Geri Dön

Sosyal bilgiler dersinde kültür okuryazarlığı: Öğretmen ve öğrenci görüşleri

Cultural literacy in social studies education: Teacher and student's views

PDF İndir

  1. Tez No: 913224
  2. Yazar: FEYYAZ PEHLİVAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BANU ÇULHA ÖZBAŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 237

Özet

Bu çalışmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmenlerinin ve ortaokul 5, 6 ve 7. sınıf öğrencilerinin kültür okuryazarlığının kültürü kavrama boyutuna ilişkin görüşlerinin neler olduğunu betimlemektir. Bu çalışmanın problemine tarama modeli işe koşularak cevap aranmaya çalışılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında tabakalı örneklem ile belirlenen, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı olarak Güneydoğu Anadolu bölgesinde yer alan bir ilin merkez ilçelerindeki okullarda görev yapan 19 kadın, 18 erkek öğretmen olmak üzere toplamda 37 sosyal bilgiler öğretmeninden ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde yer alan bir ilin merkez ilçelerinde bulunan İl Millî Eğitim Müdürlüğü tarafından uygulama yapılmak üzere izin verilen ortaokullarda eğitim gören 5, 6 ve 7. sınıf seviyesindeki 99 kız, 75 erkek olmak üzere toplam 174 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada sosyal bilgiler öğretmenlerinin ve ortaokul öğrencilerinin kültür okuryazarlığının kültürü kavrama boyutunu belirlemek için açık uçlu sorulardan oluşan görüş formu ve kültür okuryazarlığına ilişkin kültür kavramlarına (kültür, kültürel miras, kültürel değişim ve kültürlerarası duyarlılık) yönelik kelime ilişkilendirme testi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde içerik ve betimsel analiz süreçleri işe koşulmuştur. Araştırma sonucunda kelime ilişkilendirme testi (KİT) ile kültür kavramlarına (kültür, kültürel miras, kültürel değişim ve kültürlerarası duyarlılık)ilişkin elde edilen bulgular tablolaştırılarak incelenmiş, tekrarlanan kelimeler dikkate alınarak belirlenen kesme noktaları doğrultusunda zihin haritaları oluşturulmuştur. Araştırmanın sonucunda; kültür kavramlarına ilişkin kelime ilişkilendirme testinde verilen (kültür, kültürel miras, kültürel değişim ve kültürlerarası duyarlılık) anahtar kavramları, öğretmen ve öğrenciler tarafından toplamda 298 cevap kavramla ilişkilendirilmiştir. Araştırma grubunda yer alan sosyal bilgiler öğretmenleri ve ortaokul 5,6 ve 7.sınıf öğrencilerinin kültür, kültürel miras, kültürel değişim ve kültürlerarası duyarlılık kavramlarına ilişkin algılarının birbirine benzer olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada görüş formundan elde edilen bulgular incelenmiş ve sosyal bilgiler öğretmenleri ve ortaokul öğrencilerinin kendi kültürlerini hangi özellikleri ile tanımladıklarına ilişkin cevapları incelendiğinde sosyal bilgiler öğretmenleri ile 6 ve 7. sınıf öğrencilerinin kültürlerini en çok yeme-içme kültürü teması kapsamında yer alan yemekler ile tanımladıkları belirlenmiştir. 5. sınıf öğrencilerinin ise sosyal bilgiler öğretmenleri, 6 ve 7. sınıf öğrencilerinden farklı olarak kendi kültürlerini ve özelliklerini etnik unsurlar teması kapsamında yer alan gelenek-görenekler ile ifade ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal bilgiler öğretmenleri ve ortaokul öğrencilerinin kendi kültürlerine yakın olan ve iyi anlaşacakları kültür çerçevesinde en çok komşu ülkeler temasında yer alan Azerbaycan kültürünü kendi kültürlerine yakın özelliklere sahip olan ülke olarak gördükleri belirlenmiştir. Kendi kültürlerinin diğer kültürlerle benzer unsurların neler olduğuna ilişkin sosyal bilgiler öğretmenleri ve ortaokul öğrencilerinin ortak cevap olarak yeme-içme kültürü teması kapsamında olan yemekler ifadesini sıklıkla belirttikleri sonucuna ulaşılmıştır. Tüm katılımcıların Türkiye'deki kültürlere benzeyen diğer kültürlerin ortak özelliklerini yeme-içme kültürü bağlamında açıkladığı belirlenmiştir. Katılımcıların Azerbaycan, Yunanistan ve Suriye'nin yeme-içme kültürü bakımından Türkiye'deki kültürlerle benzediğini düşündükleri elde edilen bulgular neticesinde ortaya koymuştur. Sosyal bilgiler öğretmenleri ve ortaokul öğrencilerinin kültüre yönelik görüşlerini yaşın, cinsiyetin ve yaşanılan yerin etkileyip etkilemeyeceğine ilişkin görüşleri farklılık göstermiştir. Sosyal bilgiler öğretmenleri ve 6. sınıf öğrencileri yaşın kültüre yönelik görüşlerini etkilemeyeceğine inandıkları için sorulan sorulara yönelik aynı şekilde cevap verdikleri belirlenmiştir. 5 ve 7. sınıf öğrencileri ise yaşın kültüre yönelik görüşlere etkisi olduğunu, bu durumun farklı cevapların verilmesine neden olacağını ifade ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal bilgiler öğretmenleri ve 6. sınıf öğrencilerinin cinsiyet fark etmeksiniz herkesin kültüre yönelik sorulara aynı cevapları verecekleri cinsiyetin kültüre yönelik görüşleri etkilemediği sonucuna ulaşılmıştır. 5 ve 7. sınıf öğrencileri ise cinsiyetin kültüre yönelik görüşleri etkilediğini, bu nedenle farklı cinsiyetteki kişilerin farklı cevaplar verecekleri sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal bilgiler öğretmenleri ve 6. sınıf öğrencileri yaşanılan yerin kültüre yönelik görüşleri etkilemeyeceğini belirtmişlerdir. Sosyal bilgiler öğretmenleri ve 6. sınıf öğrencileri yaşanılan yerin kültüre ilişkin görüşleri etkilemediği bu nedenle aynı cevapları verecekleri sonucuna ulaşılmıştır. 