Akyaka (Ula) ve Ören (Fethiye) arasındaki bölgenin yer kabuğu hareketlerinin GNSS ölçüleriyle araştırılması
Investigation of crustal movements in the region between Akyaka (Ula) and Ören (Fethiye) with GNSS measurements
- Tez No: 960586
- Danışmanlar: PROF. DR. UĞUR DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Geomatik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Anadolu Levhası'nın, güneyde Afrika Levhası ve batıda Ege mikrolevhası ile olan etkileşimi sonucunda Batı Anadolu'da kompleks bir gerilme rejimi gelişmiştir. Bu dinamik tektonik yapı, bölgedeki Fethiye-Burdur ile Gökova aktif fay zonları boyunca önemli ölçüde yer kabuğu deformasyonuna ve zamansal gerinim birikimine neden olmaktadır. Bu bağlamda, bölgenin jeodinamik davranışının anlaşılması, deprem tehlikesi ve risk analizleri açısından büyük önem taşımaktadır. Bu tez çalışmasında, Batı Anadolu Gerilme Bölgesinin güney kesiminde yer alan ve yüksek derecede tektonik aktiviteye sahip olan Muğla ilinin güneybatısında yer alan Ula (Akyaka) ile Fethiye (Ören) ilçeleri arasında kalan bölgede, GNSS (Global Navigation Satellite System) ölçülerine dayalı olarak yer kabuğu deformasyonların ve zamansal gerinim birikiminin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç kapsamında, Türkiye Ulusal Sabit GNSS Ağı - Aktif (TUSAGA-Aktif) ağına ait 6 sürekli GNSS istasyonu verileri, Türkiye Ulusal Temel Gnss Ağı'na (TUTGA) ait 7 GNSS noktasında ve 121Y300 nolu TÜBİTAK projesi kapsamında tesis edilen 16 GNSS noktasında, 2021-2024 yılları arasında gerçekleştirilen 4 kampanya GNSS ölçmelerinden elde edilen veriler kullanılmıştır. GNSS ölçüleri Bernese GNSS v5.4 yazılımı kullanılarak analiz edilmiş ve noktalara ilişkin koordinat zaman serileri elde edilmiştir. Bu zaman serilerinden noktalara ilişkin yatay ve düşey hızları Avrasya levhasına göre hesaplanmıştır. Yatay hız bileşenleri 22–42 mm/yıl aralığında değişmekte ve genel olarak güneybatı yönünde olduğu belirlenmiştir. Bölgede noktalara ilişkin maksimum 41.67 ± 1.76 mm/yıl güneybatı yönlü yatay hız belirlenirken yine güneybatı yönünde 22.05 ± 2.95 mm/yıl olarak minimum hız değeri hesaplanmıştır. Ayrıca bölgede noktalara ilişkin maksimum 20.72 ± 1.20 mm/yıl yükselme yönünde düşey hız belirlenirken, minimum -0.43 ± 1.15 mm/yıl çökme yönünde düşey hız bileşeni belirlenmiştir. Kampanyalar arasındaki noktalara ilişkin koordinat farkları kullanılarak anlamlı yer değiştirmeler elde edilmiş ve bu değerler kullanılarak bölgeye ilişkin gerinim parametreleri hesaplanmıştır. Dört kampanyadan elde edilen GNSS ölçüleri ile hesaplanan gerinim analiz sonuçlarına göre, bölgenin doğusunun ve batısının farklı gerinim alanlarına sahip olduğunu ve kampanya başlangıcından kampanya sonuna kadar geçen sürede gerinim miktarının artarak ve yayılarak büyüdüğü belirlenmiştir. Bölgede gerinim parametreleri olarak, maksimumu 2.02 ± 0.99 µ strain iken minimum -0.02 ± 0.41 µ strain olarak hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlar, bölgede zamanla değişen bir deformasyon yapısının varlığını ortaya koymakta ; bölgedeki tektonik davranışın anlaşılmasına katkı sağlamakta ve gelecekteki jeodinamik modellemeler için temel veri niteliği taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
