Tuz Stresi altında yetiştirilen çilek bitkisinin (Fragariax ananassa L.) gelişimi, besin madde alımı ve verimi üzerine doğalarbusküler mikoriza fungusların (AMF) etkisi
The effect of indigenous arbuscular mycorrhiza fungi (AMF) on the development, nutrient uptake and yield of strawberries Fragaria x ananassa L.) grown under salt stress
- Tez No: 950784
- Danışmanlar: PROF. DR. NUR OKUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mikrobiyoloji, Microbiology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Toprak Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Çalışmamız kapsamında mikoriza funguslarının çilek bitkisi köklerine aşılanması ile farklı tuzluluk koşullarının bitkinin gelişimi üzerindeki zararlı etkilerinin azaltılması amaçlanmaktır. Üç farklı tuzluluk koşulunda bitkilerin verdiği yanıtlara göre arbüsküler mikoriza fungusunun (AMF) etkinliği araştırılmıştır. Deneme AMF (Glomus Intradices ve Glomus Proliferum) varlığı (+AMF) ve yokluğunda (-AMF) dört farklı tuz konsantrasyonu (T0=0, T20=20, T50=50 ve T100= 100 mM/L NaCl) ve üç tekerrür kurgusu ile sera koşullarında tesadüf parselleri deneme desenine göre toplam 24 saksı ile gerçekleştirilmiştir. Deneme boyunca saksılar % 50 oranında sulandırılmış Hoagland çözeltisi ile haftada bir kez sulanmış, denemenin 1. ayı sonunda ise bitkiler tuzlu sularla sulanmaya devam edilmiştir. Deneme sonunda toprak ve hasat edilen bitki örneklerinde kimyasal ve mikrobiyolojik analizler yapılmış, elde edilen veriler istatistiksel analiz yöntemleri ile değerlendirilmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre AMF ve tuz uygulamalarının incelenen parametrelerde anlamlı etkilerine rastlanmıştır. Buna göre AMF'nin hem toprak hem de bitkinin makro ve mikro besin element miktarları üzerine istatistiki olarak anlamlı etkileri olduğu görülmüş, çilek bitkisine yapılan AMF uygulamasının deneme toprağında alınabilir K ve Zn miktarlarını arttırdığı, bitkinin besin madde alınımını % 4 ila % 34 arasında, toplam biyokütle miktarını % 11 oranında ve mikoriza ile doğrudan ilişkili bir enzim olan alkalin fosfotaz aktivitesini ise % 10.5 oranında artırdığı saptanmıştır. Ayrıca yapılan metagenomik analiz sonuçlarına göre toprağımızda baskın tür olduğu bilinen Glomeromycetes sınıfına ait Glomeraceae familyasının %32'sinin Glomus, % 31'ini Rhizophagus, %19'unu Septoglomus ve % 17'sini de Funneliformus cinslerinin oluşturduğu görülmüştür. Tuzlu topraklarda daha dayanıklı olduğu bilinen bu türlerin enfeksiyon oranı ve spor sayısı, kontrol grubuna oranla tuz uygulaması yapılan topraklarda artmıştır ve en yüksek enfeksiyon oranı ve buna bağlı spor sayısı T20 tuzluluk düzeyinde saptanmıştır. AMF'nin çilek bitkisi üzerinde saptanan olumlu etkilerinin, bitkinin dayanıklılığını arttırıp, tuz stresinin yarattığı zararlı etkilerden korumaya ve besin öğesi bileşimini korumaya ve geliştirmeye faydası olacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, the aim is to reduce the harmful effects of different salinity conditions on plant development by inoculating strawberry plant roots with mycorrhizal fungi. The effectiveness of the mycorrhizal fungi was investigated based on the responses of the plants under three different salinity conditions. The experiment was conducted as a pot trial, with two mycorrhiza treatments (-M and +M) and four different salt levels (T0, T20, T50, and T100). The experiment was carried out in greenhouse conditions with 24 pots arranged in a randomized complete block design, with three replications. Throughout the experiment, the pots were irrigated once a week with Hoagland solution diluted to 50% concentration, and at the end of the first month, the plants were irrigated with water containing 0, 20, 50, and 100 mM NaCl. At the end of the experiment, chemical and microbiological analyses were performed on the soil and plant samples, and the obtained data were evaluated using statistical analysis methods. According to the results of the study, significant effects of AMF and salt applications were observed on the examined parameters. AMF showed statistically significant effects on both the soil and plant macro- and micronutrient levels. The AMF application on strawberry plants increased the available K and Zn levels in the experimental soil, increased the plant's nutrient uptake by 4% to 34%, increased total biomass by 11%, and increased the activity of alkaline phosphatase (an enzyme directly related to mycorrhiza) by 10.5%. Additionally, according to the metagenomic analysis results, the soil was dominated by the Glomeraceae family of the Glomeromycetes class, with species from the genera Glomus (32%), Rhizophagus (31%), Septoglomus (19%), and Funneliformis (17%). These species, known to be more resistant in saline soils, showed increased infection rates and spore numbers in the salt-treated soils compared to the control group, with the highest infection rate and associated spore numbers found at the T20 salinity level. The observed positive effects of AMF on strawberry plants are believed to increase the plant's resistance, protect it from the harmful effects of salt stress, and help preserve and improve its nutrient composition.
Benzer Tezler
- Tuzluluk ve bor stresi altında yetiştirilen kekik (Origanum vulgare L.) bitkisinin bazı fizyolojik özellikleri üzerine mikroalglerin (Chlorella vulgaris) etkisi
The effect of microalgae (Chlorella vulgaris) on some physiologicalcharacteristics of thyme (Origanum vulgare L.) grown under salinity and boron stress
SERTAN HALUK BOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Peyzaj MimarlığıÇankırı Karatekin ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURAY ÇİÇEK
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESMA ÖZHÜNER
- Biyokömür uygulamalarının, toprak tuzluluğunun bitkide negatif etkilerini iyileştirme potansiyelinin araştırılması
Mitigating potential of biochar application on the negative impact of soil salinity on plant
UFKAY KARABAY
- Tuz stresine maruz bırakılan çilek bitkisinde farklı putresin dozlarının fizyolojik faaliyetler üzerine etkileri
Effects of different putrescine doses on physiological activites in strawberry plant exposed to salt stress
MIRMAHMUD HASANOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERHAD MURADOĞLU
- Farklı uygulamaların çilekte tuz stresi üzerine etkilerinin araştırılması
Investigation of the effects of different applications on salt stress in strawberry
CANAN PEHLİVAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatMalatya Turgut Özal ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN KARLIDAĞ
- Tuzlu ve kurak koşullarda yetiştirilen kadife çiçeğinin (Tagates erecta L.) bazı bitki gelişim ve çiçeklenme özelliklerinin belirlenmesi
Determination of some plant development and flowering characteristics of marigold (Tagates erecta L.) growth in salinity and drought conditions
MERVE TANRIKULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARDA AKÇAL