5 ve 7. sınıf öğrencileri ise yaşanılan yerin kültüre ilişkin görüşleri etkilediğini bu nedenle sorulara verilecek cevapların farklı olacağı sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to examine the views of social studies teachers and secondary school 5th, 6th and 7th grade students on the culture comprehension dimension of cultural literacy. The problem of this study was tried to be answered by employing the survey model. The study group of the research consists of a total of 37 social studies teachers, 19 female and 18 male teachers working in the schools in the central districts of the province located in the Southeastern Anatolia region affiliated to the Ministry of National Education, determined by stratified sampling in the 2023-2024 academic year, and a total of 174 students, 99 female and 75 male, in the 5th, 6th and 7th grades, studying in secondary schools in the central districts of the province located in the Southeastern Anatolia region, which are permitted by the Provincial Directorate of National Education to carry out the application. In this study, it was aimed to reach a rich and mutually supportive data diversity by utilising more than one data collection tool. Questionary and a word association test for cultural concepts related to cultural literacy (culture, cultural heritage, cultural change and intercultural sensitivity) were used to determine the cultural comprehension dimension of cultural literacy of social studies teachers and secondary school students.Content and descriptive analysis processes were employed in the analysis of the data obtained in the study. As a result of the research, the findings obtained from the word association test (WIT) regarding the concepts of culture (culture, cultural heritage, cultural change and intercultural sensitivity) were tabulated and analysed, and mind maps were created in line with the cut-off points determined by considering the repeated words. As a result of the research; the key concepts given in the word association test related to the concepts of culture (culture, cultural heritage, cultural change and intercultural sensitivity) were associated with a total of 298 answers by teachers and students. It was concluded that the perceptions of social studies teachers and secondary school 5th, 6th and 7th grade students in the research group regarding the concepts of culture, cultural heritage, cultural change and intercultural sensitivity were close to each other. In the study, the findings obtained from the semi-structured interview form were analysed and when the answers of social studies teachers and secondary school students regarding the characteristics of their own cultures were examined, it was determined that social studies teachers, 6th and 7th grade students defined their cultures mostly with the foods within the scope of the food and beverage culture theme. 5th grade students, on the other hand, unlike social studies teachers, 6th and 7th grade students, expressed their culture and its characteristics with traditions and customs under the theme of ethnic elements. It was determined that social studies teachers and secondary school students saw the culture of Azerbaijan, which was mostly included in the theme of neighbouring countries within the framework of the culture that is close to their own culture and with which they will get along well, as the country that has characteristics close to their own culture. It was concluded that social studies teachers and secondary school students frequently stated the expression of food within the scope of the theme of food and beverage culture as a common answer regarding the similar elements of their own cultures with other cultures. It was determined that all participants explained the common features of other cultures similar to the cultures in Turkey in the context of food and beverage culture. As a result of the findings, the participants revealed that Azerbaijan, Greece and Syria are similar to the cultures in Turkey in terms of food and beverage culture. Social studies teachers 'and secondary school students' views on culture related to age, gender and place of residence differed. It was determined that social studies teachers and 6th grade students would give the same answers to the questions asked because age would not affect their views on culture. It was concluded that 5th and 7th grade students stated that age had an effect on their views on culture and that this situation would cause different answers to be given. It was concluded that social studies teachers and 6th grade students would give the same answers to the questions about culture regardless of gender and that gender did not affect the views on culture. The 5th and 7th grade students, on the other hand, concluded that gender affected their views on culture, and therefore people of different genders would give different answers. Social studies teachers and 6th grade students stated that the place of residence does not affect the views on culture. Social studies teachers and 6th grade students concluded that the place of residence does not affect the views on culture, so they will give the same answers. 5th and 7th grade students concluded that the place of residence affects the views on culture, so the answers to the questions will be different.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    298177

