Biyofilik tasarım kriterlerinin sürdürülebilir kalkınma hedefleri bağlamında sınıflandırılması ve analizi: yeşil bina sertifika sistemlerine entegrasyonu için bir öneri
Classification and analysis of biophilic design criteria in the context of sustainable development goals: a proposal for integration into green building certification systems
- Tez No: 945189
- Danışmanlar: PROF. NAZİRE PAPATYA SEÇKİN TAHTALIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı Fiziği ve Malzemesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Bu tez çalışması, biyofilik tasarım yaklaşımının 2030 Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) ile olan ilişkisini çok boyutlu bir çerçevede incelemekte ve bu tasarım anlayışının mevcut yeşil bina sertifikasyon sistemlerine entegrasyonuna yönelik sistematik ve ölçülebilir bir kriter yapısı önermektedir. Sanayileşme, hızlı kentleşme ve teknolojik gelişmeler sonucunda doğal çevreyle bağını yitiren bireyin fiziksel ve zihinsel sağlığı olumsuz etkilenmektedir. Bu bağlamda biyofilik tasarım, doğal unsurların yapılı çevreye entegrasyonu yoluyla hem bireysel refahı artırmayı hem de çevresel sürdürülebilirliği desteklemeyi amaçlayan bütüncül bir yaklaşımdır. Çalışmada öncelikle biyofilik tasarımın kuramsal temelleri ortaya konmuş; literatürden elde edilen ilkeler analiz edilerek 42 kriterden oluşan ve 10 tematik başlık altında sınıflandırılan bir değerlendirme seti geliştirilmiştir. Bu kriterler, SKH'lerle eşleştirilerek biyofilik tasarımın sürdürülebilirlik hedeflerine katkısı analiz edilmiştir. Özellikle SKH-3 (sağlıklı ve kaliteli yaşam), SKH-4 (nitelikli eğitim), SKH-11 (sürdürülebilir kentler ve topluluklar) ve SKH-13 (iklim eylemi) ile güçlü ilişkiler kurulmuştur. Ayrıca, geliştirilen kriterler LEED, BREEAM, WELL ve LBC gibi sertifika sistemleriyle karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiş; biyofiliye dair unsurların bu sistemlerde çoğunlukla sınırlı ve dolaylı olarak yer aldığı tespit edilmiştir. Bu eksikliklere yanıt olarak sunulan kriter seti, kriterlerin hem SKH'ler hem de sertifikalarla eşleşmesini tablolar ve uygulama örnekleri üzerinden ortaya koymuştur. Seçilen dört yeşil bina projesi üzerinden yapılan analizle kriterlerin sahadaki geçerliliği değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, bu çalışma biyofilik tasarımın sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkı sağlayan çok boyutlu yapısını ortaya koymakta; yeşil bina sistemlerine entegrasyonu için uygulanabilir bir kriter seti sunmaktadır. Sadece çevresel değil, aynı zamanda sağlık, refah ve doğayla uyumlu yaşam biçimlerini destekleyen bir sürdürülebilirlik anlayışının geliştirilmesine katkı sağlamaktadır. Çalışma, biyofilik tasarımın mimarlık ve yapı sektöründeki stratejik rolünü vurgulamakta ve gelecek uygulamalara yol göstermeyi amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the relationship between the biophilic design approach and the 2030 United Nations Sustainable Development Goals (SDGs) within a multidimensional framework. It proposes a systematic and measurable set of criteria for integrating biophilic principles into existing green building certification systems. Industrialization, rapid urbanization, and technological advancements have weakened individuals' connection with the natural environment, negatively impacting physical and mental health. In this context, biophilic design emerges as a holistic approach aimed at enhancing individual well-being and promoting environmental sustainability by integrating natural elements into the built environment. The study first establishes the theoretical foundations of biophilic design and analyzes existing principles in the literature to develop a set of 42 criteria, grouped under 10 thematic categories. These criteria are matched with the SDGs to examine how biophilic design contributes to sustainability goals. The analysis reveals strong and direct connections particularly with SDG-3 (Good Health and Well-Being), SDG-4 (Quality Education), SDG-11 (Sustainable Cities and Communities), and SDG-13 (Climate Action). Additionally, the proposed criteria are comparatively evaluated with internationally recognized green building certification systems such as LEED, BREEAM, WELL, and LBC. The findings indicate that biophilic elements are mostly addressed indirectly and to a limited extent within these systems. In response to these shortcomings, the study offers a new criteria set, whose alignment with both the SDGs and certification systems is demonstrated through systematic tables and case studies. The applicability of these criteria is assessed through the analysis of four green building projects. In conclusion, this research reveals the multidimensional potential of biophilic design in contributing to sustainable development goals and presents a practical criteria set for its integration into green building systems. It supports the development of a holistic sustainability approach that not only emphasizes environmental performance but also prioritizes human health, well-being, and nature-integrated living. The study highlights the strategic role of biophilic design in architecture and the built environment and aims to guide future sustainable design practices.
Benzer Tezler
- Türkiye'de karbon emisyonlarının azaltılmasına yönelik lamine masif ahşap mimarisi ve yöntemleri
Laminated mass timber architecture and methods for reducing carbon emissions in Türkiye
ÜLKEM ARTUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN MERT ŞENER
- Yeni bir sürdürülebilır kalkınma modelı olan bıo-cıty'nın karşılaştırmalı olarak
A comparative analysis of bio-city as a new sustainable development model
DOHA SAAD AISSOUS
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Aydın ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. UFUK FATİH KÜÇÜKALİ
- Biyofilik tasarım kriterleri ve iç mekân kimliği etkileşimi
Interaction of biophilic design criteria and interior identity
FATOŞ ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Ticaret Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURHAN SATICI
- Biophilic design for sustainable buildings: A case study of some selected buildings in Lagos state, Nigeria
Sürdürülebilir binalar için biyofilik tasarım: Nijerya, Lagos şehrindeki bazı seçilmiş binaların vaka çalışması
HAUWA MOHAMMED BABA DUNA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
MimarlıkBahçeşehir ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
Assist. Prof. Dr. MAAN CHIBLI
- SUGES merkezleri için biyofilik tasarıma yönelik bir sertifikasyon önerisi: Antalya örneği
A certification proposal for biophilic design in SPA centers: The case of Antalya
AYŞE BETÜL GÖK
Doktora
Türkçe
2025
İç Mimari ve DekorasyonBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiMekansal Planlama ve Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BORA BİNGÖL