. İnşaatlardaki verimsizliklerin kaynağı araştırıldığında bir taraftan sektörün sahadaki emek yoğun doğasının, diğer taraftan mesleki becerilerde azalan seviyenin temel faktörler olduğu görülmüştür. Geleneksel inşaatlardaki (şantiye -onsite) üretkenlik sorununun giderilmesi için yapılan çalışmalar, ön imalata dayalı 'saha dışı inşaat' (offsite construction) yöntemlerinin uygulanmasını önemli bir çözüm yolu olarak ortaya koymaktadır. Yapının bölümlerinin şantiye dışında kontrollü koşullarda altında üretildiği saha dışı inşaat (SDİ) yaklaşımı sayesinde; kalite, güvenlik, maliyet, inşa süreleri, sürdürülebilirlik ve genel olarak üretkenlik bağlamında önemli avantajlar sağlanabilmektedir. Bu faydalarıyla SDİ, ahşap konutların daha verimli inşa edilebilmesi için de literatürde yaygın bir şekilde önerilmekte ve İsveç, ABD, Birleşik Krallık ve Japonya gibi birçok ülkede az katlı ahşap konutların inşasında yüksek seviyelerde kullanılmaktadır. Araştırmanın odak noktasını oluşturan Türkiye ahşap konut sektöründeki üretkenliğin çoğalması ve ahşap yapıların daha rekabetçi bir hale gelebilmesi için de saha dışı üretim oranlarının ve verimliliğinin artması önem arz etmektedir. Araştırma kapsamında Türkiye'de yüksek düzeyde saha dışı inşaat yöntemleriyle ahşap konut üretimi yapan firmalar tespit edilmiş ve yetkilileriyle ön görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Yapılan görüşmeler sonucunda yüksek oranlarda saha dışı inşaat yöntemleri kullanılmasına rağmen firmaların ahşap konut üretimlerinde süreç israflarının (process waste) meydana geldiği tespit edilmiştir. Bununla beraber firmalar tarafından yapım süreçlerini analiz etme ve iyileştirme noktasında herhangi bir bilimsel yöntem veya araç kullanılmadığı gözlemlenmiştir. Buradan hareketle, Türkiye'de ahşap konut üretimlerini saha dışı inşaat yöntemleriyle gerçekleştiren firmalar için özelleştirilmiş bir süreç iyileştirme modelinin; bu alandaki verimsizliklerin giderilmesi, üretkenliğin artması ve genel olarak Türkiye ahşap yapı sektörünün gelişmesi noktasında faydalı olacağı düşünülmüştür. Tez çalışmasının birincil amacı Türkiye ahşap yapı sektöründe üretimlerini saha dışı inşaat yöntemleriyle gerçekleştirmeyi hedefleyen ahşap konut üreticisi firmalara yönelik yalın inşaat tabanlı süreç iyileştirme modeli geliştirmektir. İkincil amacı saha dışı inşaat yöntemleriyle ahşap konut üreten firmaların yapım süreçlerindeki temel verimsizlikleri ve sorunları tespit etmektir. Üçüncü amacı ise Türkiye yapı sektöründe saha dışı inşaat yöntemleriyle ahşap konut üretimi faaliyetlerinin genel durumunu ortaya koyabilmektir. Araştırma kapsamında öncelikle ahşap konut yapı ve inşaat sistemleri ile dünyada ve Türkiye'de ahşap konut sektörünün durumuyla ilgili literatür incelemesi yapılmıştır. Ardından ahşap konut üretim süreçlerinin iyileştirilmesine yönelik literatürde yer alan çalışmalar ve modeller incelenmiştir. Bu araştırmalar sonucunda saha dışı yöntemlerle ahşap konut üretimiyle ilgili uluslararası literatürde ve kurumlarda yaygın teorik yaklaşım olarak 'Yalın İnşaat'ın (lean construction) kullanıldığı görülmüştür. İmalat sektörü temelli bir süreç iyileştirme yaklaşımı olan Yalın inşaatın, Türk ahşap konut firmalarının endüstriyel üretime geçişi için de itici bir etki sağlayacağı düşüncesiyle araştırmanın kavramsal zemininde yer almasına karar verilmiştir. Sonrasında literatür çalışmasından elde edilen bilgiler ışığında Türkiye'de yüksek ön imalat değeriyle ahşap konut üretimi yapan firmalar belirlenmiş ve firmalardan bir kısmıyla ön görüşmeler yapılarak sektördeki mevcut uygulamalar ve sorunlar tespit edilmiştir. Daha sonra ön görüşmelerden elde edilen bulgular ve bu bulguların literatürden elde edilen bilgiler ile karşılaştırılması sonucunda sektördeki firmaların