Dini inancın VMAT2/SLC18A2 gen ekspresyonu üzerine etkisinin belirlenmesi
Determining the effect of religious beliefs on the gene expression of VMAT2/SLC18A2
- Tez No: 947973
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞENUR EMİNOĞLU, DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET ENES VURAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Din, Genetik, Biology, Religion, Genetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Bu çalışma, monoamin nörotransmitter taşıyıcısı olan VMAT genlerinin ekspresyon düzeylerinin dindar (n=30) ve seküler (n=30) bireylerde dini inanç yapılarıyla ilişkisini incelemeyi amaçlamıştır. VMAT1 ve VMAT2 gen ekspresyonu, GAPDH referans geni kullanılarak normalize edilmiş ΔCq değerleri üzerinden göreceli olarak değerlendirilmiştir. Seküler grupta VMAT2 gen ekspresyon düzeylerinin dindar gruba göre anlamlı düzeyde yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca seküler bireylerde daha geniş bir varyans gözlenmiş (0,05–1,00), dindar bireylerde ise gen ekspresyonu genellikle 0,00–0,05 aralığında kalmıştır. Dindarlığın alt boyutları olan dini duygu, dini davranış, Tanrı ile ilişki ve dini biliş gibi faktörlerle de VMAT2 ekspresyonu arasında anlamlı negatif korelasyonlar saptanmıştır. Ayrıca düzenli namaz, oruç, zikir ve sohbet halkalarına katılım gibi belirli dini pratiklerle VMAT2 gen ekspresyonu arasında da negatif korelasyonlar gözlenmiştir. Öte yandan yoga ve meditasyon gibi dini olmayan maneviyat pratikleri ile VMAT2 ekspresyonu arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır Doğrusal regresyon analizlerinde, dindarlık düzeyinin VMAT2 ekspresyon varyansının %21,7'sini açıkladığı belirlenmiştir (R²=0,217). İnançsızlık düzeyiyle VMAT2 arasında ise pozitif bir ilişki eğilimi gözlenmiştir (R²=0,033). Elde edilen bu sonuçlar VMAT2 gen ekspresyonu ile bireylerin dini inanç yapıları ve yaşam tarzları arasında anlamlı ilişkiler olduğunu ortaya konmuştur. Özellikle yüksek dindarlık düzeylerinin, dopaminerjik sistemle ilişkili bu genin ekspresyonunu baskıladığı; seküler yaşam tarzında ise daha yüksek düzeyde bir dopaminerjik aktivite olabileceği öne sürülmektedir. Elde edilen bulgular, psikososyal değişkenlerin biyolojik düzeyde izlenebilen etkileri olduğunu göstermekte ve nöroteolojik araştırmalara önemli katkılar sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aimed to examine the relationship between the expression levels of VMAT genes, which are vesicular monoamine neurotransmitter transporters, and the religious belief structures of religious (n = 30) and secular (n = 30) individuals. Expression levels of VMAT1 and VMAT2 genes were assessed relatively using ΔCq values normalized to the reference gene GAPDH. It was found that VMAT2 gene expression levels were significantly higher in the secular group compared to the religious group. Furthermore, a wider variance was observed among secular individuals (0.05 – 1.00), whereas gene expression levels in the religious group generally remained within the 0.00 – 0.05 range. Significant negative correlations were also found between VMAT2 expression and subdimensions of religiosity, including religious emotion, religious behavior, relationship with God, and religious cognition. Additionally, specific religious practices such as regular prayer, fasting, chanting (dhikr), and participation in religious gatherings were negatively correlated with VMAT2 gene expression. On the other hand, no significant relationship was found between VMAT2 expression and non-religious spiritual practices such as yoga and meditation. Linear regression analyses showed that religiosity level explained 21.7 % of the variance in VMAT2 expression (R² = 0.217). A positive but association was noted between VMAT2 expression and the level of non-belief (R² = 0.033). These findings demonstrate that there are significant associations between VMAT2 gene expression and individuals' religious belief structures and lifestyles. It is particularly suggested that high levels of religiosity may suppress the expression of this gene, which is related to the dopaminergic system, while a secular lifestyle may be associated with higher dopaminergic activity. The results reveal that psychosocial variables can have observable effects at the biological level and provide valuable contributions to the field of neurotheology.
Benzer Tezler
- William Kingdon Clifford ve William James bağlamında dini inancın rasyonelliği
Rationality of religious belief according to William Kingdon Clifford and William James
GÜLŞEN YAYLI
- İnanca dair önermelerle bilimsel önermelere verilen tepkilerin nörogörüntülemesi
Neuroimaging of belief and knowledge propositions
BURÇİN ÇOLAK
Doktora
Türkçe
2021
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZNUR ÖZDOĞAN ELSHARKAWY
- Üniversite öğrencilerinde dini inancın toplumsal güvenlik ve olaylarla olan ilişkisinin incelenmesi (Cumhuriyet Üniversitesi örneği)
The relation between social security and religious beliefs of university students (Evidence from Cumhuriyet University)
HÜSEYİN ÜZÜMCÜ
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
DinCumhuriyet ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DURMUŞ TATLILIOĞLU
- Viktor Frankl'ın eserlerinde dini inancın anlam arayışındaki rolü
The role of religious faith in the search for meaning in Viktor Frankl's works
GÜLİSTAN ÖZÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinŞırnak ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF EMRE
- John Locke ve dini inancın akliliği
John Locke and the rationality of religious belief
TAHSİN ÖLMEZ
Doktora
Türkçe
2016
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SAİT REÇBER