Ortaokul fen bilimleri ders kitapları ve EBA ders içeriklerinin sürdürülebilir kalkınma hedefleri açısından incelenmesi ve öğretmen görüşlerinin belirlenmesi
Examining secondary school science textbooks and EBA course content in terms of sustainable development goals and determining teachers' opinions
- Tez No: 947123
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHTAP YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 281
Özet
Bireylerin küresel sorunlarla başa çıkabilmesi ve sorunlara çözüm önerileri getirebilmesi sürdürülebilir kalkınmayla ilgili bilgi, beceri ve davranışları kazanması ile mümkündür. Küresel farkındalığı oluşmuş bireylerin yetişmesi, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine eğitim yoluyla ulaşılmasıyla gerçekleşecektir. Bu doğrultuda hazırlanan öğretim programları ve ders materyalleri, sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin gerçekleştirilmesinde önemli rol oynamaktadır. Çalışmanın amacı, ortaokul fen bilimleri ders kitapları ve EBA ders içeriklerinin BM 2030 sürdürülebilir kalkınma hedefleri açısından incelenmesi ve fen bilimleri öğretmenlerinin ders kitapları ve EBA ders içeriklerinin sürdürülebilir kalkınma hedeflerini yansıtmasına yönelik görüşlerini ortaya çıkarmaktır. Çalışma, nitel araştırma yöntemleri kapsamında bir durum çalışması olarak yürütülmüştür. Araştırmada, nitel araştırma desenlerinden bütüncül çoklu durum deseni kullanılmıştır. Ders kitaplarında ve EBA ders içeriklerinde sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin nasıl yansıtıldığını incelemek için doküman analizi kullanılmıştır. Bu çalışmada, ortaokul ders kitapları ve EBA ders içeriklerini incelemek için araştırmacı tarafından geliştirilen 'Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Rubriği' dereceli puanlama anahtarı kullanılmıştır. Doküman incelemesinde elde edilen veriler, betimsel analiz yöntemine göre analiz edilmiştir. Fen bilimleri öğretmenlerinin sürdürülebilir kalkınma konusundaki görüşlerini belirlemek için yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme formundan elde edilen araştırma verileri, içerik analizine göre değerlendirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi ile seçilmiştir. Çalışma grubunu, 2023-2024 eğitim öğretim yılında İstanbul il genelinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı devlet okullarında görev yapan altı fen bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarının incelenmesi sonucunda sağlıklı ve kaliteli yaşam, sürdürülebilir şehirler ve topluluklar, sorumlu üretim ve tüketim hedeflerinin beş, altı, yedi ve sekizinci sınıf seviyelerinde yer aldığı; EBA ders içeriklerinde bu hedeflerin yanında erişilebilir ve temiz enerji, insana yakışır iş ve ekonomik büyüme hedeflerine yer verildiği görülmüştür. Ders kitabı ve EBA içeriklerinde; hedeflerin bilişsel boyutunun daha fazla yansıtıldığı, sosyo-duygusal boyutun yetersiz kaldığı, davranışsal boyutun ise EBA ders içeriklerinde önemli düzeyde yer aldığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerle yapılan görüşmelerde ders kitapları ve EBA içeriklerinin sürdürülebilir kalkınma hedeflerini bulundurması bakımından yeterli ya da kısmen yeterli olduğuna yönelik görüşler belirlenmiş, öğretmenler içeriklerin geliştirilmesine yönelik önerilerde bulunmuştur. Araştırma sonucunda; yoksulluğa son, açlığa son, temiz su ve sıhhi koşullar, sudaki yaşam ve karasal yaşam hedeflerine daha fazla yer verilmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Individuals can cope with global problems and offer solutions to problems only by acquiring knowledge, skills and behaviors related to sustainable development. Raising individuals with global awareness will be achieved by achieving sustainable development goals through education. Curriculum and course materials prepared in this direction play an important role in achieving sustainable development goals. The aim of the study is to examine middle school science textbooks and EBA course contents in terms of UN 2030 sustainable development goals and to reveal the views of science teachers on the reflection of sustainable development goals in textbooks and EBA course contents. The study was conducted as a case study within the scope of qualitative research methods. In the study, holistic multiple case design, one of the qualitative research designs, was used. Document analysis was used to examine how sustainable development goals were reflected in textbooks and EBA course contents. In this study, the 'Sustainable Development Goals Rubric' graded scoring key developed by the researcher was used to examine middle school textbooks and EBA course contents. The data obtained in the document review were analyzed according to the descriptive analysis method. A semi-structured interview form was used to determine the views of science teachers on sustainable development. The research data obtained from the interview form were evaluated according to content analysis. The study group of the study was selected using the criterion sampling method, one of the purposeful sampling methods. The study group consists of six science teachers working in public schools affiliated to the Ministry of National Education throughout Istanbul in the 2023-2024 academic year. As a result of the examination of secondary school science textbooks, it was seen that good healthy and well-being, sustainable cities and communities, responsible consumption and production goals were included in the fifth, sixth, seventh and eighth grade levels; In addition to these goals, affordable and clean energy, decent work and economic growth goals were included in the EBA course content. It was concluded that the cognitive dimension of the goals was reflected more in the textbook and EBA content, the socio-emotional dimension was insufficient, and the behavioral dimension was significantly included in the EBA course content. In the interviews conducted with the teachers, opinions were determined that the textbooks and EBA content were sufficient or partially sufficient in terms of including sustainable development goals, and the teachers made suggestions for improving the content. As a result of the research; It is recommended that more emphasis be given to the goals of no poverty, zero hunger, clean water and sanitation, life below water and life on land.
Benzer Tezler
- Eğitim Bilişim Ağında (EBA) ve ders kitaplarında yer alan ortaokul fen bilimleri ders içeriklerinin ölçme ve değerlendirme açısından incelenmesi
Analysis of middel school science course contents in Education Informatics Network (EBA) and textbooks in terms of assesment and evaluation
CAFER CERAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESİN ŞAHİN
- ADDIE tasarım modeline göre e-içerik geliştirme çalışması: 6. sınıf matematik ders kitabı örneği
E-content development work via ADDIE instructional design model: An example of mathematics textbook for 6th grade
HATİCE BALCI ŞEKER
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ERDOĞAN
- Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarında bulunan bilim insanlarının fen bilimleri öğretmenlerinin görüşleri dikkate alınarak incelenmesi
Examining the scientists in secondary school science textbooks, taking into account the opinions of science teachers
CANDAN BIÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN BİLİR
- Ortaokul fen bilimleri 6,7 ve 8.sınıf ders kitaplarında yer alan etkinliklerin 21.yüzyıl becerileri açısından incelenmesi
An examination of the activities in the secondary school science textbooks of 6th, 7th and 8th grades in terms of 21st century skills
ASUMARAL GEZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİKMET SÜRMELİ
- Türkiye ve İngiltere'de ilköğretim fen bilimleri ders kitaplarında fizik konularına ait çoklu temsillerin incelenmesi
Examination of multiple representations of physics subjects in elementary science textbooks in Turkey and England
HATİCE ELMACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLÜFER DİDİŞ KÖRHASAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ KÜBRA ÖZMEN