Şahnâme'de hükümdarlar ve kahramanlar
Rulers and heroes in the Shahnameh
- Tez No: 927193
- Danışmanlar: PROF. DR. NİMET YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Şahnâme, Firdevsî, İran, Mitoloji, Hükümdar, Kahraman, İskender, Rüstem, Shahnameh, Firdevsî, İran, Mythology, Ruler, Hero, Rustam
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fars Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Bu çalışma, Firdevsî'nin Şahnâmesi'nde Keyûmers'ten Yezdigerd III'e kadar uzanan dönemdeki hükümdarlar ve kahramanlar incelenerek, eserin İran kültür ve medeniyeti açısından taşıdığı anlam ve işlevi ortaya koymayı amaçlamaktadır. Şahnâme, İran tarihi ve mitolojisinin en önemli kaynaklarından biri olup, efsanevi ve tarihsel anlatılar arasında ulusal kimliğin edebi temsili açısından benzersiz bir yere sahiptir. Tez kapsamında, hükümdarların liderlik anlayışları, kahramanların cesaret ve fedakârlık temsilleri ile bu figürlerin toplumun değer yargıları ve kolektif hafızasındaki yeri detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde, Firdevsî ve Şahnâme'si hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, eserde yer alan kahramanlar incelenmiştir. Son bölümde ise Şahnâme de yer alan hükümdarlar ve kahramanlar analiz edilmiştir. Araştırma, Firdevsî'nin Şahnâme'sindeki hükümdar ve kahraman figürlerinin, İran'ın kültürel değerlerini, tarihi kırılma noktalarını ve toplumsal kimlik arayışlarını yansıttığını göstermeyi amaçlamıştır. Eserde, liderlik kavramı adalet, bilgelik ve cesaret gibi erdemler üzerinden kurgulanırken, bireysel kahramanlıklar kolektif hafızanın inşasında önemli bir rol üstlenmiştir. Bununla birlikte, Şahnâme'nin yalnızca bir edebi eser değil, aynı zamanda İran ulusal kimliğinin korunması ve aktarılmasında işlevsel bir araç olduğu vurgulanmıştır. Bu bağlamda, tez, Şahnâme'nin hükümdar ve kahraman anlatılarının derinlemesine analizini sunarak, eserin İran kültür ve tarihindeki yerini bir kez daha hatırlatmış; tarihsel, mitolojik ve edebi unsurların bir araya gelerek oluşturduğu bu eşsiz eserin çok yönlü doğasını açığa çıkarmayı amaçlamıştır.
Özet (Çeviri)
This study aims to reveal the meaning and function of the work in terms of İranian culture and civilization by examining the rulers and heroes in the period from Keyumers to Yazdegerd III in Firdevsi's Shahname. Shahname is one of the most important sources of İranian history and mythology, and has a unique place in terms of literary representation of national identity by blurring the boundaries between legendary and historical narratives. Within the scope of the thesis, the rulers' understanding of leadership, the heroes' representations of courage and sacrifice, and the place of these figures in the society's value judgments and collective memory are discussed in detail. In the first part of the study, information about Firdevsi and Shahname is given. analyzed. In the second part, the heroes in the work are examined. In the last part, the rulers and heroes in Shahname are analyzed. The research aims to show that the ruler and hero figures in Firdevsi's Shahnameh reflect İran's cultural values, historical turning points and social identity searches. In the work, the concept of leadership is constructed through virtues such as justice, wisdom and courage, while individual heroism plays an important role in the construction of collective memory. In addition, it is emphasized that Shahnameh is not only a literary work but also a functional tool in the preservation and transmission of İranian national identity. In this context, the thesis presents an in-depth analysis of Shahnameh's ruler and hero narratives, reminding us once again of the work's place in İranian culture and history, and aims to reveal the multifaceted nature of this unique work, which is formed by the combination of historical, mythological and literary elements.
Benzer Tezler
- Oğuznâme ve Şehnâme üzerine karşılaştırmalı bir inceleme
A comparative study on Oğuznâme and Şehnâme
SOMAYEH EASY
Doktora
Türkçe
2015
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Dünyası Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TEMİZKAN
- Gazneliler ve Büyük Selçuklular döneminde nedimlik
Boon companionship in the Ghaznavid and Great Seljuk periods
SENA DEDEMEN
- Arifî'nin Süleymannâme'sindeki minyatürlerde saltanata ilişkin simgeler
Signs of sultanate in the miniature paintings of Arifî's Süleymannâme
FİLİZ ADIGÜZEL TOPRAK
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2007
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. İSMAİL ÖZTÜRK
- R.1325/M.1909 tarihli Nevsâl-i Osmânî'nin transkripsiyon ve değerlendirilmesi
The transcription and evaluation of the R.1325/A.D.1909 dated Nevsâl-i Osmânî
ŞEYHMUS DİRİLMİŞ
- Mecmua-i murakkaat şah kuli mihrdar minyatürlerinde üslup ve ikonografi
Style and iconography in mecmua-i murakkaat şah kuli mihrdar miniatures
ZÜBEYDE ŞAHİN