Sosyal yapı, kimlikler ve orta doğu mutfak kültürleri bağlamında Mardin'de yemek kültürü
Food culture in Mardin in the context of social structure, identities and Middle East culinary cultures
- Tez No: 923977
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YUNUS UĞUR, DOÇ. DR. ERHAN AKARÇAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Türkiye, Mardin, yemek kültürü, din, etnisite, kimlik, kente uyum, gastromilliyetçilik, gastronomi turizmi, Türkiye, Mardin, food culture, religion, ethnicity, identity, urban adaptation, gastronationalism, gastronomy tourism
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Orta Doğu ve İslam Ülkeleri Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ortadoğu Sosyolojisi ve Antropolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 389
Özet
Bu araştırma Mardin'in çok etnili, çok kültürlü ve çok dinli yapısının yemek kültürüne etkilerini incelemektedir. Çalışmada kentliler ile kente sonradan göç, evlilik, çalışma gibi nedenlerle gelenlerin yemek kültürüne uyumu, aidiyet tanımları ve etkileşimleri ele alınmış, ayrıca son yıllarda ortaya çıkan gastronomi turizminin yemek kültürü üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Şehrin tarihi, coğrafi ve demografik yapısıyla ilgili yazılı kaynaklar incelenmiş, geçmişten bugüne içinde barındırdığı medeniyetlerin, etnik ve dini çeşitliliğin yemek kültürüne etkileri araştırılmıştır. ODKA (MENA) bölgesinde bulunan Mardin Orta Doğu, Kuzey Afrika, Mezopotamya ve Türkiye'de ulusal ve bölgesel bağlamda kültürel etkileşimlerin yoğun olduğu bir şehir olma özelliği taşıdığı için yakın coğrafyalardaki yemek kültürleriyle benzerlikleri vurgulanmıştır. Araştırma yemek sosyolojisi ve antropolojisi teorileri, gastromilliyetçilik ve gastronativizm gibi kavramlar çerçevesinde, kent merkezinde yapılan saha çalışması kapsamında analiz edilmiştir. Nitel araştırma yöntemi kullanılarak Mardin merkezde 42 kişiyle yüz yüze yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler yapılmış ve elde edilen bulgular MAXQDA veri analizi programı kullanılarak kodlanmıştır. Mardin yemek kültürü“Göç”,“Kente Sonradan Gelenlerin Kente Uyumu ve Etkileşimler”,“Etnik, Dini, Kültürel Kimlikler”,“Çevre Şehirlerin Yemek Kültürleri Arasındaki Etkileşimler”,“Toplumsal Cinsiyet”gibi temalar çerçevesinde analiz edilmiştir. Mardin yemek kültürünün toplum ve kent yapısında meydana gelen değişmelerle dönüşüme uğradığı, bazı geleneksel yemek ritüellerin modernize edildiği ancak bazı alışkanlıkların sürdüğü tespit edilmiştir. Kente sonradan yerleşenlerin yemek kültürünün kente uyumlandığı, kendi yemek kültürlerinin kısmen devam ettirildiği, etnik kimlik vurgusuyla bazı gıdaların ticari birer meta haline geldiği görülmüştür. Ayrıca Arap mutfağının Mardin yemek kültürü üzerindeki etkisiyle, tarihin belli dönemlerinde Arap ülkelerinden İspanya ve Latin Amerika'ya yapılan göçler neticesinde yemek kültürleri açısından benzerlikler olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study analyzes the effects of Mardin's multi-ethnic, multi-cultural, and multi-religious structure on its food culture. It examines the interactions between urban dwellers and newcomers, such as migrants, and those who moved for marriage or work, focusing on their adaptation to the food culture and changing definitions of belonging. The study also explores how gastronomy tourism, emerging with Mardin's recent tourism growth, affects the food culture. Written sources on the city's historical, geographical, and demographic structure are examined, and the effects of the civilizations, as well as ethnic and religious diversity that it has hosted from past to present on the food culture, are investigated. Mardin, located in the MENA region, exhibits intense national and regional cultural interactions within the Middle East, North Africa, Mesopotamia and Türkiye. The city's food culture was compared with surrounding regions, emphasizing similarities. The research is analyzed through food sociology and anthropology theories, including concepts like gastronationalism and gastronativism, based on fieldwork conducted in the city center. Using the qualitative research method, face-to-face semi-structured in-depth interviews were conducted with 42 people in the center of Mardin, and the findings were coded using MAXQDA data analysis software. Mardin's food culture has been examined within the framework of themes such as 'Migration', 'Adaptation and Interactions of Newcomers to the City', 'Ethnic, Religious, and Cultural Identities', 'Interactions between the Food Cultures of Surrounding Cities', and 'Gender'. It has been determined that Mardin's food culture has transformed with the changes in society and urban structure; some traditional food rituals have been modernized, but some habits have continued. It has been observed that the food culture of those who settled in the city later adapted to the city, while their own food culture was maintained, and some foods became commercial commodities, emphasizing ethnic identity. In addition, it has been concluded that there are similarities in food cultures due to the influence of Arab cuisine on Mardin's food culture and the migration from Arab countries to Spain and Latin America during certain periods of history.
Benzer Tezler
- İnşacı kuram çerçevesinde İran'ın 'Şii Hilali' oluşturma söyleminin incelenmesi
Examination the discourse of iran's 'Shiite Crescent' in the framework of constructivist theory
MUHAMMED HÜSEYİN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Siyasi Tarihi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLGEHAN ALAGÖZ
- Symbolic masculine and feminine identities in Turkish Grand National Assembly
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde sembolik erkeklik ve kadınlık kimlikleri
HEVES BERKSÜ
Yüksek Lisans
İngilizce
2000
Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE AYATA
- Citizenship and ethnicity in Turkey and Iran
Türkiye ve İran'da vatandaşlık ve etnisite
MUSTAFA SUPHİ ERDEN
- Ritual and social structure during the late neolithic and early chalcolithic: pit rituals of Uğurlu Höyük-Gökçeada
Geç Neolitik ve Erken Kalkolitik dönemlerde ritüel ve sosyal yapı: Gökçeada-Uğurlu Höyük çukur ritüelleri
CANSU KARAMURAT
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
ArkeolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiYerleşim Arkeolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM ATAKUMAN
- Irak Devleti'nin yeniden yapılandırılma sürecinde çatışma ve güven sorunu (2003-2012)
Conflict and confidence problem during restructuring of Iraqi state (2003-2013)
EMİN SALİHİ
Doktora
Türkçe
2015
Siyasal BilimlerYıldız Teknik ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ ÇAĞLA