Davranışsal iktisat çerçevesinde sosyal medyanın bireylerin ekonomik kararları üzerindeki etkisi
The impact of social media on individuals' economic decisions in a behavioral economics framework
- Tez No: 947122
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDEM TURGAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Davranışsal İktisat, Sosyal Medya, Ekonomik Kararlar, Behavioral Economics, Social Media, Economic Decisions
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve Para Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Bu araştırma, sosyal medya kullanım bozukluğunun bireylerin ekonomik kararları üzerindeki etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, nicel araştırma yaklaşımı temelinde ilişkisel tarama modeli kullanılarak tasarlanmıştır. Kolayda örnekleme yöntemiyle seçilen 406 sosyal medya kullanıcısı incelemenin örneklemini oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak demografik bilgi formu, sosyal medya kullanım bozukluğu ölçeği ve ekonomik kararlar ölçeği kullanılmıştır. Bulgular sosyal medya kullanım bozukluğunun ekonomik kararlara ilişkin negatif ve anlamlı bir bağlantı sergilediğini göstermektedir. Regresyon analizi bulguları, sosyal medya kullanım bozukluğunun ekonomik kararlar üzerinde negatif yönde ve anlamlı bir etkiye sahip olduğunu ve ekonomik kararlardaki değişimin %43,9'unu açıkladığını göstermiştir. Sosyal medya kullanım bozukluğunun alt boyutlarından psikososyal disfonksiyon ve sosyal medya kaynaklı dürtüsel satın alma, nakit yönetimi, kredi yönetimi ve tasarruf/yatırım yönetimi üzerinde anlamlı negatif etkilere sahipken, sosyal izolasyon boyutunun ekonomik kararlar üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Ayrıca, sosyal medya kullanım bozukluğunun sigorta yönetimi üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Demografik değişkenlerin sosyal medya kullanım bozukluğu ve ekonomik kararlar açısından anlamlı bir farklılık oluşturmadığı belirlenmiştir. Araştırma bulguları, sosyal medya kullanım bozukluğunun bireylerin ekonomik kararlarını olumsuz etkilediğini ve bu etkinin demografik özelliklerden bağımsız olarak tüm bireylerde benzer şekilde görüldüğünü ortaya koymaktadır. Araştırma sonuçları doğrultusunda; sosyal medya kullanım bozukluğunun ekonomik kararlar üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması için bireylerin bilinçli ekonomik karar alma becerilerinin geliştirilmesi, sosyal medya platformlarının aşırı kullanımını önleyici uygulamalar geliştirmesi, sigorta yönetimi ile sosyal medya kullanımı arasındaki ilişkinin farklı örneklemlerde incelenmesi, sosyal izolasyonun ekonomik kararlarla ilişkisinde aracı değişkenlerin araştırılması, farklı demografik grupların karşılaştırmalı olarak incelenmesi ve boylamsal araştırmalarla uzun vadeli etkilerin belirlenmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This research aims to examine the impact of social media use disorder on individuals' economic decisions. The research was designed using a relational survey model based on a quantitative research approach. The sample of the study consists of 406 social media users determined by convenience sampling method. Demographic information form, social media use disorder scale and economic decisions scale were used as data collection tools. The results of the study revealed that there is a negative and significant relationship between social media use disorder and economic decisions. Regression analysis findings showed that social media use disorder had a negative and significant effect on economic decisions and explained 43.9% of the change in economic decisions. Among the sub-dimensions of social media use disorder, psychosocial dysfunction and social media-induced impulsive buying had significant negative effects on cash management, credit management and savings/investment management, while social isolation dimension had no significant effect on economic decisions. In addition, social media use disorder was found to have no significant effect on insurance management. Demographic variables were found to have no significant difference in terms of social media use disorder and economic decisions. Research findings reveal that social media use disorder negatively affects individuals' economic decisions and that this effect is similar for all individuals regardless of demographic characteristics. In line with the results of the research; in order to reduce the negative effects of social media use disorder on economic decisions, it is recommended to develop individuals' conscious economic decision-making skills, to develop practices that prevent excessive use of social media platforms, to examine the relationship between insurance management and social media use in different samples, to investigate mediating variables in the relationship between social isolation and economic decisions, to examine different demographic groups comparatively and to determine long-term effects with longitudinal studies.
Benzer Tezler
- Davranışsal iktisat çerçevesinde sahiplenme etkisinin nesne ile geçirilen süre bağlamında deneysel olarak incelenmesi
An experimental examination of the endowment effect in the context of time spent with an object within the behavioral economics framework
MUHAMMED İKBAL TEPELER
- Davranışsal iktisat çerçevesinde vergiye karşı tutumlar
Attitudes over looking tax as part of behavioural finance
GÖZDE EKİCİ
- Davranışsal iktisat çerçevesinde merhamet güdüsü ile para talebi
Money demand with compassion motive within the framework of behavioral economics
BELKIS ASLAN
- Davranışsal iktisat çerçevesinde güven kavramı
Concept of trust within the framework of behavioral economics
LEVENT NEYSE
- Davranışsal iktisat çerçevesinde özgecilik ve rasyonalite
Altruism and rationality within the framework of behavioral economics
EZGİ GÜNGÖR
