Bağlanmanın labirenti: Kadınlarda sosyal kaygı ve bağlanma stillerinin ilişki doyumuna etkisi: Psikolojik esneklik, algılanan sosyal destek ve partner duyarlılığı rolü
The maze of attachment: The impact of social anxiety and attachment on relationship satisfaction, and the role of psychological flexibility, perceived partner sensitivity, and perceived social support
- Tez No: 939523
- Danışmanlar: PROF. DR. KÜLTEGİN ÖGEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Social Anxiety, Attachment, Anxious Attachment, Psychological Flexibility, Perceived Partner Responsiveness, Perceived Social Support, Relationship Satisfaction
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Kent Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Bu araştırma, sosyal kaygının romantik ilişkilerdeki doyumu nasıl etkilediğini anlamayı ve bu etkiyi bireysel (bağlanma kaygısı, psikolojik esneklik) ve çevresel (algılanan partner duyarlılığı, algılanan sosyal destek) faktörler aracılığıyla incelemeyi amaçlamıştır. Sosyal kaygının ilişki doyumu üzerindeki doğrudan ve dolaylı etkileri, çeşitli analiz teknikleriyle kapsamlı bir şekilde değerlendirilmiştir. Araştırmada, anket yoluyla toplanan veriler SPSS 27, Hayes Process Macro ve R programları kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmaya, yaşları 20 ile 61 arasında değişen 349 katılımcı (ortalama yaş = 33.30, SS = 8.23) katılmıştır. Veriler, çevrimiçi platformlar aracılığıyla toplanmış ve analizlerde korelasyon analizi, hiyerarşik regresyon ve moderasyonlu aracılık modeli kullanılmıştır. Bu çok katmanlı analiz yaklaşımı, değişkenler arasındaki ilişkilerin daha derinlemesine anlaşılmasını sağlamıştır. Bulgular, sosyal kaygının ilişki doyumunu dolaylı yollarla etkilediğini ve bu süreçte bağlanma kaygısı, psikolojik esneklik ve algılanan partner duyarlılığının önemli aracı roller üstlendiğini göstermektedir. Özellikle, algılanan sosyal desteğin, algılanan partner duyarlılığı ile ilişki doyumu arasındaki ilişkide tampon bir rol üstlendiği bulunmuştur. Algılanan sosyal desteğin artması, bireylerin ilişki doyumlarını tanımlarken partnerlerinden aldıkları desteği algılama düzeyini azaltırken; düşük algılanan sosyal destek düzeylerinde, algılanan partner duyarlılığının ilişki doyumu üzerindeki etkisinin daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu durum, algılanan sosyal desteğin sosyal kaygı düzeylerine göre değişmekle birlikte, partnerler arasındaki ilişkilerde ilişki doyumu adına koruyucu bir etmen olduğunu göstermektedir. Bulgular, hem kültürel hem de teorik bağlamda önceki çalışmalarla Türkiye bağlamında karşılaştırılarak detaylı bir şekilde tartışılmıştır. Çalışma, Türkiye'de bireysel ve çift terapilerinde ilişki dinamiklerine yönelik geliştirilebilecek yeni yaklaşımlar için değerli bir rehber niteliği taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aimed to understand how social anxiety affects relationship satisfaction and to examine this effect through individual (attachment anxiety, psychological flexibility) and environmental (perceived partner responsiveness, perceived social support) factors. The direct and indirect effects of social anxiety on relationship satisfaction were comprehensively evaluated using various analytical techniques. The data collected through surveys were analyzed using SPSS 27, Hayes Process Macro, and R programs. The study included 349 participants aged between 20 and 61 years (mean age = 33.30, SD = 8.23). Data were collected through online platforms, and correlation analysis, hierarchical regression, and moderated mediation models were employed in the analyses. This multi-layered analytical approach provided a deeper understanding of the relationships between the variables. The findings revealed that social anxiety indirectly affects relationship satisfaction and that attachment anxiety, psychological flexibility, and perceived partner responsiveness play significant mediating roles in this process. Notably, perceived social support was found to act as a buffer in the relationship between perceived partner responsiveness and relationship satisfaction. An increase in perceived social support reduced individuals' perception of support from their partners when defining relationship satisfaction. Conversely, when perceived social support was low, the impact of perceived partner responsiveness on relationship satisfaction was more pronounced. This suggests that perceived social support, varying with levels of social anxiety, serves as a protective factor for relationship satisfaction in interpersonal dynamics. The findings were thoroughly discussed by comparing them with previous studies in both cultural and theoretical contexts, particularly within the Turkish cultural framework. This study serves as a valuable guide for developing new approaches to address relationship dynamics in individual and couples therapy in Turkey.
Benzer Tezler
- Sıçanlarda anneden ayrılma stresinin empati üzerine etkisi
The effect of maternal deprivation on empaty-like behavior in rats
BUŞRA TOZDUMAN
Doktora
Türkçe
2021
FizyolojiManisa Celal Bayar ÜniversitesiFizyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN EKERBİÇER
PROF. DR. NAZAN UYSAL HARZADIN
- Hipoksik iskemi sonrası normobarik oksijen tedavisinin yenidoğan sıçanlarda beyin hasarı ve plastisitesi üzerine etkileri
Effects of normobaric oxygen treatment on the brain injury and plasticity after newborn hypoxic ischemia
TAHA KELEŞTEMUR
Doktora
Türkçe
2018
FizyolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiFizyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELİM KUTLU
- Gebelik ve laktasyon döneminde verilen omega 3 desteğinin rat yavrulardaki kognitif fonksiyonlara etkisi
Effect of omega 3 supplementation during pregnancy and lactation on cognitive functions in rat offspring
HANDE NUR ONUR ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PERİM FATMA TÜRKER
- Ratlarda infantil dönemde tekrarlayan hafif kafa travması sonrası zenginleştirilmiş ortamda tutulmanın genç erişkinlik döneminde klinik ve patolojik bulgulara etkisi
The effects of post-traumatic enriched environment (EE) treatment on behavioral and cognitive disorders and pathological findings in young adulthood in A recurrent mild head trauma (RMHT) model in infancy
GUNAY VAHABOVA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
NöroşirürjiSağlık Bilimleri ÜniversitesiNöroşirürji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEYZA KARAGÖZ GÜZEY
UZMAN EBRU DORUK
- Maze-based shield design to protect ics against invasive hardware attacks
İstilacı donanım saldırılarına karşı entegre devreleri korumak için labirent tabanlı kalkan tasarımı
RAŞİT RIDVAN TURGUT
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜŞTAK ERHAN YALÇIN