Kuzey Anadolu Fay Zonu üzerinde (İsmetpaşa-Yeniçağa arası) vejetasyonun dağılışı
Distribution of vegetation on the North Anatolian Fault Zone (between İsmetpaşa and Yeni̇çağa)
- Tez No: 945712
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEVDA COŞKUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Coğrafya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 287
Özet
Doğal ortam koşulları, birbiriyle sıkı ilişkiler içinde bulunan ve bir bölgenin karakterini belirleyen unsurlardır. Her biri, diğerinin üzerinde doğrudan veya dolaylı etkiler oluşturan jeolojik, litolojik, jeomorfolojik, hidrografik, topografik, iklimsel parametreler ile toprak özellikleri; coğrafi ortamı oluşturduğu ve şekillendirdiği için bir bütün olarak incelenmelidir. Doğa ile insanın etkileşim içinde olması, bir sahanın şekillenmesinde en az doğal parametreler kadar önem arz eder. Günümüzde antropojenik etkinin yoğun baskısı, doğal ortamlar üzerinde bozulmaların meydana gelmesine sebep olmuştur. Çalışmanın amacı; Kuzey Anadolu Fay Zonu üzerinde yer alan ve tektonik oluk niteliği taşıyan sahada faylanma ile bitki örtüsü ilişkilerini belirlemek, doğal ortam koşullarının vejetasyon üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Araştırmanın alan kapsamını Yeniçağa-İsmetpaşa arasında uzanış gösteren depresyon sahası; konu kapsamını ise fay vejetasyonu oluşturmaktadır. Bu bağlamda araştırma konusu“Kuzey Anadolu Fay Zonu Üzerinde (İsmetpaşa-Yeniçağa Arası) Vejetasyonun Dağılışı”olarak belirlenmiştir. Araştırma sahasında üç farklı zamanda arazi çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Arazi çalışmaları esnasında bitki türleri ile litolojik unsurların konum bilgileri kaydedilmiş, fotoğrafları çekilmiş, bitki numuneleri toplanmış ve uygun koşullarda preslenmiştir. Arazi çalışmalarından elde edilen kayaçlar ile bitki türlerinin teşhisi, uzman kişiler gözetiminde yapılmıştır. Topografyanın engebeli olduğu alanlara ulaşım sağlanamadığından bitki örneklerinin alınmasında güçlük yaşanmış; meteorolojik istasyonlara ait veri ölçümlerinin düzensiz ve eksik olması çalışmayı sınırlandırmıştır. Araştırmanın materyalini arazi çalışmalarından elde edilen kayaç ve bitki numuneleri, Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nden temin edilen iklim verileri, Harita Genel Müdürlüğü'nden temin edilen 1/25.000 ölçekli G28a3, G28a4, G28b2, G28b3, G28b4, G29a1, G29a2, G29a3 ve G29a4 numaraları paftalar ile Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü'nden temin edilen 1/100.000 ölçekli F27, F28, F29, G27, G28, G29 paftaları oluşturmaktadır. CBS ortamında tematik haritaların hazırlanmasında ArcGIS 10.4 paket programından yararlanılmıştır. Araştırmanın yönteminde ise meteoroloji istasyonlarına ait uzun yıllık ölçümler düzenlenerek tablolar ve grafikler oluşturulmuş, iklim hesaplamaları yapılmıştır. Sıcaklık, yağış, rüzgâr ve basınç gibi iklim elemanları incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre Conrad formülüyle karasallık değerleri, Erinç ve Thornhtwaite yöntemleriyle iklim tipleri belirlenmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular; Kuzey Anadolu Fay Zonu sisteminde yer alan araştırma alanı bir depresyon sahasıdır. Alandaki göllerin oluşumu ve akarsu ağının gelişimi, topografyanın kısa mesafelerde değişimi, geçmişteki tektonik olaylar sonucunda şekillenmiştir. Akarsuların topografyayı basıklaştırdığı alanlar ise antropojen etkinin yoğunlaştığı, yerleşim ve tarım arazileri sahasıdır. Doğal ortam şartlarında görülen farklılıklar ve beşerî etkinlikler, araştırma alanındaki bitki örtüsünde de farklılıklar meydana getirmiştir. Seçilen araştırma alanının konumu Karadeniz Bölgesi'nin Batı Karadeniz Bölümü'nde ve floristik olarak Avrupa-Sibirya Fitocoğrafya Bölgesi'nin Öksin Provens'i içerisinde yer alır. Avrupa-Sibirya ile İran-Turan