Türkiye'de organ ticaretinin toplumsal tarihinin ulusal basında yayımlanan haberler üzerinden incelenmesi
Examining the social history of organ trafficking in Turkiye through national news
- Tez No: 932490
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HİCRAN KARATAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bartın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
20. yüzyılın ortalarına kadar organ yetmezliğine bağlı hastalıklar dermansız hastalıklar arasındayken, 1954'ten bu yana modern tıp ve sağlık teknolojisi alanındaki gelişmeler sayesinde henüz milenyuma girmeden bu hastalıkların tedavi edilebilir olduğu anlaşılmıştır. Ne var ki, bu hastalıkların etkili tedavi yöntemi canlıdan veya kadavradan organ bağışı ile temin edilen sağlıklı organların deneyimli cerrahlarca hastaya nakledilmesiyle mümkündür. Bu bağlamda insan bedeninde tek olan organlar kadavradan temin edilirken, böbrek, karaciğer yetmezlikleri ise canlıdan organ bağışları ile tedarik edilen organlarla tedavi edilebilmektedir. Ne var ki, her kronoik böbrek ve karaciğer yetmezliği hastası kendisine organ bağışlamaya hazır bir akrabaya, dosta sahip değildir. Canlıdan organ bağışının bilgilendirilmiş rızaya dayalı olması, bağışlanan organın yaşamsal değeri sağlık alanındaki devrimsel bir gelişmeyi kültürel ve sosyolojik bir meselenin odağına yerleştirmiştir. İnsanın hayatta kalma serüveninde kan nakli ile tecrübe ettiği kan alış-verişi ile sağalma deneyimi, organ nakli sahasındaki başarıların, canlıdan ve kadavradan organ bağışlarındaki yetersizliklerin bir sonucu olarak hastalıktan mustarip, ölümün eşiğinde hayatı deneyimleyen hastayı donör satın almaya sevk etti. Bu araştırmada Türkiye'de kan alış-verişi ile prototipi görülen bir sosyal olgu olarak organ ticaretinin toplumsal tarihi ulusal basında 1954-2024 arasında çıkan organ ticareti konulu haberler üzerinden etüt edilecektir. Bu vesileyle organ ticaretinin sosyal bir olgu olarak Türkiye topraklarında illegal bir faaliyet olarak nasıl ortaya çıktığı, nasıl geliştiği ve güncel durumu ortaya konulacaktır. Böylece organ nakli cerrahisi alanındaki gelişmelerin, illegal bir insan eylemi olarak yaşamak ve ölmek arasında nerede durduğu, sosyal ve kültürel boyutları ile etüt edilecektir.
Özet (Çeviri)
Until the mid-20th century, diseases caused by organ failure were considered incurable. However, advancements in modern medicine and healthcare technology since 1954 have made it possible to treat these diseases before the turn of the millennium. Yet, the effective treatment of these diseases relies on the transplantation of healthy organs obtained from either living or deceased donors by experienced surgeons. While single organs in the human body are obtained from deceased donors, kidney and liver failures can be treated with organs procured from living donors. However, not every patient suffering from chronic kidney or liver failure has a relative or friend willing to donate an organ. The requirement for full-informed consent in living organ donation has placed the vital importance of donated organs at the forefront of a cultural and sociological issue, marking a revolutionary development in the field of healthcare. The experience of receiving blood transfusions for survival in exchange of money, a common occurrence in one's journey to survive, has led patients on the brink of death due to illness to consider purchasing organs from donors as a last resort, highlighting the inadequacies in both living and deceased organ donations. This research aims to study the social history of organ trafficking in Turkiye, a social phenomenon exemplified by blood exchange, through an analysis of news articles on organ trafficking published in the national press between 1954 and 2024. Through this study, the social nature of organ trafficking as an illegal activity in Turkey will be explored, revealing how it emerged, evolved, and its current status. Consequently, the developments in the field of organ transplantation will be examined in their social and cultural dimensions, revealing the ethical implications of this illegal human activity between life and death.
Benzer Tezler
- Tütün dış ticaretinin çekim modeli ile araştırılması: Türkiye, Çin ve ABD örneği
Investigation of tobacco foreign trade with gravity model: The case of Turkey, China and USA
ÇAĞRI BAYRAKTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAHMİYE FİGEN CEYLAN
- Organ ve doku nakli amaçlı organ temininde yaşanan zorluklar, yasal sıkıntılar, bu kapsamda ortaya çıkan suçlar
Organ and tissue transport challenges purposes organ supply prevail, are legal troubles this extent arise crimes
MUSA KANICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Adli Tıpİstanbul ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İMDAT ELMAS
- Kuvvetler ayrılığı gölgesinde demokrasi yanılsaması
Democracy illusion in the shadow of the separation of powers
EZGİ ÇALDIRAN
Doktora
Türkçe
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİRDEN GÜNGÖREN BULGAN
- Kooperatifler için başarıyı etkileyen faktörler ve bir ölçek geliştirme çalışması
Factors that affecting the success of cooperatives and a scale development study
ORHAN GÜZEL
Doktora
Türkçe
2022
İşletmeManisa Celal Bayar Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AKTAŞ