Zâtî'nin Şem ü Pervâne'sinin söz varlığı (İnceleme-bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük)
Vocabulary of Zâtî's Şem ü Pervâne (Examination-contextual index and functional dictonary)
- Tez No: 924613
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 1723
Özet
XVI. yüzyılda yaşamış olan Zâtî'nin Bayezid Cami'i avlusunda remilcilik yaptığı dükkân, zamanla birçok şairin yetiştiği mektep hâline gelmiştir. Bu yönden Zâtî, yaşadığı dönemde yetişmiş birçok şairin edebî altyapısının oluşmasında büyük bir önem arz eder. Zâtî'nin Şem ü Pervâne'si söz varlığı bakımından ve edebî açıdan Anadolu sahası mesnevileri arasında önemli bir yere sahiptir. Zâtî'nin 941 (1534) yılında tamamladığı Şem ü Pervâne, Rum padişahı Şah Jale'nin oğlu Pervâne ve Çin hükümdarı Fağfur'un kızı Şem arasında geçen, mutlu sonla biten beşerî bir aşkı konu edinmektedir. Bu çalışma, Sadık Armutlu'nun Zâtî'nin Şem ü Pervâne'si adlı doktora tezinde yer alan tenkitli metin esas alınarak oluşturulmuştur. Çalışma, inceleme ve sözlük olmak üzere iki kısımdan meydana gelmektedir. İlk kısımda girişin ardındaki ilk bölümde yer alan Zâtî'nin Şem ü Pervâne'si kısaca tanıtılmış; ikinci bölümde ise eser dil, muhteva ve üslup özellikleri yönünden incelenmiştir. İkinci kısım ise sözlükten oluşmaktadır. 3937 beyitte yer alan kelime ve kelime grupları TEBDİZ sistemi üzerinden anlamlandırılmış ve“Ekler”de dizinlenmiştir. Böylelikle Şem ü Pervâne mesnevisinin söz varlığı ortaya konarak eserin ilim âlemine katkı sağlaması hedeflenmektedir.doldurulacaktır.
Özet (Çeviri)
The shop where Zâtî, who lived in the XVIth century, did geomancy in the courtyard of the Bayezid Mosque eventually became a school where many poets were educated. In this respect, Zâtî is of great importance in the formation of the literary infrastructure of many poets who were educated during his time. Şem ü Pervâne has an important place among the Anatolian masnavis in terms of vocabulary and literature. Şem ü Pervâne, which Zâtî completed in 941 (1534), is about a human love affair between Pervâne, the son of the Rum sultan Shah Jale, and Şem, the daughter of the Chinese Fağfuru, and which ends happily. This study was created based on the critical text in Sadık Armutlu's doctoral thesis titled Zâtî's Şem ü Pervâne. The work consists of two parts: a review and a dictionary. In first part, after the introduction, Zâtî's Şem ü Pervâne briefly introduced in the first section; in the second section, the text is analysed in terms of language, content and stylistic features. The second part consists of the dictionary. The words and word groups in the 3937 couplets were indexed in“Appendices”by interpreting them through the TEBDİZ system. Thus, it is aimed to contribute to the world of science by revealing the vocabulary of Şem ü Pervâne masnavi.
Benzer Tezler
- On Altıncı Yüzyıl ikili aşk mesnevilerinden Şâh u Gedâ (Bursalı Rahmî) Hüsn ü Dîl (Ahî) Şem ü Pervâne (Zâtî)'de tahkiye unsurları
Narrative elements in the Sixteenth Century bileteral love mesnevies Şâh u Gedâ( Bursali Rahmî), Hüsn ü Dîl (âhî) and Şem ü Pervâne (Zâtî)
NEVİN COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUVAFFAK EFLATUN
- Klâsik Türk edebiyatı metinlerinde 'Şem' ü Pervâne' metaforu -Zâtî divanı örneğinde-
Metaphor of 'Şem ü Pervane'in classical Turkish literature in the example of Zati's diwan
DİLEK ÇÖREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞERİFE YALÇINKAYA
- Zati'nin Şem ü Pervanesi: İnceleme-metin
Başlık çevirisi yok
SADIK ARMUTLU
Doktora
Türkçe
1998
Türk Dili ve Edebiyatıİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA İSEN
- راء بدرالدين العيني في الصفات الخبريةفيح صحيح البخاريكتابه عمدة القاري شر
Bedreddin Aynî'nin Umdetü'l-Kārî fî Şerḥi Saḥîḥi'l-Buḫârî adlı eserinde haberî sıfatlarla ilgili görüşleri
BİLAL ABDULKERİM MITHAT
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA YILDIZ
- Zemahşerî‟de Mutezile‟nin beş temel esası
Başlık çevirisi yok
MAHSUM TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinDicle ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YENER ÖZTÜRK