Süs bitkisi potansiyeline sahip kabak genotiplerinin morfolojik ve moleküler özelliklerinin karakterizasyonu
Morphological and molecular characterization of pumpkin genotypes with potential as ornamental plants
- Tez No: 945671
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SITKI ERMİŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sebze Yetiştirme ve Islahı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
Süs kabakları, botanik olarak Cucurbitaceae ailesi içerisinde Cucurbita pepo subsp. ovifera ve subsp. pepo türleri olarak kabul edilmektedir. Ülkemizde sakız, bal ve kestane kabakları gibi türler yoğun olarak yetiştirilse de, süs kabakları gerek çeşitliliği gerekse estetik çekiciliği sayesinde küçük alanlarda da yetiştirilebilmekte ve hobi bahçeciliğiyle ilgilenen kişilerin büyük beğenisini kazanmaktadır. Henüz Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine konu olacak kadar olmasa da son yıllarda bu türlerin yetiştiriciliğinin arttığı gözlemlenmektedir. Çalışmada kullanılan süs kabağı genotipleri Marmara, Ege, Akdeniz ve İç Anadolu bölgelerinden toplanarak bir araya getirilmiştir. Bu çalışmanın amacı, değişik bölgelerden toplanan süs kabağı genetik materyallerinin Uluslararası Yeni Bitki Çeşitlerini Koruma Birliği (UPOV) kriterlerine göre morfolojik ve moleküler karakterizasyonlarının yapılması ve bu genotipler arasındaki akrabalık derecelerinin belirlenmesidir. Bu kapsamda süs kabağı genotipleri uygun şekilde yetiştirilmiş ve süs bitkisi olma özelliklerine dayalı teksel seleksiyonlarla kendileme generasyonları başlatılmıştır. Çalışmada UPOV özellik belgesinde yer alan fide, bitki, meyve ve tohum bölümlerine ait 20 adet kalitatif, 11 adet pseudo-kalitatif ve 37 adet de kantitatif özellik detaylı bir şekilde incelenmiş, gözlemlenmiş ve ölçülmüştür. Çalışmada, yerel süs kabağı genotiplerinin, UPOV kriterlerine göre morfolojik karakterizasyonu ile retrotranspozonlar (LTR-RT) kullanılarak moleküler karakterizasyonu gerçekleştirilmiş ve elde edilen sonuçlar analiz edilerek genotipler arasındaki genetik akrabalık dereceleri belirlenmiştir. Bu çalışmanın sonuçları, süs kabağının estetik ve ticari değerinin artırılmasına yönelik araştırmalara ve ümitvar görülen çeşit adaylarında enzim, vitamin, mineral madde gibi besin içeriklerine yönelik araştırmaların yapılmasına öncülük edecektir.
Özet (Çeviri)
Ornamental squashes are botanically classified within the Cucurbitaceae family under the species Cucurbita pepo subsp. ovifera and subsp. pepo. In Turkey, although varieties such as zucchini, honey, and chestnut squashes are commonly cultivated, these squashes have gained great popularity among hobby gardeners due to their diversity and aesthetic appeal, and ornamental squashes can be grown in also small spaces. While not yet included in official Turkish Statistical Institute (TUIK) data, there has been a noticeable increase in the cultivation of this species in recent years. The genotypes of ornamental squashes used in this study were collected from the Marmara, Aegean, Mediterranean, and Central Anatolia regions. The purpose of this study is to conduct morphological and molecular characterization of ornamental squash genetic materials collected from different regions according to UPOV (International Union for the Protection of New Varieties of Plants) criteria and to determine the genetic relationships among these genotypes. In this context, single selections based on ornamental plant characteristics were initiated, and inbreeding generations were started with properly cultivated ornamental gourd genotypes. The study examined and measured traits, including 20 qualitative, 11 pseudo-qualitative, and 37 quantitative characteristics related to seedling, plant, fruit, and seed sections as outlined in the UPOV characteristic test guidelines. The study involved both the morphological characterization of local ornamental squash genotypes according to UPOV criteria and their molecular characterization using retrotransposons (LTR-RT). The findings were analyzed to determine the genetic relationships among the genotypes. This study provides an essential resource for further detailed research on the morphological and molecular characteristics of ornamental squashes. The results of this study will pave the way for research aimed at increasing the aesthetic and commercial value of ornamental squashes and will encourage research on the nutritional contents such as enzymes, vitamins, and minerals in promising variety candidates.
Benzer Tezler
- Türkiye'de doğal yayılış gösteren Berberis L. türleri üzerine morfolojik araştırmalar
Morphological studies on naturally distributed Berberis L. species in Turkey
MİNE AKCAN MEMİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Botanikİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK ORAL
- Evaluation of biological activities ofMmelia azedarach species and its importance in phytotherapy
Melia azedarach türünün biyolojik aktivitelerinin değerlendirilmesi ve fitoterapideki önemi
KHAWLA ABDALLA MOHAMED ESWIEI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Eczacılık ve Farmakolojiİstanbul ÜniversitesiFarmakognozi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA EROĞLU ÖZKAN
- Endemik muscari aucheri'nin in vitro klonal çoğaltımı üzerine araştırmalar
Studies on in vitro clonal micropropagation of Endemic muscari aucheri
PARİZAD ALLAHVERDİKHAN VAZİRİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
BiyoteknolojiAnkara ÜniversitesiTemel Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ SANCAK
- Bazı Campanula L. türlerinin kültüre alınması ve süs bitkisi özelliklerinin belirlenmesi
Cultivating some Campanula L. species and determination of ornamental plant characteristics
FATİH GÜLBAĞ
Doktora
Türkçe
2016
ZiraatEge ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ERCAN ÖZZAMBAK
- Kum zambağı (Pancratium maritimum L.)'nın ın vıvo ve ın vıtro koşullarda tohumla üretimi üzerine bir çalışma
A study on production of Pancratium maritimum L. by seed in-vivo and in-vitro conditions
ELİF KANMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
ZiraatAdnan Menderes ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UĞUR ŞİRİN