İşitme kaybı olan ve normal işiten yetişkinlerde gürültüde konuşma algısı ile bilişsel beceriler arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between perception of speech in noise and cognitive skills in adults with hearing loss and normal hearing
- Tez No: 948458
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FİLİZ ASLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kulak Burun ve Boğaz, Otorhinolaryngology (Ear-Nose-Throat)
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Odyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Odyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Bu araştırmanın amacı, işitme cihazı kullanan yetişkinlerin bellek, yürütücü işlev ve dikkat becerilerinin değerlendirilmesi, bu bilişsel becerilerin gürültüde dinleme becerisi ile ilişkisini incelemektir. Aynı zamanda hedeflenen değerlendirmelerin normal işiten yetişkin bireylere de uygulanarak performanslarının karşılaştırması hedeflenmiştir. Araştırma örneklemi, 18-50 yaş aralığındaki, 25 işitme cihazı kullanan ve 25 normal işiten olmak üzere toplam 50 katılımcıdan oluşmaktadır. Veri toplama sürecinde gürültüde konuşmayı anlamayı değerlendirmek için Matrix Cümle Testi, dikkat performansı için MOXO Dikkat Testi, bellek becerileri için Harf-Sayı Dizisi Testi, Sayı Dizisi Öğrenme Testi (SDÖT) uygulanmıştır. Akıcı zekâ performansları Raven Standart Progresif Matrisler Testi, yürütücü işlev performansları İstanbul 5 Küp Planlama Testi ve Sözel Akıcılık (K, A, S) ile Semantik Akıcılık testleri ile değerlendirilmiştir. Veriler, gruplar arası karşılaştırmalar normallik sayıltısının karşılandığı durumlarda T-Test aracılığıyla, değişkenler arasındaki ilişkiler Pearson korelasyon analizleri ile incelenmiştir. Bulgular, normal işiten bireylerin fonemik ve semantik akıcılık performanslarının, bellek performanslarının, MOXO testi dikkat ve zaman puanlarının, gürültüde konuşmayı anlama skorlarının işitme kaybı olan katılımcılara kıyasla anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu ortaya koymuştur. Bellek testlerinden SDÖT performanslarında ve MOXO dürtüsellik puanlarında iki grup arasında fark olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca, dikkat, sözel akıcılık ve akıcı zekâ puanları ile gürültülü ortamlarda konuşma algısı performansları arasında istatistiksel olarak anlamlı ve yüksek düzeyde korelasyonlar saptanmıştır. Bu bulgular, işitme kaybının yalnızca periferik işitsel süreçleri değil, aynı zamanda bilişsel işlevleri de önemli ölçüde etkileyebileceğine işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to evaluate memory, executive function, and attention skills in adults using hearing aids, and to examine the relationship between these cognitive abilities and speech perception in noise. Additionally, it aims to compare the performances of normally hearing adults through the same assessments. The study sample consists of 50 participants aged 18–50, including 25 hearing aid users and 25 with normal hearing. To assess speech perception in noise, the Matrix Sentence Test was used; for attention, the MOXO Attention Test; and for memory, the Letter-Number Sequencing and the Serial Digit Learning Test (SDLT). Fluid intelligence was measured using Raven's Standard Progressive Matrices Test; executive functions were evaluated via the Istanbul 5-Block Planning Test, Phonemic Fluency (K, A, S), and Semantic Fluency tasks. Data were analyzed using t-tests for group comparisons when normality assumptions were met, and Pearson correlation analyses were conducted for variable relationships. Findings revealed that normal-hearing individuals performed significantly better than hearing aid users in phonemic and semantic fluency, memory tasks, MOXO attention and timing scores, and speech-in-noise comprehension. No significant differences were observed in SDLT or MOXO impulsivity scores. In addition, statistically significant and high-level correlations were found between attention, verbal fluency and fluid intelligence scores and speech perception performance in noisy environments. These findings indicate that hearing loss can significantly affect not only peripheral auditory processes but also cognitive functions.
Benzer Tezler
- Tek taraflı ve çok hafif ile hafif derecede bilateral sensörinöral işitme kayıplı yetişkinlerde gürültüde konuşmayı tanımanın değerlendirilmesi
Evaluation of speech recognition in noisy environments in adults with unilateral and very mild to mild bilateral sensorineural hearing loss
SERPİL TOPRİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sağlık EğitimiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiOdyoloji ve Konuşma Bozuklukları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUZAFFER KIRIŞ
- İletim tipi işitme kayıplı hastaların gürültüde konuşmayı anlama becerilerinin değerlendirilmesi
Patients with conductive hearing loss, speech understanding in noise evaluation of skills
MUSTAFA SEYREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Kulak Burun ve BoğazGazi ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUAT ÖZBİLEN
- Koklear implant kullanıcılarında bimodal stimulasyon ile sağlanan binaural işitmenin avantajları
Binaural advantages of bimodal stimulation of cochlear implant users
GİZEM BABAOĞLU DEMİRÖZ
Doktora
Türkçe
2024
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GONCA SENNAROĞLU
- Türkçe konuşan yetişkin postlingual koklear implant kullanıcılarında ses ve konuşma özelliklerinin incelenmesi
Investigation of speech and voice characteristics in Turkish-speaking post-lingual cochlear implant users
MERVE YURTTUTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dilbilimİstanbul Atlas ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELİM ÜNSAL
- Tek taraflı total işitme kayıplı yetişkinlerde işitme kaybı tarafına göre frekans modülasyon tespiti, işitsel beyinsapı cevapları ve uyarılmış kortikal potansiyeller
Frequency modulation detection, auditory brainstem response and cortical evoked potentials in single sided deaf adults with respect to deafness side
SEVAL CEYLAN
Doktora
Türkçe
2022
Kulak Burun ve BoğazAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞULE ÇEKİÇ