bölgeleri geçiş sahasında kalan araştırma alanı, Karadeniz Ardı Bölge'nin Karadeniz ardı dağ ve platolar kısmında bulunmaktadır. Yarı-nemli ve yarı-kurak iklim şartlarının görüldüğü ve topografyaya göre farklı ortamların oluştuğu sahada hâkim bitki türleri uludağ göknarı (Abies bornmülleriana), sarıçam (Pinus sylvestris), karaçam (Pinus nigra) ve meşeler (Quercus sp.)'dir. Araştırma alanında fay vejetasyonu üzerinde doğal ortam şartlarından topografyanın etkisi önemli rol oynamaktadır. Kuzey Anadolu Fay Zonu sisteminin oluşturduğu az eğimli alanlarda ve düzlüklerde antropojenik baskının olumsuz etkisi sahayı bitki örtüsünden yoksun kılmaktadır. Eğimin arttığı dik yamaçlardaki fay segmentleri üzerinde ise orman örtüsü varlığını korumaktadır. Toprak gelişiminin zayıf olduğu bu alanlarda yer yer ana materyalin yüzeylendiği görülmektedir. Saha uzun yıllar yoğun antropojenik etki altındadır. Ekolojik dengenin zarar görmesini engellemek adına yeni tarım arazilerinin açılması önlenmeli, otlatma faaliyetleri için orman arazileri dışında kalan çayır ve mera alanları tercih edilmeli, orman kontrolleri sıklaştırılmalıdır. Arkot dağının eğimli güney yamaçlarında doğal bitki örtüsünün tahrip edilmesi erozyona sebep olmaktadır. Toprak varlığının korunabilmesi için ağaçlandırma çalışmaları yaygınlaştırılmalıdır.
Özet (Çeviri)
Natural environmental conditions comprise closely interrelated elements that define the character of a region. Geological, lithological, geomorphological, hydrographic, topographic, climatic parameters, and soil properties all have direct or indirect effects on one another. Thus, they should be examined collectively, as they shape the geographical environment. Additionally, the interaction between nature and humans is crucial in shaping an area. Currently, the intense pressure of human activities has led to the deterioration of natural environments. This study aims to identify the relationships between faulting and vegetation in the North Anatolian Fault Zone, characterized as a tectonic groove, and to explore the effects of natural environmental conditions on vegetation. The research focuses on the depression area extending between Yeniçağa and İsmetpaşa, specifically examining fault vegetation, with the research topic titled“Distribution of Vegetation on the Northern Anatolian Fault Zone (Between İsmetpaşa and Yeniçağa).”Field studies were conducted at three different times in the research area. During these studies, the locations of plant species and lithological elements were recorded, photographs were taken, and plant samples were collected and pressed under appropriate conditions. Rocks and plant species gathered were identified with the assistance of experts. Difficulties arose in areas with rugged topography, which limited access to plant sampling; additionally, the irregular and incomplete data from meteorological stations constrained the study. The research materials consist of rock and plant samples obtained from field studies, climate data from the General Directorate of Meteorology, and topographic maps at a 1:25,000 scale (G28a3, G28a4, G28b2, G28b3, G28b4, G29a1, G29a2, G29a3, and G29a4), obtained from the General Directorate of Mapping, as well as sheets at a 1:100,000 scale (F27, F28, F29, G27, G28, G29) from the General Directorate of Mineral Research and Exploration. The ArcGIS 10.4 software was utilized for preparing thematic maps within the GIS environment. The research methodology involved long-term meteorological measurements, the creation of tables and graphs, and climate calculations. Key climate elements, including temperature, precipitation, wind, and pressure, were examined. The results determined continentality values using the Conrad formula and identified climate types with the Erinç and Thornthwaite methods. Findings