Geri Dön

İbnü'l-Arabî öncesi tasavvuf klasiklerinde dua

Prayer in pre-Ibn al-Arabi sufi classics

  1. Tez No: 925259
  2. Yazar: NERMİN GÜNDÜZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHAMMED VEYSEL AKKAYA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 158

Özet

Tasavvuf düşüncesinde dua, kulun Allah'a yönelerek O'na teslimiyetini ve bağlılığını ifade ettiği ibadetlerden biri olarak kabul edilmektedir. Bu ibadet, bireyin mânevî gelişim sürecinde Allah Teâlâ'ya olan yakınlığını arttıran temel unsurlardan biridir. Dua, kalpte muhabbetin yeşermesine vesile olan, Hakk'ın huzûrunda bulunma bilincini sürekli kılan ve Rabbin rahmetine yönelerek ubûdiyet şuurunu pekiştiren bir yakarış olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışma, sûfîlerin seyr u sülûk yolculuklarında önemli bir yere sahip olan dua kavramını, İbnü'l-Arabî (ö. 638/1240) öncesi tasavvuf klasiklerinde ele alınış biçimiyle incelemektedir. Araştırmada, sûfîlerin dua kavramına yönelik yaklaşımları değerlendirilmiş ve bu kavramın tasavvuf literatüründeki yeri analiz edilmiştir. Literatür taraması ve doküman analizi yöntemleriyle gerçekleştirilen bu çalışma, sûfîlerin dua anlayışına ilişkin tasavvuf literatürüne özgün bir katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Tasavvuf klasiklerinin incelenmesi neticesinde, duanın yalnızca bir talep ifadesi olmadığı, aynı zamanda ilâhî aşka duyulan özlemi güçlendirmede önemli bir rol oynadığı tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra, duanın bireyin kendi varlığını fânî kılarak Hakk'ın varlığında yok olma ve vuslat arzusunu dile getirme gibi derûnî mânâlar ihtivâ ettiği anlaşılmıştır. Ayrıca, duanın tövbe, zikir, sabır, tevekkül, şükür, rızâ ve tevessül gibi tasavvufî kavramlarla ilişkisi ortaya konulmuştur. Bununla birlikte, bu çalışmada belirlenen klasik eserler bağlamında her bir eserde dua kavramının nasıl ele alındığı tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Tasavvuf düşüncesinde dua, kulun Allah'a yönelerek O'na teslimiyetini ve bağlılığını ifade ettiği ibadetlerden biri olarak kabul edilmektedir. Bu ibadet, bireyin mânevî gelişim sürecinde Allah Teâlâ'ya olan yakınlığını arttıran temel unsurlardan biridir. Dua, kalpte muhabbetin yeşermesine vesile olan, Hakk'ın huzûrunda bulunma bilincini sürekli kılan ve Rabbin rahmetine yönelerek ubûdiyet şuurunu pekiştiren bir yakarış olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışma, sûfîlerin seyr u sülûk yolculuklarında önemli bir yere sahip olan dua kavramını, İbnü'l-Arabî (ö. 638/1240) öncesi tasavvuf klasiklerinde ele alınış biçimiyle incelemektedir. Araştırmada, sûfîlerin dua kavramına yönelik yaklaşımları değerlendirilmiş ve bu kavramın tasavvuf literatüründeki yeri analiz edilmiştir. Literatür taraması ve doküman analizi yöntemleriyle gerçekleştirilen bu çalışma, sûfîlerin dua anlayışına ilişkin tasavvuf literatürüne özgün bir katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Tasavvuf klasiklerinin incelenmesi neticesinde, duanın yalnızca bir talep ifadesi olmadığı, aynı zamanda ilâhî aşka duyulan özlemi güçlendirmede önemli bir rol oynadığı tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra, duanın bireyin kendi varlığını fânî kılarak Hakk'ın varlığında yok olma ve vuslat arzusunu dile getirme gibi derûnî mânâlar ihtivâ ettiği anlaşılmıştır. Ayrıca, duanın tövbe, zikir, sabır, tevekkül, şükür, rızâ ve tevessül gibi tasavvufî kavramlarla ilişkisi ortaya konulmuştur. Bununla birlikte, bu çalışmada belirlenen klasik eserler bağlamında her bir eserde dua kavramının nasıl ele alındığı tespit edilmiştir.

Benzer Tezler

  1. Kur'ân'daki Musa-Hızır kıssasının İbnü'l-Arabî yorumu

    Ibn al-Arabi's interpretation upon the qissa/story of Musa-Khidir in Quran

    ZEYNEP TEMEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Dinİstanbul 29 Mayıs Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET TAHA BOYALIK

  2. İbnü'l-Arabî'nin velâyet öğretisi

    Sainthood in the doctrin of Ibn Arabi

    ALİ İHSAN KILIÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SAFİ ARPAGUŞ

  3. Âdâbu's-Sûfiyye literatürü açısından İbnü'l-Arabî'nin el-Emru'l-Muhkem'i

    Ibn al-'Arabi's al-Amr al-Muhkam in terms of literature of Adab al-Sufiyya

    KÜBRA BETÜL BAYDAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUHAMMET NEDİM TAN

  4. Kelam ve tasavvuf açısısndan nübüvvet: Fahreddin er-Râzî ve Ibnü'l-Arabî örneği

    The prophecy in Islamic theology and mysticism: al-Razi and Ibn Arabi as an exemplification

    FARUK SANCAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DinDokuz Eylül Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN KARADENİZ

  5. Sûfî benliğin inşasında nefs

    An-nafs on building of sufi self

    MEHMET UYAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DinOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ BOLAT