Yüzdeki duygunun ve bağlamın yönlendirilmiş unutma üzerindeki etkisi
The effect of facial emotion and context on directed forgetting
- Tez No: 922009
- Danışmanlar: PROF. DR. BANU TAVAT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Bu tez çalışmasının amacı yönlendirilmiş unutmayı açıklamaya yönelik bağlamsal değişim hipotezinin (Sahakyan ve Kelley, 2002) geçerliliğini madde yöntemiyle incelemektir. Bu amaçla iki deney tasarlanmıştır. Deneylerde hatırlanacak madde olarak duygusal ve nötr yüz fotoğrafları, bağlam olarak ise duygusal ve nötr sesler kullanılmıştır. Deneyler bağlamın sunum zamanlamasına bağlı olarak farklılık göstermektedir. Deney 1'de bağlam yüz fotoğrafları ile eş zamanlı olarak sunulurken; Deney 2'de ise bağlam hatırla/unut yönergesinden sonra sunulmuştur. Her iki deneyin“A ve B”alt grupları bulunmaktadır. Buna göre, Deney 1A (N = 46) ve 2A (N =46) 'da yüz fotoğrafları nötr iken işitsel bağlam duygusal olarak (mutluluk ve korku) değişimlenmiştir. Deney 1B (N = 46) ve 2B (N =46)'de ise bağlam nötr iken yüz fotoğrafları duygusal (mutlu ve korkmuş) olarak değişimlenmiştir. Test aşamasında katılımcıların bellek performanslarını değerlendirmek için tanıma belleği görevi kullanılmıştır. Analizler Sinyal Belirleme Kuramı (Hautus ve ark., 2021) çerçevesinde incelenmiş ve her bir deney için katılımcıların bellek duyarlılığı ile tepki yanlılığı değerleri hesaplanmıştır. Hesaplanan bu iki değer için, Deney 1A ve Deney 2A'da 2 (Yönerge Türü: Hatırla ve Unut) x 2 (Duygusal Bağlam Türü: Mutluluk ve Korku) ve Deney 1B ve Deney 2B' de ise 2 (Yönerge Türü: Hatırla ve Unut) x 2 (Duygusal Yüz İfadesi Türü: Mutlu ve Korkmuş) tekrar ölçümlü ANOVA analizi gerçekleştirilmiştir. Bellek duyarlılığına ilişkin sonuçlar, yönlendirilmiş unutma etkisinin yalnızca bağlamın duygusal olarak değişimlendiği ve zamansal olarak hatırla/unut yönergesinden sonra sunulduğu Deney 2A'da ortaya çıktığını göstermiştir. Hatırla koşulunda, mutluluk bağlamındaki nötr yüzler korku bağlamındakilerden daha iyi hatırlanmıştır. Unut koşulunda duygusal bağlam türünün etkisi görülmemiştir. Tepki yanlılığına ilişkin sonuçlar ise yanlılığın Deney 1B ve Deney 2B'de yalnızca korkmuş yüz ifadesinde ortaya çıktığını göstermiştir. Anahtar Sözcükler Yönlendirilmiş unutma, bağlamsal değişim hipotezi, duygu, bellek
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis was to examine the validity of the context change hypothesis (Sahakyan and Kelley, 2002), one of the explanations of directed forgetting, using the item method. For this purpose, two experiments were designed. Emotional and neutral facial expressions were used as items to be remembered, while emotional and neutral sounds served as contexts. The experiments differed based on the timing of context presentation. In Experiment 1, the contexts were presented simultaneously with the facial expressions, whereas in Experiment 2, the contexts were presented after the remember/forget instruction. Both experiments included“A”and“B”subgroups. In Experiment 1A (N = 46) and 2A (N = 46), the facial expressions were neutral, and the contexts were emotional (happiness and fear). In Experiment 1B (N = 46) and 2B (N = 46), the contexts were neutral, while the facial expressions were emotional (happy and fearful). A recognition memory task was employed during the test phase to assess participants' memory performance. Analyses were conducted within the framework of Signal Detection Theory (Hautus, et al., 2022), and participants' memory sensitivity and response bias were calculated. A 2 (Instruction: Remember, Forget) x 2 (Context: Happiness, Fear) repeated-measures ANOVA was conducted for Experiments 1A and 2A. Similarly, a 2 (Instruction: Remember, Forget) x 2 (Facial Expression: Happy, Fearful) repeated-measures ANOVA was conducted for Experiments 1B and 2B. Memory sensitivity results revealed that the directed forgetting effect occurred only in Experiment 2A, where the contexts were presented after the remember/forget instruction. In the remember condition, neutral faces presented in a happy context were remembered better than those in a fearful context. However, no significant effect of contexts was observed in the forget condition. Regarding response bias, significant bias was observed only in Experiments 1B and 2B, specifically for fearful facial expressions. Keywords Directed forgetting, contextual change hypothesis, emotion, memory
Benzer Tezler
- Robust classification based on sparsity
Seyrekliğe dayalı gürbüz sınıflayıcı
ELENA BATTİNİ SÖNMEZ
Doktora
İngilizce
2011
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolYıldız Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Bölümü
YRD. DOÇ. DR. SONGÜL ALBAYRAK
- Otizm spektrum bozukluğu tanısı almış çocuklarda farklı hazırlayıcı türlerinin duygu tanıma üzerindeki etkisi
The effect of different prime types on emotion recognition in diagnosed with autism spectrum disorder
ATA CANTÜRK DOĞRUL
- Alkol bağımlılarında yüzde dışavuran duyguların tanınması ve ayırt edilmesi ile aleksitimi ve kişilik boyutları ilişkisi
The relationship between alexithymia, personality dimensions and facial emotion identification, discrimination in alcohol dependents
ÖZLEM HELİN ÇARKCI
- Application of a voting-based ensemble method for recognizing seven basic emotions in real-time webcam video images
Gerçek zamanlı web kamerası video görüntülerinde yedi temel duygunun tanınmasına yönelik oylamaya dayalı topluluk yönteminin uygulanması
AHMET TUNAHAN ŞANLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolÇankaya ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT SARAN
- Nevrotik kişilik örgütlenmesine sahip olan bireyler ile sınır (borderline) kişilik örgütlenmesine sahip olan bireyler arasında yüzden duygu tanıma becerisinin ve yüzden duygu tanıma becerisi üzerinde etkili olan etkenlerin incelenmesi
Examination of facial emotion recognition skills and the factors affecting facial emotion recognition skills between individuals with neurotic personality organization and individuals with borderline personality organization
FAHMIN HAGVERDIYEV
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BİLGİN SAYDAM