Geri Dön

Türkiye'de yayılış gösteren Polygonum L. (polygonaceae) taksonlarının morfolojik, palinolojik ve moleküler yönden incelenmesi

Morphological, palynological and molecular investigation of Polygonum L. Polygonaceae) taxa distributed in turkey

PDF İndir

  1. Tez No: 920809
  2. Yazar: SUZAN KUNDAKÇI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SERDAR MAKBUL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Botanik, Botany
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 309

Özet

Bu çalışma ile ülkemizde yayılış gösteren Polygonum L. (Polygonaceae) cinsine ait 28 (P. cappadocicum hariç) takson (727 kayıt) morfolojik yönden analiz edilerek genişletilmiş betimleri, korolojik özellikleri ve tür düzeyindeki teşhis anahtarı yeniden düzenlenmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda P. praelongum Coode & Cullen, P. equisetiforme Sibth. & Sm'nin, P. mersinicum M. Keskin, P. karacae Ziel. & Borat'nin taksonunun eşadı yapılmıştır. Ayrıca P. longipes Hal. & Charrel taksonunun ülkemizde yayılış göstermediği ortaya konulmuştur. P. luzuloides Jaub. & Spach ve P. setosum Jacq. ile P. bellardii All. ve P. pulchellum Lois. taksonlarının geçerli ve münferit taksonlar olduğu belirlenmiştir. Tez kapsamında incelenen endemik ve ender taksonların tehtid sınıfları yeni bilgiler ışığında gözden geçirilerek 9 taksonun tehlikede (EN) (P. afyonicum Leblebici & Gemici, P. argyroceleon Kunze, P. ekimianum Leblebici, H. Duman & Aytaç, P. istanbulicum M. Keskin, P. karacae, P. melihae Gemici & Kit Tan, P. samsunicum Yıldırımlı & Leblebici, P. sivasicum Kit Tan & Yıldız ve P. terzioglui S. Makbul, Coskunç. & S. Kundakçı), 1 taksonun (P. salebrosum Coode & Cullen) hassas (VU), 1 taksonun (P. paronychioides C.A. Meyer) Kritik (CR) ve 18 taksonun ise yaygın olduğu belirlenmiştir. Daha önceden ülkemizden kayıt verilen ancak bu çalışma kapsamında ulaşılamayan P. cappadocicum Boiss. & Bal. taksonunun morfolojik betimi tip örnekleri üzerinden incelenerek güncellenmiştir. Tez ile ayrıca incelen 27 taksonun palinolojik özellikleri ilk kez ayrıntılı şekilde tespit edilmiştir. İncelenen taksonlarda polen şeklinin prolat veya sferoidal, ekzin ornementasyonun ise pürüzlü, pürüzlü-çukurcuklu veya pürüzlü-düz olduğu tespit edilmiştir. Yapılan sayısal analizlerle makromorfololojik karakterlerden; bitkinin hayat formu, kök yapısı, okrea boyu, yaprak tüylülük durumu, pedisel boyu, dış sıra stamen uzunluğu, stamen tabanında salgı bezlerinin varlığı/yokluğu, ve anter rengi; palinolojik karakterlerden polar ve ekvatoral eksen uzunluğu, polen tipi ve ekzin süslemesinin önemli ayırıcı karakterler olduğu belirlenmiştir. Ayrıca Polygonum üyelerinin tür düzeyinde ayırmada nrITS verilerinin etkili olduğu ve Polygonum cinsinin monofiletik olduğu ortaya konulmuştur.