yapım süreçlerini iyileştirmeye yönelik yalın inşaat tabanlı taslak model geliştirilmiştir. Ardından modelin uygulanabilir düzeyde bir olgunluğa ve detaylılığa kavuşabilmesi için firmalarla derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Derinlemesine görüşmelerden elde edilen bulguların değerlendirilmesi sonucunda Türkiye ahşap konut sektöründeki firmalara yönelik yalın inşaat tabanlı yapım süreçlerini iyileştirme modeli oluşturulmuştur. Yalın inşaat araçlarının sektördeki firmaların yapısına özgü bir şekilde uyarlanarak bir araya getirilmesiyle oluşturulan model; incelenecek yapım sürecinin seçimi, verilerin toplanması, israfların tespiti, israfların analizi ve iyileştirme önerilerinin belirlenmesi ana aşamalarını içermektedir. Modelde ifade edilen adımlar takip edildiği takdirde, iyileştirilmek istenen süreçlerde oluşan israflar tespit edilip, yalın israf kategorileri altında kök-neden analizi yapılabilmektedir. Bu sayede firmalar israfa yol açan nedenleri tespit edebilmekte ve yapım süreçlerini iyileştirme önerilerini belirleyebilmektedir. Önerilen modelin yapım süreçlerinin iyileştirilmesi noktasında çözüm üretebileceği vaka çalışması üzerinden ortaya konmaya çalışılmıştır. Modelin uygulandığı çalışma sonucunda; incelenen inşaat faaliyetinin tüm ana ve alt süreçleri tanımlanmış ve meydana gelen süreç israfları nicel olarak belirlenmiştir. İsrafların hangi süreçte, hangi oranda oluştuğu da tespit edilmiştir. Bununla beraber israfların kök nedenleri ve etkileri de ortaya çıkarılmıştır. Böylece yapım süreçlerinde oluşan israfların giderilebilmesi yönünde atılacak adımlar belirlenebilmiştir. Ahşap konut sektöründeki firmaların basit ve düşük maliyetli çözüm önerilerine ihtiyacı olduğu ortadadır. Geliştirilen modelin yapım süreçlerindeki sorunların tespit edilmesi ve genel olarak süreçlerin iyileştirilmesi için faydalı olacağı düşünülmektedir. Ayrıca yapılan bu çalışmanın alanda yapılacak ileriki çalışmalar için de bir kaynak oluşturması hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
Eliminating process waste and boosting productivity in construction has been a global challenge for years. The sector's labor-intensive nature and a decline in professional skills have been identified as major factors limiting productivity gains. Research shows that adopting offsite construction (OFC) methods, which use prefabrication, offers a promising solution to these challenges. In OFC, parts of the structure are manufactured under controlled conditions offsite, yielding notable benefits in quality, safety, cost, time, sustainability, and productivity. Due to these advantages, OFC is widely recommended for efficient wooden house construction and is prevalent in low-rise housing in countries like Sweden, the USA, the UK, and Japan. To improve productivity in Turkey's wooden housing sector, it is important to increase the offsite production rates and efficiency in construction. Preliminary interviews with Turkish companies using high levels of OFC for wooden houses revealed persistent process inefficiencies despite their adoption of these methods. However, none of the companies utilized scientific tools or methods to analyze and improve their construction processes. This highlighted a need for a customized process improvement model to enhance productivity, reduce inefficiencies, and foster sector-wide growth. The primary goal of this thesis is to develop a lean construction-based process improvement model for Turkish wooden house manufacturers employing OFC methods. The secondary goal is to identify common inefficiencies in the construction processes of these companies, and the third is to provide an overview of OFC practices within Turkey's wooden housing sector. This research included a literature review on