Çok yıllık buğday (Perennial wheat) ıslah hatları ve melezlerin Bornova ekolojik koşullarına adaptasyonlarının belirlenmesi
Determination of adaption of perennial wheat breeding lines and hybrids to Bornova ecological conditions
- Tez No: 925929
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ İŞTİPLİLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bitki Islahı ve Genetiği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 71
Özet
Buğdayın (Triticum aestivum L.) akrabası olan buğday çimleri (Thinopyrum spp.), çok yıllık bir büyüme alışkanlığına sahiptir. Çeşitli abiyotik ve biyotik streslere karşı dayanıklılık sağlayarak buğdayın geliştirilmesinde faydalı olurlar (Cui et al.,2018). Bu çalışmada, Bornova ekolojik koşullarında 2022-2023 yıllarında yetiştirilen çok yıllık buğday bitkisinin gelişimi ve saf hatlardan elde edilen melez bitkiler arasındaki farklılıklar incelenmiştir. İlk yıl 20 hat ve 2 standart çeşit, 3 tekerrür halinde tesadüf blokları deneme deseni kullanılarak ekilmiştir. Genetik materyal olarak 4 farklı türden (Thinopyrum intermedium, Th. ponticum, Th. elogantum ve Th. junceiforme) 20 hat kullanılmıştır. Aynı türden bitkiler başaklanma sürelerine göre melezlenmiştir. Bu şekilde 40 melez kombinasyonu elde edilmiştir. 2. Yıl 20 saf hat ile yapılan ekim planı augmented deneme desenine göre kurulmuş olup ilk yıldan elde edilen melez bitkiler de ekime dahil edilmiştir. Hasat sırasında bitki boyu, başak boyu, başak ağırlığı, üst boğum uzunluğu, fertil kardeş sayısı, başakçık sayısı, ana başak verimi, tek bitki verimi, sıra verimi gibi ölçümler alınmıştır. Gözlemler sonucunda çok yıllık buğday bitkisinin, tek yıllık buğday bitkilerine oranla daha fazla yeşil aksama sahip olduğu, bazı çok yıllık saf hatların başak boyunun ve üst boğumlarının uzun olduğu gözlenmiştir. 18 no'lu ve 19 no'lu çok yıllık buğday genotiplerinin bitki verimleri incelendiğinde buğdaya alternatif bitki olması konusunda umut verici olduğu gözlenmiştir. Kardeş sayısında da belirgin özellikler gösteren 13 no'lu çok yıllık buğday hattı tek bitki veriminde de ticari çeşitlere en yakın konumda olduğu bulunmuştur. Tür içi melezlere baktığımızda ponticum × ponticum melezleri, intermedium × intermedium melezlerinden daha yüksek bitki boyuna sahip oldukları anlaşılmaktadır.
Özet (Çeviri)
Wheatgrass (Thinopyrum spp.), a relative of wheat (Triticum aestivum L.), has a perennial growth habit. They offer resistance to various biotic and abiotic stresses, making them useful in improving wheat. (Cui et al., 2018) In this study, the development of perennial wheat plants grown in Bornova ecological conditions and the differences between hybrid plants obtained from pure lines were examined. The study lasted 2 years. In the first year, 20 pure lines and 2 standard varieties were planted in 3 replications according to random plots with 5 cm row spacing, 50 cm row spacing and 50 seeds per row, and 8 kg pure nitrogen was applied to each replication. 20 lines from 4 different species (Thinopyrum intermedium, Th. ponticum, Th. elogantum and Th. junceiforme) were used as genetic material. Plants of the same species were hybridized according to their heading times. In this way, 40 hybrid combinations were obtained. The 2nd year planting plan with 20 pure lines was established according to the eugmentid trial pattern, and the hybrid plants obtained from the first year were also included in the planting. During harvest, measurements such as plant height, spike height, spike weight, upper node length, number of fertile tillers, number of spikelets, main spike yield, single plant yield, row yield were taken. As a result of the observations, it was observed that perennial wheat plants have more green parts than annual wheat plants, and some pure perennial lines have longer spike lengths and upper nodes. When the plant yields of perennial wheat genotypes 18 and 19 were examined, it was observed that they were promising as an alternative plant to wheat. It is known that perennial wheat line number 13, which also has distinct characteristics in the number of tillers, is closest to the commercial varieties in single plant yield. When we look at intraspecific hybrids, it is understood that ponticum × ponticum hybrids have higher plant heights than intermedium × intermedium hybrids.
Benzer Tezler
- Farklı B ve NaCl dozu uygulamalarında Puccinellia distans (Jacq.) Parl. bitkisinin B ve Na transporter genlerinin ifade düzeylerinin gerçek zamanlı analizi
Real-time expression of Puccinellia distans (Jacq.) Prl. B and Na transpoter genes under different B and NaCl treatments
MERVE İNANÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatSelçuk ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDOĞAN EŞREF HAKKI
- Çay atığının çinko ve fosforun yarayışlılığı üzerine etkisi
The Effect of tea waste on the availability of zinc and phosphorus
ÇİĞDEM OLGUN NAZAN
- Arazi kullanım/arazi örtüsü değişikliğinin modellenmesi ve toprak özellikleri üzerine etkilerinin incelenmesi: Adıyaman, Besni ilçesi örneği
Modeling of land use/land cover change and effects on soil properties: A case study of Adıyaman, Besni
MİRAÇ KILIÇ
Doktora
Türkçe
2023
ZiraatHarran ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP GÜNDOĞAN
- Effects of long-term phosphorus fertilizer applications on plant growth, yield, soil carbon budget and carbon flux
Uzun süreli fosfor uygulamasının toprak karbon sekestrasyonu ve atmosfere karbon dioksit salınımı üzerindeki etkileri
ALEXANDRA BYKOVA
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
ZiraatÇukurova ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM ORTAŞ
- İklim krizi yönünden tarımsal etki değerlendirme analizi: Sarıgöl Afşar Barajı örneği
Agricultural impact assessment analysis in terms of climate crisis: The case of Sarıgöl Afşar Dam
UMUT SUZAN
Doktora
Türkçe
2024
ZiraatEge ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALİ UL
PROF. DR. UMUT OKKAN