As a result of the interaction of the Anatolian Plate with the African Plate to the south and the Aegean microplate to the west, a complex extensional regime has developed in Western Anatolia. This dynamic tectonic framework has led to significant crustal deformation and temporal strain accumulation, particularly along the active fault zones of Fethiye–Burdur and Gökova. Understanding the geodynamic behavior of the region is thus of critical importance for seismic hazard and risk assessments. In this context, the primary aim of this thesis is to determine crustal deformation and temporal strain accumulation based on Global Navigation Satellite System (GNSS) observations within a highly tectonically active area located between Ula (Akyaka) and Fethiye (Ören), in the southwestern part of Muğla province, which is situated in the southern segment of the Western Anatolian Extensional Province. To achieve this goal, data from six continuously operating GNSS stations belonging to the Turkish National Permanent GNSS Network – Active (TUSAGA-Aktif), seven GNSS sites from the Turkish National Fundamental GNSS Network (TUTGA), and sixteen GNSS stations established under TÜBİTAK project number 121Y300 were utilized. These GNSS observations, conducted in four campaigns between 2021 and 2024, were processed using the Bernese GNSS Software v5.4, and coordinate time series for each station were derived. Horizontal and vertical velocity components of the stations were calculated with respect to the Eurasian plate based on these time series. The horizontal velocity components ranged between 22 and 42 mm/year, predominantly in the southwestward direction. The maximum horizontal velocity was determined as 41.67 ± 1.76 mm/year, while the minimum was 22.05 ± 2.95 mm/year, both in the southwest direction. In terms of vertical motion, the maximum vertical velocity was estimated as 20.72 ± 1.20 mm/year in the uplift direction, whereas the minimum was -0.43 ± 1.15 mm/year in the subsidence direction. Significant displacements between campaigns were obtained using coordinate differences, and strain parameters for the region were computed accordingly. The strain analysis based on GNSS observations from four campaigns revealed that the eastern and western parts of the study area are characterized by distinct strain fields, and the magnitude and extent of strain increased progressively throughout the observation period. The maximum and minimum principal strain values were computed as 2.02 ± 0.99 µ strain and -0.02 ± 0.41 µ strain, respectively. The findings indicate the presence of temporally evolving deformation in the region. These results contribute to the understanding of the region's tectonic behavior and serve as a fundamental dataset for future geodynamic modeling studies.
Benzer Tezler
- Akyaka yerleşmesinin kentsel ve mimari oluşumunda yerel veri kullanımının irdelenmesi
Use of local data in urban and architectural formation of Akyaka settlement
FİDAN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL DEMİR
- Assessment of Gökova karst aquifer system by hydrogeochemical and isotopic analysis
Gökova karst akiferinin hidrojeokimyasal ve izotopik analizler ile değerlendirilmesi
GÜNSELİ ERDEM
Doktora
İngilizce
2019
Jeoloji MühendisliğiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEDRİ KURTULUŞ
- Gökova Körfezi'ni besleyen Kadın Azmağı ve Akçapınar Azmağı'nın su kalitesi yönünden incelenmesi
Water quality investigation of Kadin Creek and Akcapinar Creek that fed Gokova bay
SELÇUK ÖZGÜR ERDİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Su ÜrünleriMuğla ÜniversitesiSu Ürünleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NEDİM ÖZDEMİR
- Sürdürülebilirliğin bir aracı olarak eko-kentler: Akyaka (Muğla) örneği
Eco-cities, as an instrument for sustainability: A case study of Akyaka (Muğla)
EMİNE ÖZYOLDAŞ SALDIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERCAN EFE GÜNEY
- Kıyı alanlarının planlanmasında kentsel tasarım rehberinin rolü:Muğla-Akyaka örneği
The role of urban design guide in planning of coastal areas: case of Muğla-Akyaka
ELVAN FEREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. LEVENT ÜNVERDİ