Bazı yem bezelyesi genotiplerinin Eskişehir ovasında kışlık ara ürün performansı
Winter catch crop performance of some forage pea genotypes in Eskisehir plain
- Tez No: 945672
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ KOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çayır Mera ve Yem Bitkileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 53
Özet
Türkiye'de kaliteli kaba yem oranı ve üretimi ihtiyaca cevap vermemektedir. Türkiye'de kaliteli kaba yem üretimindeki yetersizliğin başlıca nedenleri arasında arazi kaybı, yüksek girdi maliyetleri ve iklim değişikliği yer almaktadır. Bu faktörler ana ürün deseninde kaliteli kaba yem üretimini kısıtladığı için kışlık ara ürün, ikinci ürün gibi alternatifler dikkat çekmeye başlamıştır. Ülkemizin birçok yerinde güzlük ekilebilen yem bezelyesi kışlık ara ürün olarak iyi bir alternatif sunmaktadır. Eskişehir Ovası'nda kışlık ana ürün olarak bazı yem bezelyesi genotiplerinin performanslarını değerlendirmek amacıyla yürütülen bu çalışma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme alanında, tesadüf blokları deneme desenine uygun şekilde 3 tekerrürlü olarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmada 8 hat (EA9, EAM30, EAFYTB, EAM31, EAM8, KARACA, EA35, EA31) ve 7 çeşit (Şirin, Arda, Gölyazı, Töre, Artık, Milwa, Taşkent) olmak üzere toplam 15 genotipin kışlık ara ürün olarak bitki boyu, yaş ot verimi, ham protein oranı, NDF ve ADF oranları incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre bitki boyu bakımından en uzun değer 115,30 cm ile Gölyazı çeşidinde gözlemlenirken, en kısa bitki boyu 75,70 cm olarak EA31 hattında belirlenmiştir. Yaş ot verimi açısından ise en yüksek verim 2538,3 kg/da ile EAM31 hattında, en düşük verim ise Artık çeşidinde 851,44 kg/da bulunmuştur. Ham protein oranları %16,94 ile %25,13 arasında değişiklik göstermiştir. Genotiplerin NDF oranları %29,95 ile %44,50 arasında değişiklik gösterirken ADF oranları da %21,56 ile 31,94 arasında değişiklik göstermiştir. Çıkan sonuçlara göre genotiplerin yaş ot verimi ve NDF oranına etkisi %1 düzeyinde, bitki boyu ve ham protein oranına etkisi %5 düzeyinde önemli bulunmuştur. ADF oranları incelendiğinde ise genotiplere etkisi önemsiz bulunmuştur. Deneme sonuçları bir bütün olarak değerlendirildiğinde; özellikle yörede kışlık ara ürün olarak Töre, Arda, Gölyazı ve Şirin çeşitleri ile EAM31 ve EA9 hatlarının ön plana çıktığı söylenebilir. Bu sonuçlar, yem bitkisi üretimi açısından önemli bir veri sunmakta olup, gelecekte daha fazla araştırma ile farklı genotiplerin potansiyelleri daha kapsamlı bir şekilde değerlendirilebilir.
Özet (Çeviri)
In Turkey, the quality roughage ratio and production do not meet the need. The main reasons for the inadequacy in quality roughage production in Türkiye include land loss, high input costs and climate change. Since these factors limit the production of quality roughage in the main crop pattern, alternatives such as winter intercrop and second crop have begun to attract attention. Fodder pea, which can be planted in autumn in many parts of our country, offers a good alternative as a winter intercrop. This study, conducted to evaluate the performance of some forage pea genotypes as a main winter crop in the Eskişehir Plain, was carried out at the experimental field of Eskişehir Osmangazi University, Faculty of Agriculture, using a randomized complete block design with three replications. In this study, a total of 15 genotypes including 8 lines (EA9, EAM30, EAFYTB, EAM31, EAM8, KARACA, EA35, EA31) and 7 varieties (Şirin, Arda, Gölyazı, Töre, Artık, Milwa, Taşkent) were investigated for plant height, fresh fodder yield, crude protein ratio, NDF and ADF ratios as winter intercrop. Based on the findings, the greatest plant height was recorded in the Gölyazı cultivar at 115,30 cm, while the shortest plant height, 75,70 cm, was observed in the EA31 line. Regarding fresh forage yield, the EAM31 line produced the highest yield with 2538,3 kg/da, whereas the lowest yield was obtained from the Artık cultivar, with 851,44 kg/da. Crude protein ratios varied between 16,94% and 25,13%. While the NDF ratios of the genotypes varied between 29,95% and 44,50%, the ADF ratios varied between 21,56% and 31,94%. According to the results, the effect of the genotypes on fresh grass yield and NDF ratio was found to be significant at 1%, and on plant height and crude protein ratio at 5%. When the ADF ratios were examined, the effect on the genotypes was found to be insignificant. When the overall results of the trial were evaluated, it was observed that the Töre, Arda, Gölyazı, and Şirin cultivars, along with the EAM31 and EA9 lines, stood out as promising candidates, particularly for use as winter intercrops in the region.These results provide important data in terms of forage crop production, and the potential of different genotypes can be evaluated more comprehensively with further research in the future.
Benzer Tezler
- Sivas ekolojik koşullarında bazı yem bezelyesi genotiplerinin agro morfolojik özellikleri ve külleme hastalığına (erysiphe polygoni) karşı reaksiyonları
Agromorphologi̇cal characteri̇sti̇cs and powdery mi̇ldew (Erysi̇phe polygoni̇) reacti̇ons of some pea genotypes under si̇vas ecologi̇cal condi̇ti̇ons
VOLKAN YÖRÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF YANAR
DOÇ. DR. TOLGA KARAKÖY
- Sivas ekolojik koşullarında bazı yem bezelyesi genotiplerinin tarımsal özellikleri üzerine bir araştırma
A research on agricultural characteristics of some forage pea (Pisum arvense L.) genotypes under Sivas ecological conditions
SALİH VAROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR KARADAĞ
- Bazı yem bezelyesi (Pisum arvense L.) genotipleri arasındaki farklılıkların protein ve mineral madde oranları bakımından belirlenmesi
Determination of the differences between some field pea (Pisum arvense L.) genotypes in terms of protein and mineral content
MEHMET YURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatSelçuk ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TAMKOÇ
- Bazı yem bezelyesi (Pisum sativum L.) melezlerinin tarımsal özelliklerinin ve uyum yeteneklerinin belirlenmesi
Determination of combining ability and agricultural charasteristics of some pea (Pisum sativum L.) hybrids
DİLYAVER SİNAY HALİL
- Bingöl ekolojik koşullarında bazı yem bezelyesi (Pisum arvense L.) genotiplerinin verim ve tarımsal özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma
An investigation on determination of yield and agronomical characteristics of forage pea (Pisum arvense L.) genotypes in Bingol ecological conditions
AYHAN BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatBingöl ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADİL BAKOĞLU