from the research indicate that the study area, located within the North Anatolian Fault Zone, is a depression area. The formation of lakes and the development of the river network in the region resulted from changes in topography over short distances and past tectonic events. Regions where rivers have flattened the topography have become residential and agricultural areas, where human impact is concentrated. The differences in natural environmental conditions and human activities have resulted in variability in the vegetation cover across the research area. The selected research site is situated in the Western Black Sea section of the Black Sea Region and floristically within the Euxin Province of the European-Siberian Phytogeographic Region. Located in the transition area between the Europe-Siberia and Iran-Turan regions, the research area is characterized by mountains and plateaus in the Post-Black Sea Region. Dominant plant species in the area, where semi-humid and semi-arid climate conditions coexist and vary with topography, include Uludağ fir (Abies bornmülleriana), Scots pine (Pinus sylvestris), black pine (Pinus nigra), and various oaks (Quercus sp.). Topography, as a natural environmental condition, significantly influences fault vegetation in the research area. Human-induced pressures in low-slope and plain areas of the North Anatolian Fault Zone have led to a reduction in vegetation cover. Conversely, forest cover persists on steep slopes where the inclines are greater. In these regions, soil development is often weak, and in some locations, the parent material surfaces are visible. The area has experienced intense anthropogenic impact over the years. To protect the ecological balance, it is essential to prevent the opening of new agricultural lands, promote the use of meadows and pastures outside of forested areas for grazing, and increase forest management efforts. The destruction of natural vegetation on the southern slopes of Arkot Mountain is causing erosion. Therefore, expanding afforestation efforts is necessary to safeguard soil integrity.
Benzer Tezler
- Kuzey Anadolu Fay Zonu'nuda Gerede Bayramören arasında meydana gelen krip hareketinin yersel lidar ile izlenmesi
Monitoring creep movement between Gerede and Bayramören at the North Anatolian Fault Zone with terrestrial lidar
SEVGİ ALTINOK ERAYIK
Doktora
Türkçe
2016
Jeoloji MühendisliğiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERHAN ALTUNEL
- 1951 Kurşunlu depremi yüzey kırığı özellikleri
Surface rupture characteristics of 1951 Kurşunlu earthquake
ANIL ÖĞRETİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Jeoloji MühendisliğiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VOLKAN KARABACAK
- Yüzey deformasyonlarının diferansiyel ınsar tekniği ile belirlenmesi: İsmetpaşa örneği
Determination of surface deformation using differential insar technique: Sample of İsmetpaşa
ERAY KÖKSAL
Doktora
Türkçe
2011
Jeodezi ve FotogrametriZonguldak Karaelmas ÜniversitesiJeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞENOL HAKAN KUTOĞLU
- Kuzey Anadolu fayı (KAF) Bolu-Çankırı ve Amasya bölgelerindeki asismik tektonik yapının periyodik GPS ölçümleri ile belirlenmesi
Determination of aseismic tectonic structure in Bolu-Çankiri and Amasya regions through the North Anatolian fault(NAF) with periodic GPS observations
MEHMET NURULLAH ALKAN
Doktora
Türkçe
2018
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN HAKAN YAVAŞOĞLU
- Investigation of crustal deformation related to the earthquake cycle in the Alpine-Himalayan belt using INSAR
Alp-Himalaya Kuşağı'nda deprem döngüsüyle ilişkili kabuk deformasyonunun INSAR yöntemiyle incelenmesi
TOHID NOZAD KHALIL
Doktora
İngilizce
2025
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZİYADİN ÇAKIR
PROF. DR. SEMİH ERGİNTAV