    4. ve 5. sınıflar fen ve teknoloji dersinin vatandaşlık eğitimi bakımından işlevselliği

    The function of science and technology courses in 4th and 5th grades in terms of citizenship education

    MUHAMMET ÖZDEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞEFİK YAŞAR

  2. Tez No

    591451

    Türkiye'deki Suriyeli çocukların eğitime ve sosyal bilgiler dersine entegrasyonları hakkında sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri

    The views of social studies teachers about the integration of Syrian children in Turkey into the education and social studies

    BÜŞRA ŞANLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FAHRİ KILIÇ

  3. Tez No

    757359

    Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının mekânsal okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi (MAKÜ örneği)

    Determining the spatial literacy levels of social studies teacher candidates (MAKÜsample)

    HAKAN ATAÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    CoğrafyaBurdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi

    Sosyal Bilimler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN YILMAZ

  4. Tez No

    844522

    Ortaokullarda uygulanan eğitim programının ihmal edilme durumlarının Eisner'ın Eğitsel Eleştiri Modeline göre değerlendirilmesi

    Evaluation of the neglect states of the curriculum implemented in secondary schools according to Eisner's Educational Criticism Model

    FATMA GÖKMEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEVİL FİLİZ

  5. Tez No

    910009

    Ortaokul öğrencilerinin dijital vatandaşlık yeterliklerinin geliştirilmesi: Bir eylem araştırması

    Developing digital citizenship competencies of middle school students: An action research study

    ESRA KILIÇ AFACAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZAFER İBRAHİMOĞLU

Geri Dön