GNSS ölçüleri ile yer kabuğu deformasyonlarının izlenmesi: Elazığ-Palu örneği
Monitoring of crustal deformation with GNSS measurements: Case study of Elazığ-Palu
- Tez No: 915930
- Danışmanlar: PROF. DR. UĞUR DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Geomatik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
Kuzeydoğu-güneybatı yönünde sıkışmalı ve sol yanal doğrultu atımlı bir fay olan Doğu Anadolu Fayı üzerinde 24 Ocak 2020 tarihinde Sivrice'de (Elazığ) meydana gelen 𝑀𝑤 6.8 büyüklüğündeki deprem ile 6 Şubat 2023 tarihinde Pazarcık'ta (Kahramanmaraş) meydana gelen 𝑀𝑤 7.7 büyüklüğündeki ve Elbistan'da (Kahramanmaraş) meydana gelen 𝑀𝑤 7.6 büyüklüğündeki depremlerin oluşturduğu yer kabuğu deformasyonları ve bunların etkileri göz önüne alındığında, Doğu Anadolu Fayı üzerinde bulunan Palu-Hazar Gölü segmentinin izlenmesinin hayati öneme sahip olduğunu göstermektedir. Bu kapsamda 2015 - 2023 yılları arasında bölgede 114Y250 ve 114Y435 numaralı TÜBİTAK-1001 projeleri gerçekleştirilmiştir. Bu projeler kapsamında, Palu-Hazar Gölü segmentinde bulunan Palu bölgesi üzerine tesis edilen 6 pilye noktasında kampanya tipi GNSS ölçmeler ile 12 GNSS kampanyası yapılmıştır. GNSS noktalarının faya olan uzaklıkları 10 metre ile 4 km arasında değişiklik göstermektedir. Bu tez çalışmasında ise, ilgili projeler kapsamında elde edilen GNSS ölçüleri kullanılarak Palu-Hazar Gölü segmenti olarak nitelendirilen bölgenin yer kabuğu deformasyonlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Eylül 2021 ile Eylül 2023 tarihleri arasında GNSS kampanyalarından elde edilen veriler, Palu-Hazar Gölü segmentinde hesaplanan deformasyonun yaklaşık 10 ± 2.6 mm ile 40 ± 2.9 mm arasında değiştiğini göstermektedir. Bu değerler, sadece 2020 Sivrice (Elazığ) depreminin posismik etkilerini değil, aynı zamanda 2023 Kahramanmaraş deprem dizisinin deprem anı (co-seismic) ve erken deprem sonrası (post-seismic) etkilerini ve devam eden yüzey kayma gözlemlerini de içermektedir. 2020 Sivrice depremi sonrası yer değiştirme miktarlarına göre, maksimum yer değiştirme EL03 noktasında güney yönlü 13.33 ± 3.10 mm ve doğu yönlü 8.31 ± 2.90 mm olarak tespit edilmiştir. 2023 Kahramanmaraş depremleri sonrası yer değiştirme miktarlarına göre, maksimum yer değiştirme EL01 noktasında güney yönlü 39.27 ± 3.25 mm ve batı yönlü 47.28 ± 2.95 mm olarak belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The East Anatolian Fault, a left-lateral strike-slip fault characterized by northeast-southwest compressional tectonics, experienced significant seismic events, including the 𝑀𝑤 6.8 earthquake in Sivrice (Elazığ) on January 24, 2020, the 𝑀𝑤 7.7 earthquake in Pazarcık (Kahramanmaraş), and the 𝑀𝑤 7.6 earthquake in Elbistan (Kahramanmaraş) on February 6, 2023. Considering the crustal deformations caused by these earthquakes and their impacts, the monitoring of the Palu-Hazar Lake segment of the East Anatolian Fault emerges as a critical priority. In this context, two TÜBİTAK-1001 projects, numbered 114Y250 and 114Y435, were conducted between 2015 and 2023 in the region. Within the scope of these projects, 12 GNSS campaigns were carried out at six benchmarks established along the Palu-Hazar Lake segment using campaign-based GNSS measurements. The distances of these GNSS benchmarks from the fault vary between 10 meters and 4 kilometers. In this thesis, the aim is to determine the crustal deformations of the region identified as the Palu-Hazar Lake segment using GNSS measurements obtained within the scope of the aforementioned projects. Data from GNSS campaigns conducted between September 2021 and September 2023 indicate that the xv deformation calculated along the Palu-Hazar Lake segment varies approximately between 10 ± 2.6 mm and 40 ± 2.9 mm. These values encompass not only the postseismic effects of the 2020 Sivrice (Elazığ) earthquake but also the co-seismic and early post-seismic impacts of the 2023 Kahramanmaraş earthquake sequence, along with observations of ongoing surface creep. Based on the displacement measurements following the 2020 Sivrice earthquake, the maximum displacement was observed at point EL03, with a southward movement of 13.33 ± 3.10 mm and an eastward movement of 8.31 ± 2.90 mm. Following the 2023 Kahramanmaraş earthquakes, displacement measurements indicate that the maximum displacement occurred at point EL01, with a southward movement of 39.27 ± 3.25 mm and a westward movement of 47.28 ± 2.95 mm.
Benzer Tezler
- Tusaga-aktif noktalarının deformasyon belirlemede kullanılabilirliği
Usability of turkish national gnss permanent network-active points for detecting deformations
AHMET METE GÜNDÜZ
Doktora
Türkçe
2019
Jeodezi ve FotogrametriKonya Teknik ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEVAT İNAL
- Jeodezik çalışmalarla İzmit körfezi ve yakın çevresi kabuk deformasyonlarının belirlenmesi
Determination of crust deformations of İzmit region and its vicinity with geodetic studies
MEHMET BAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAHMİ NURHAN ÇELİK
- Akyaka (Ula) ve Ören (Fethiye) arasındaki bölgenin yer kabuğu hareketlerinin GNSS ölçüleriyle araştırılması
Investigation of crustal movements in the region between Akyaka (Ula) and Ören (Fethiye) with GNSS measurements
MUHAMMED TURĞUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UĞUR DOĞAN
- Yerkabuğu deformasyonlarının GNSS ölçüleri ile kestirimi
Estimation of crustal deformations using GNSS observations
MUSTAFA FAHRİ KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAHAP ENGİN GÜLAL
- GNSS ölçüleri ile deformasyon analizi amaçlı yazılım geliştirme
Software development for deformation analysis with GNSS measurements
BURHANEDDİN BİLGEN
Doktora
Türkçe
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolKonya Teknik ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEVAT İNAL