Dünya savaşları döneminde Türkiye'de karaborsa
Black market in Turkey during the world wars
- Tez No: 912268
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHTAP ÖZDEĞER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Tarih, Economics, History
- Anahtar Kelimeler: Karaborsa, Savaş Ekonomisi, Kıtlık, Birinci Dünya Savaşı, İkinci Dünya Savaşı, Black Market, War Economy, Famine, World War I, World War II
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 385
Özet
ÖZ DÜNYA SAVAŞLARI DÖNEMİNDE TÜRKİYE'DE KARABORSA SEREN ÖZKAYA Savaş ekonomisi bir ülkenin savaş koşullarında ekonomik faaliyet alanlarını ve gelişimlerini, savaş sürecinde ortaya çıkan olağanüstü dinamikleri inceleyen, buna bağlı stratejiler belirleyen ve politikalar sunan bir kavramı ifade etmektedir. Savaş, cepheyi etkilediği kadar cephe gerisini de etkilemektedir. Toplumsal ve ekonomik yapılarda derin izler bırakmaktadır. Savaş dönemlerinde halkın ve ordunun ihtiyaçlarının karşılanması devletin önemli bir görevi olmaktadır. Devletin bu görevi gerçekleştirmesi için kaynaklarını etkin bir şekilde yönetmesi, üretim, tüketim ve dağıtım politikalarını iyi bir şekilde belirlemesi gerekmektedir. Savaş sürecinin getirdiği arz ve talep dengesizliği piyasada arz miktarını azaltmaktadır. Savaşın etkisi ile tedarik zincirlerinde bozulma meydana gelmekte bu da belirsiz bir ortam yaratarak beraberinde spekülasyonları ve karaborsa gibi yasadışı faaliyetleri getirmektedir. Karaborsa resmi mal piyasasının etkin olduğu fakat resmi piyasa işleyişinin bozulduğu durumlarda mal ve hizmetlerin illegal yollarla daha yüksek fiyatlarla işlem görererek oluşturduğu yeni bir piyasadır. Savaşın yarattığı ekonomik ortam ve arz eksikliği karaborsa için oldukça elverişli olmaktadır. Piyasaya arz edilen malın az olması nedeniyle fiyatlar fazlasıyla artmakta ve enflasyonist bir ortam oluşmakta ve karaborsa beslenmektedir. Karaborsa piyasada çelişkili bir ortam yaratmaktadır. Karaborsanın önlenmesi için devletler, narh, tayınlama gibi uygulamaları kullanmaktadır. Bu uygulamalar da kısa dönemde karaborsanın etkisini azaltmakta fakat uzun dönemde karaborsaya neden olmaktadır. Bu tez Birinci ve İkinci Dünya Savaşı Dönemlerinde Türkiye'de savaş ekonomisi ve karaborsa arasında oluşan ilişkiyi ele almaktadır. Savaş dönemlerinde bozulan ekonomik yapı ve artan karaborsacılık ele alınarak bu yapıların toplumsal düzen ve gündelik hayat üzerindeki yansımaları incelenmektedir. Savaş ve karaborsa arasındaki ilişki sadece ekonomiyi etkilememekte, aynı zamanda siyasal ve toplumsal hayatı da şekillendirmektedir. Bu nedenle bu süreçlerin ele alınması, savaşların sosyal ve ekonomik neticelerinin ele alınması açısından fazlasıyla önem teşkil etmektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT BLACK MARKET IN TURKEY DURING THE WORLD WARS SEREN ÖZKAYA War economy refers to a concept that examines a country's economic activity areas and their development under wartime conditions, the extraordinary dynamics that emerge during the war process, determines strategies and offers policies accordingly. War affects the behind the front as much as it affects the front. It leaves deep impacts on social and economic structures. It is an important duty of the state to meet the needs of the people and the army in times of war. In order for the state to fulfill this task, it must manage its resources effectively and determine its production, consumption and distribution policies effectively. The supply and demand imbalance caused by the war reduces the amount of supply in the market. The impact of war disrupts supply chains, which creates an uncertain environment and leads to speculation and illegal activities such as the black market. The black market is a parallel market where goods and services are illegally traded at higher prices when the official goods market would otherwise be efficient but is disrupted. The economic environment created by war and the lack of supply are very favorable for the black market. Due to the scarcity of goods supplied to the market, prices increase excessively and an inflationary environment is created and feeds the black market. The black market creates a paradoxical environment in the market. In order to prevent the black market, governments use practices such as price fixing and rationing. These practices reduce the impact of the black market in the short term, but exacerbate black market in the long term. This thesis examines the relationship between the war economy and the black market in Turkey during the First and Second World Wars. It examines the deteriorating economic structure and increasing black market during the war periods and examines their reflections of these structures on social order and daily life. The relationship between war and the black market does not only affect the economy, but also shapes political and social life. Therefore, analyzing these processes is of great importance in terms of analyzing the social and economic consequences of wars.
Benzer Tezler
- İkinci Dünya Savaşı'nda Türkiye'de bulaşıcı hastalıklarla mücadele
Struggle within infectious diseases in Turkey during in World War II
İSMAİL ÇAKIRÇOBAN
- Türk plastik sanatlarında otodidakt ve naif sanat, çocuk yaratıcılığı (1950-1960)
Autodidactic and naive art, child creativity in Turkish plastic art (1950-1960)
NİHAL ELVAN ERTURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ZEYNEP YASA YAMAN
- Türkiye'nin Arap-İsrail savaşları döneminde uyguladığı Ortadoğu politikası (1948-1973)
Turkey's Middle East policy during the period of Arab-Israeli conflict (1948-1973)
SAFA AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA EDİP ÇELİK
- Türkiye'de çocuk suçluluğu: Tekirdağ ili örneği
Juvenile delinquency in Turkey: A case in the cities of Tekirdağ
DİLARA TOĞUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Kamu YönetimiTrakya ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTEKİN GELERİ