Özet (Çeviri)

In this study, 28 taxa (727 records) (excluding P. cappadocicum) belonging to the genus Polygonum L. (Polygonaceae) distributed in Türkiye were morphologically analyzed, their amended descriptions, chorological features and identification key at specific level were rearranged. P. praelongum Coode & Cullen was synonymized to P. equisetiforme Sibth. & Sm'nin., P. mersinicum M. Keskin was synonymized to P. karacae Ziel. & Borat. Moreover, it has been revealed that the P. longipes Hal. & Charrel is not widespread in Türkiye. P. luzuloides Jaub. & Spach and P. setosum Jacq., P. bellardii All. and P. pulchellum Lois. were determined as distinct species. According to B and D Criteria of IUCN, nine of endemic and rare taxa to Türkiye were reassessed as endangered (P. afyonicum Leblebici & Gemici, P. argyroceleon Kunze, P. ekimianum Leblebici, H. Duman & Aytaç, P. istanbulicum M. Keskin, P. karacae, P. melihae Gemici & Kit Tan, P. samsunicum Yıldırımlı & Leblebici, P. sivasicum Kit Tan & Yıldız ve P. terzioglui S. Makbul, Coskunç. & S. Kundakçı), 1 taxon is vulnerable (P. salebrosum Coode & Cullen.), 1 taxon is critical (P. paronychioides C.A. Meyer) and the remaining 18 taxa are widespread. The morphological description of P. cappadocicum Boiss. & Bal. previously recorded from Türkiye but could not be sampled within the scope of this study, is updated according to examining its type specimens. In addition, 27 taxa were evaluated in detail for the first time in terms of palynological characteristics. In the examined taxa, pollen shape was found as prolate or spheroidal, and exine ornamentation was found as scabrate, scabrate-psilate or scabrate-foveolate. In the numerical analysis, several morphological (i.e. plant life form, root structure, ochrea length, leaves hairiness, pedicel length, outer whorl stamen length, presence/absence of glands at the base of the stamens, anther color), and palinological (i.e. polar and equatorial axis, pollen type and exine ornementation) characters were determined as important distinguishing characters. Furthermore, nrITS marker is useful to distinguish Polygonum members at specific level and that the genus Polygonum is monophyletic with well supported clades according to BI, JK and ML analyses.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    695464

    Polygala L. (Polygalaceae) cinsinde karşılaştırmalı embriyolojik araştırma

    A comparative embryological research on the genus Polygala L. (Polygalaceae)

    FATMANUR KIÇAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    BiyolojiHacettepe Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ ASLAN DÖNMEZ

    PROF. DR. HATİCE NURHAN BÜYÜKKARTAL

  2. Tez No

    336803

    Polygonatum Mill. Paris L. ve Veratrum L. cinsleri üzerinde famasötik botanik araştırmalar

    Pharmaceutic botanical investigation on Polygonatum Mill., Paris L., Veratrum L. Genera

    YETER YEŞİL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Botanikİstanbul Üniversitesi

    Farmasötik Botanik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NERİMAN ÖZHATAY

  3. Tez No

    19595

    Manisa dağında yayılış gösteren Digitalis ferruginea L. subsp. ferruginea üzerinde araştırmalar

    Untersuchungen über das rostfarbige fingerhut (Digitalis ferrugineo L. subsp. ferruginea) aus Manisa dagh

    GÜLER AYBEY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1988

    Eczacılık ve FarmakolojiEge Üniversitesi

    PROF.DR. NECMETTİN ZEYBEK

  4. Tez No

    568330

    Türkiye'de yayılış gösteren bazı Crupina (Pers.) DC. (Asteraceae)türleri üzerinde anatomik bir çalışma

    Türkiye'de yayılış gösteren bazı Crupina (Pers.) DC. (Asteraceae)türleri üzerinde anatomik bir çalışma

    SİNEM POYRAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    BiyolojiManisa Celal Bayar Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CANAN ÖZDEMİR

  5. Tez No

    505876

    Türkiye'de yayılış gösteren Acanthophyllum C. A. Mey (Caryophyllaceae) türlerinin polen ve tohum morfolojisi

    Pollen and seed morphology of Acanthophyllum C. A. Mey (Caryophyllaceae) species distributed in Turkey

    KADER VARLIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    BotanikBartın Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ SAVAŞ BÜLBÜL

    PROF. DR. KEMAL BÜYÜKGÜZEL

Geri Dön