Uyuşturucu suçunun rasyonelliğinin hane ekonomisi bazında suça karışmamışlarla karşılaştırmalı analizi- Adana ili örneği
A comparative analysis of the rationality of drug crime on the basis of household economy with non-crime-example of Adana province
- Tez No: 941671
- Danışmanlar: PROF. DR. ADNAN GÜMÜŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Adli Tıp, Sosyoloji, Forensic Medicine, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Bağımlılık ve Adli Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 434
Özet
Bu doktora tezinde, uyuşturucu suçlarına (TCK 188 ve 191 mad. ve 2313 sayılı kanunda uyuşturucu ve uyarıcı madde suçları) karışmış kişiler ile suça karışmamış kişilerin hane bazında sosyo-ekonomik, sosyo-kültürel, sosyo-demografik özelliklerinin ve adli süreçlerde yaşadıklarının araştırılması ve karşılaştırmalı analizi ile uyuşturucu suçlarının rasyonalitesinin olup olmadığı araştırılmıştır. Çalışmada; uyuşturucu suçlarının adli mali izlerinin hesaplanabilir olup olmadığı, suçun amaç-araç ilişkisine dayalı öznel-nesnel rasyonalitesi, exchange (değiş-tokuş) rasyonalitesi, görülenin yanı sıra görülmeyen arka plandaki uyuşturucu suçunun ruhu diyebileceğimiz irrasyonel durumu irdelenmektedir. Araştırma evrenini Adana İli Adliyesi'nde uyuşturucu suçuna karışan ve karışmayan kişi ve haneler oluşturmaktadır. Çalışmada, uyuşturucu suçu dava dosyalarından (106 kişi) bilgi toplanmış, suça karışmamış (36) ve karışmış (10 kişi) hane (her hanede bir kişi) üyeleri ve bire bir suça karışmış kişiler (14) ile görüşmeler yapılmıştır. Araştırma, genel çerçeve olarak belge, mevcut istatistik ve gerçekleştirilen görüşmelere dayalı görgül nicel karşılaştırmalı bir araştırmadır. Veri analizinde Jamovi 2.3.21 programı aracılığı ile basit ve çapraz tablolardan başlayarak bağımsızlık, fark ve varyans analizi istatistiksel tekniklerden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre; uyuşturucu suçuna karışan kişilerin kısa sürede maddi zenginlik, para, tüketim, yüksek kazanç, refah olmak üzere, aynı zamanda saygınlık ve güç/nüfuz edinme gibi beklentilerinin suça motivasyondaki başlangıç“amaç”larını oluşturduğu ve bu amaçları gerçekleştirmek için uyuşturucu ve uyarıcı madde ticaretini bir“araç”olarak kullandığı görülmektedir. Uyuşturucu ticareti; uyuşturucunun sahipleri/ büyük işletmecileri bakımından rasyoneldir, orta düzey aracılar da karlı sayılabilir, alt düzeydeki dağıtıcı ve son satıcılar bakımından ise kardan çok kayıplar söz konusudur. Sınıfsal farklılaşmalar ve toplumsal güç dengesizlikleri uyuşturucu ticaretinin ve mübadele ilişkisinin arka yapısını oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this doctoral thesis, the socio-economic, socio-cultural, socio-demographic characteristics of people who are involved in drug crimes (TCK articles 188 and 191 and drug and stimulant crimes in law no. 2313) and people who are not involved in crime are investigated on a household basis and their socio-economic, socio-cultural, socio-demographic characteristics and their experiences in judicial processes are investigated and whether there is a rationality in drug crimes. In the study; Whether the forensic financial traces of drug crimes are calculable or not, the subjective-objective rationality of the crime based on the purpose-means relationship, exchange rationality, the irrational situation in the background, which can be called the spirit of drug crime, which is visible as well as unseen, are examined. The research population consists of individuals and households involved and not involved in drug crimes in the Adana Provincial Courthouse. In the study, information was collected from drug crime case files (106 people), interviews were conducted with household members (one person per household) who were not involved in crime (36) and involved in crime (10 people), and one-on-one interviews were conducted with people involved in crime (14). The research is an empirical quantitative comparative research based on documents, existing statistics and interviews as a general framework. In data analysis, statistical techniques such as independence, difference and variance analysis were used, starting from simple and cross tables, through the Jamovi 2.3.21 program. According to the results of the research; It is seen that the expectations of people involved in drug crimes, such as material wealth, money, consumption, high earnings, prosperity in a short time, as well as prestige and power/influence, constitute their initial“goals”in motivating crime, and they use drug and stimulant trade as a“tool”to achieve these goals. Drug trafficking; It is rational for the owners/large operators of the drug, mid-level intermediaries can also be considered profitable, while there are more losses than profits for the lower-level distributors and final sellers. Class differentiations and social power imbalances form the background of the drug trade and exchange relations.
Benzer Tezler
- Uyuşturucu suçlularının bakış açısından mükerrer suçluluğu etkileyen faktörler
Factors affecting repetiteve guilts from the perception of drug offenders
MEHMET ALİ KAYA
- Avrupa'da uyuşturucu kullanımının suç olmaktan çıkarılması ve Türkiye yaklaşımı
Decriminalization of illigal drug use in Europe and Turkey's approach
MUSTAFA PINARCI
Doktora
Türkçe
2013
Uyuşturucu Alışkanlığı ve AlkolizmPolis AkademisiUluslararası Güvenlik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT SEVER
- Kriminolojik açıdan uyuşturucu ve uyarıcı madde bağımlılığı ile mücadele stratejileri
Coping strategies for drug and stimulant addiction from a criminological perspecti̇ve
ATİKE SAFİYYE KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Hukukİstanbul Gedik ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLSÜN AYHAN AYGÖRMEZ
- Esrar kullanımına yönelik yürütülen suç siyaseti: Türkiye-ABD örnekleri üzerinden karşılaştırma
Crime policy on cannabis use: A comparative analysis of Turkey and the United States
ALİ CÜNEYT SAĞIRLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Hukukİstanbul Medipol ÜniversitesiKamu Hukuku Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALAADDİN EGEMENOĞLU
- Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma suçu TCK Madde 190
Crime of facilitating the use of drugs or stimulants TPC article 190
ERHAN TAYFUR