Mimari tasarım aşamasında yapısal atık oluşumuna neden olan faktörlerin belirlenmesi
Determing factors causing construction waste during the architectural design phase
- Tez No: 945197
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLDEN AYALP
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hasan Kalyoncu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
Dünya genelinde hızla artan nüfus ve kentleşme, inşaat sektörünün sürekli büyümesine yol açmaktadır. Bu büyüme, yapılaşma ihtiyacını karşılamanın yanı sıra, çevresel sorunları da beraberinde getirmektedir. İnşaat projelerinin artması, doğal kaynak tüketimini hızlandırırken, aynı zamanda önemli miktarlarda yapısal atık oluşmasına neden olmaktadır. Özellikle inşaat ve yıkım süreçlerinde ortaya çıkan atıkların yönetimi, çevresel sürdürülebilirlik açısından hayati bir konu haline gelmiştir. Yapısal atıkların azaltılması, yalnızca çevresel etkilerin minimize edilmesini sağlamakla kalmayıp, ekonomik kayıpların önüne geçmek ve enerji verimliliğini artırmak açısından da kritik bir öneme sahiptir. Mevcut literatürde, yapısal atık yönetimi üzerine yapılan çalışmaların büyük bir kısmı inşaat ve yıkım süreçlerine odaklanmaktadır. Ancak, yapısal atıkların oluşmadan önlenebilmesi için tasarım aşamasında alınacak kararların belirleyici olduğu bilinmektedir. Buna rağmen, literatürde yapısal atığın tasarım aşaması ile ilişkisine yönelik çalışmalar oldukça sınırlıdır. Bu bağlamda, bu çalışma, inşaat projelerinde yapısal atığın en aza indirilmesi için tasarım sürecine yönelik faktörleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Tez kapsamında, sistematik literatür taraması ve anket yöntemi kullanılarak kapsamlı bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Literatür taraması sonucunda, tasarım sürecinde yapısal atığın en aza indirgenmesine yönelik toplam 57 kriter belirlenmiştir. Bu kriterler, belirli temalar çerçevesinde 9 farklı grup altında sınıflandırılarak, oluşturulan anket çevrimiçi ortamda uygulanmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu Türkiye genelinde faaliyet gösteren mimarlar, inşaat mühendisleri, müteahhitler ve tedarikçiler oluşturmuştur. Anket, toplamda 148 sektör paydaşına ulaşılmıştır. Elde edilen veriler SPSS yazılımı kullanılarak analiz edilmiş ve yapısal atıkların en aza indirilmesine yönelik faktörler belirlenmiştir. Çalışma sonucunda, malzeme boyutlarına dikkat edilerek tasarım yapılmasının yapısal atıkların oluşumunu büyük ölçüde azaltabileceği tespit edilmiştir. Bu araştırma, tasarım sürecinde alınacak kararların yapısal atık oluşumunu ne ölçüde etkilediğini ortaya koyarak, inşaat sektöründe çevresel sürdürülebilirliğin sağlanmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Elde edilen bulgular, sektör profesyonellerine yol gösterici nitelikte olup, tasarım aşamasında uygulanacak önlemlerle inşaat süreçlerinde atık miktarının önemli ölçüde azaltılabileceğini göstermektedir
Özet (Çeviri)
The rapidly increasing population and urbanization worldwide lead to the continuous growth of the construction sector. This growth, in addition to meeting the need for construction, also brings density problems. While the growth of construction projects accelerates the consumption of natural resources, it also causes the depletion of a significant amount of permanence. The management of wastes, especially those generated in construction and demolition, has become a vital issue in terms of sustainability. The reduction of structural wastes, the minimization of growth effects, the elimination of economic losses and the perspective of energy expansion also have a critical opportunity to achieve. In the current literature, a large part of the permanent waste management focuses on construction and demolition. However, it is known that the decisions to be taken in the design phase are combined in order to prevent the formation of permanent wastes. Accordingly, despite the design of structural waste in the literature, studies on the relationships with the phase are quite possible. In this context, this study provides the determination of design-oriented features for the minimization of structural waste in construction projects. A comprehensive research was carried out within the scope of the thesis using systematic literature review and survey method. As a result of the literature review, a total of 57 criteria were determined for the minimization of the durability of the design process. These intervals were classified under 10 different groups within the framework of certain themes, and the survey questionnaire was examined comprehensively. The survey system was activated by architects, civil engineers, contractors and the system of the research showing its activities throughout Turkey. A total of 148 sector participants were reached in the survey. The obtained data were analyzed using SPSS software and factors were determined for minimizing permanent waste. As a result of the study, it was determined that the formation of permanent waste can be greatly reduced by designing by paying attention to material dimensions. This research provides the level of continuity of the robustness of the decisions taken in the design process, and contributes to the sustainability of the construction sector. The innovations obtained are in a guiding nature for sector professionals and show that the amount of distribution in construction can be significantly increased with distribution measures at the design stage.
Benzer Tezler
- Türk inşaat sektöründe yapının inşaat (imalat) aşamasında yapısal atık oluşumunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi
Determining factors affecting the construction waste during the construction phase of the building in the turkish construction industry
BETÜL MÜJDECİ ALALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkHasan Kalyoncu ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN AYALP
- Yapı iç donatım sisteminin çevresel etki ve geri kazanım açısından irdelenmesi
Investigation of building interior sub-system for environmental impact and recovery
SELDA YAZICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER ŞÜKRÜ DENİZ
- Yapısal sürdürülebilirlik bağlamında BIM koordinasyonu ile yapı elemanı tasarımı yaklaşımı
Sustainable building elements design approach for disassembly with BIM coordination
PINAR SOYLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLTEN ASLIHAN ÜNLÜ
- Comparative life cycle assessment of concrete structures on architectural design models: Marble waste integrated vs. standard concrete
Beton yapıların mimari tasarım modelleri üzerinde mermer atığı entegreli ve standart beton için karşılaştırmalı yaşam döngüsü değerlendirmesi
SEYYARE ECE AKDAĞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞEGÜL AKÇAY KAVAKOĞLU
- Miselyum tabanlı malzemenin dijital üretim yaklaşımıyla iç mekân tasarım bileşeni olarak kullanılması
Utilization of mycelium-based material as an interior design component through a digital fabrication approach
MÜGE ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ORKAN ZEYNEL GÜZELCİ