wooden housing construction systems and wooden housing sectors in Türkiye and World. Relevant studies and models aimed at improving wooden housing production were examined, revealing that“Lean Construction”is a widely applied approach internationally in this field. So it was decided to include it in the conceptual basis of the research with the idea that it would provide a driving effect for Turkish wooden housing companies as a process improvement approach. Following the literature review, preliminary interviews with Turkish companies helped identify current practices and challenges in the sector. Based on these findings and literature insights, a draft lean construction model was developed, which was then refined through in-depth interviews to ensure practical applicability. The study identified several forms of waste in construction processes, including faulty designs, manufacturing errors, rework, delays, extra processing, and unnecessary transportation, leading to wasted labor, time, and money. Despite these losses, companies lacked scientific tools for detailed waste analysis at each construction stage, leaving many issues and root causes undiagnosed. To address this, a lean construction-based process improvement model was proposed to identify, analyze, and minimize waste in construction processes. Tailored to the sector's needs, the model outlines steps for selecting the process to examine, gathering data, identifying and analyzing waste, and recommending improvements. Following these steps allows companies to pinpoint the root causes of waste and develop targeted process improvements. A case study demonstrated the model's effectiveness by quantitatively identifying waste across all main and sub-processes, revealing their root causes, and outlining actionable steps for waste reduction. The Turkish timber housing sector requires simple, cost-effective solutions, and this model provides a valuable framework for identifying and improving process inefficiencies. Additionally, this study aims to serve as a resource for future research in this field.
Benzer Tezler
- Türkiye' de az katlı konutlar için yarı açık hafif çelik yapım sistemi önerisi
The proposal of semi open cold formed steel framing system for low rise residentials in Turkey
SEMİH GÖKSEL YILDIRIM
- Açık deniz platformlarının konumlandırılması için konum belirleme sistemlerinin entegrasyonu
Positioning systems integration for locating offshore platforms
MAHMUT OLCAY KORKMAZ
Doktora
Türkçe
2012
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAHMİ NURHAN ÇELİK
- Yapıda taşıyıcı sistem elemanı olarak çelik kullanımı, Avrupa ve Türkiye'deki uygulama olanak ve kısıtlarının saptanması
Utilization of steel in buildings as a structural element, determining the possibility and limits of its application in Europe and Turkey
MUSTAFA BADEM
- Investigation of pine (Pinus nigra) bark extracts containing phenolic compounds
Fenolik bileşikler içeren karaçam (Pinus nigra) kabuğu ekstraktlarının incelenmesi
MERILYN AMLANI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Gıda MühendisliğiKastamonu ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SENEM YETGİN
- Aspekte der nachhaltigkeit im urbanen wohnbau von schwellenländern entwicklung eines mehrgeschoßigen holzbauprototyps für die Türkei untersuchungen zur berücksichtigung von sozialverträglichkeit, wirtschaftlichkeit, bautechnik, ressourcen- u. umweltschonung
Gelişmekte olan ülkelerde kentsel konutlar ve sürdürülebilirlik Türkiye için çok katlı bir ahşap prototipin geliştirilmesi sosyal uyumluluk, rekabet gücü, teknolojik ve çevresel faktörlerin araştırılması
MELEK ELİF SOMER
Doktora
Almanca
2008
MimarlıkTechnische Universität WienMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DDI WOLFGANG WİNTER