Duvar resimlerinin korumasında temizlik ve tamamlama müdahalelerinde aşırılık sorunsalı
The problem of excess in cleaning and complementary interventions in the protection of wall paintings
- Tez No: 927788
- Danışmanlar: DOÇ. SERAP YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Duvar resimleri, kültürel mirasımız olan ve gelecek kuşaklara özgün biçimde aktarılması için sorumluluğunu taşıdığımız önemli tarihi eserlerdendir. Konservasyonunda genellikle belgeleme, analiz ve sağlamlaştırma işlemlerinden hemen sonraki aşamayı kapsayan temizlik müdahaleleri, özgüne en yakın görünümü elde etmek adına yapılsa da bazı durumlarda yeni ve canlı görünümler ortaya çıkararak tarihi dokusuna zarar verilebilmektedir. Genellikle estetik görünümün ve okunabilirliğin iyileştirilmesi için yapılan müdahaleler (temizlik, tamamlama vb.) özgünlük değerini doğrudan etkileyebilmektedir. Özgünlük; kültür varlığının anlam kazanabilmesi için gereken ve onun gerçekliğini, değerini ve bütünlüğünü kanıtlayan bir özelliktir. Aynı zamanda estetik uygulamalar da eserlerde ikonografik okunabilirlik durumu ve bütüncül yaklaşım açısından önem teşkil eden işlemlerdendir. Ancak bu olumlu düşünceler ile yapılan onarım müdahalelerinin geri dönüşümü çoğu zaman olanaksızdır. Bu nedenle, müdahale öncesi yapılması gereken tüm değerlendirme raporları ve analizler titizlikle incelenerek karar verilmelidir. Temizlik müdahalesi de bu kapsamda özgüne zarar vermeme açısından oldukça hassas ilerlemesi gereken önemli işlemlerdendir. Duvar resimlerinin yüzeyi üzerinde yapılan detaylı inceleme ve analizler ile korunması gereken özgün tabaka veya tabakaların belirlenmesi gerekmektedir. Aksi durumda temizlik amacı ile yapılacak müdahalelerin özgün tabakalara zarar vermesi ya da özgün tabakanın artistik görünümünü değiştirmesi kaçınılmazdır. Estetik görünüm açısından temizliğin önemli etkileri bulunmaktadır. Aynı zamanda okunabilirliğin arttırılmasında da aynı derece öneme sahiptir. Fakat aşırı temizlik müdahalesini değerlendirecek olursak, okunabilirlikte yanıltıcılık etkisi oluşturduğu gibi estetik görünümde ileri seviye yeni ve canlı form ortaya çıkarmaktadır. Tamamlama müdahaleleri de benzer şekilde, estetik veya tarihsel anlamda eserlerin asıl karakterini yeniden ortaya çıkarmaya yönelik bir süreç olarak yapılmaktadır. Ancak bu müdahaleler de eserin özgün dokusunu değiştirebilecek nitelikte olup, dikkatli bir analiz ve titiz bir çalışma gerektirir. Bazı durumlarda eser yüzeyinde bulunan bozulma tabakası olarak kabul edilen ve yüzeyden alınmasına karar verilen katmanlar, eserin günümüze gelene kadar hangi olaylar ile karşı karşıya kaldığı gibi tarihsel olaylar hakkında belge niteliği taşımaktadır. Kısaca, sadece estetik görünüm veya temizlik işleminin tatmin edici yeni ve parlak duruşu için yapılan müdahaleler, uzmanlar tarafından günümüzde hala tartışma konusu olmuştur. Çalışmada, temizlik müdahalesindeki aşırılık sorunu, değişkenleri ve eser üzerindeki olumsuz etkileri ele alınmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Konservasyon, Temizlikte Aşırılık, Tamamlamada Aşırılık, Özgünlük ve Estetik
Özet (Çeviri)
Wall paintings are important historical artifacts that are part of our cultural heritage and for which we bear the responsibility of transmitting their original form to future generations. In their conservation, cleaning interventions, which usually follow documentation, analysis, and consolidation processes, are carried out to achieve the closest possible appearance to the original. However, in some cases, new and vibrant appearances may emerge, potentially damaging the historical texture. Interventions made primarily for improving aesthetic appearance and legibility (such as cleaning, completion, etc.) can directly affect the value of authenticity. Authenticity is an essential characteristic that proves the meaning, reality, value, and integrity of a cultural heritage item. Aesthetic practices are also significant processes that impact the iconographic readability and holistic approach of the artwork. However, these positive intentions behind restoration interventions often lead to irreversible changes. Therefore, before any intervention, all evaluation reports and analyses must be thoroughly reviewed to make well-informed decisions. Cleaning interventions are especially delicate in this context, as they need to be carried out without damaging the authenticity of the work. Detailed examination and analysis of the wall painting's surface should identify the original layer(s) that need to be preserved. Otherwise, interventions made with the aim of cleaning may inevitably damage the original layers or alter the artistic appearance of the original surface. Cleaning has significant effects on the aesthetic appearance of the artwork. It is also crucial in improving readability. However, when excessive cleaning interventions are considered, they can create misleading effects on readability and result in a new and vibrant form emerging in the aesthetic appearance. Completion interventions, similarly, are processes carried out with the aim of bringing the artwork's original character back to life. However, these interventions, too, can change the original texture of the artwork and require careful analysis and meticulous work. In some cases, layers on the surface of the artwork, considered as deterioration layers, hold historical significance and document the events the artwork has undergone to reach its current state. In short, interventions made solely for the sake of a satisfying new and bright appearance such as cleaning or restoration remain a subject of ongoing debate among experts today. This study addresses the issues related to excessive cleaning interventions, their variables, and their negative effects on the artwork. KEYWORDS: Conservation, Excess in Cleaning, Excess in Restoration, Authenticity and Aesthetics
Benzer Tezler
- Kapadokya bölgesi Bizans Dönemi duvar resmi sıvalarının korunmasında kullanılan enjeksiyon harçlarının araştırılması ve geliştirilmesi
Research and evaluation of the injection grouts on Byzantium wall paintings of Cappadocia region
HANDE GÜNÖZÜ
Doktora
Türkçe
2014
Arkeolojiİstanbul ÜniversitesiTaşınabilir Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UFUK KOCABAŞ
- Enez Ayasofya Kilisesi (Fatih Camii) duvar resimlerinin analizleri ve koruma önerileri
Analyses on wall paintings of the Ainos Hagia Sophia Church (Fatih mosque) and proposals for conservation of these paintings
HANDE ÇEŞMELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiTaşınabilir Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SAİT BAŞARAN
- Kapadokya bölgesindeki 9-13. yüzyıllar arasına tarihlenen duvar resimlerinin korunmasına yönelik yaklaşım ve uygulamalar
Approaches and practices for the conservation of the 9-13th centuries wall paintings in the Cappadocia region
UĞUR YALÇINKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Güzel SanatlarKadir Has ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YONCA KÖSEBAY ERKAN
- Resimde göstergebilim, çocuk resimlerinin göstergebilimsel çözümlenmesi (ilköğretim 8.sınıf)
Semiology in art, analysing the children pictures as semiological (elementary 8th grade)
DENİZ BAYAV
Doktora
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AYLA ERSOY
- İtalyan Rönesans villalarında duvar resimleri ve sanat eğitimine katkısı
Frescoes in Italian Renaissance villas and its contribution to education of art
İBRAHİM REYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL ALMELEK İŞMAN