Romantik ilişkilerde kadınların kullandığı savunma mekanizmalarının öz şefkat ve ilişki doyumuyla ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship of defense mechanism used by women in romantic relationships with self-compassion and relationship satisfaction
- Tez No: 951442
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEYNEP TEKKUŞ SET
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: İlişki Doyumu, Öz Duyarlılık, Savunma Mekanizmaları, Defense Mechanisms, Romantic Relationships, Self-Compassion
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın ve Aile Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kadın ve Aile Çalışmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Bu araştırmanın amacı, kadınların romantik ilişkilerde kullandıkları savunma mekanizmalarının ilişki doyumu ve öz-duyarlılık düzeyleri ile olan ilişkilerini incelemektir. Araştırma, nicel yöntemle tasarlanmış olup, 400 yetişkin kadından elde edilen veriler Savunma Biçimleri Testi (DSQ-40), Öz-Duyarlılık Ölçeği ve İlişki Doyumu Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Veriler, betimsel analizler ve Pearson korelasyon analizleriyle değerlendirilmiştir. Savunma mekanizmaları kavramsal olarak psikodinamik kuram çerçevesinde ele alınmıştır. Bu kuram, bireylerin içsel çatışmalarla başa çıkmak için bilinçdışı süreçler yoluyla savunma stratejileri geliştirdiğini öne sürer (A. Freud, 1936; Vaillant, 1992). Bu çalışmada kullanılan savunma sınıflandırması, George Vaillant'ın matür, nevrotik ve olgunlaşmamış savunmalar modeline dayanmaktadır. Öz-duyarlılık kavramı ise Kristin Neff'in (2003b) geliştirdiği modele dayalı olarak, bireyin zorlayıcı deneyimler karşısında kendine karşı anlayışlı, nazik ve yargılayıcı olmayan bir tutum geliştirme kapasitesi şeklinde ele alınmıştır. Çalışmada elde edilen bulgulara göre, matür savunmalar (özellikle mizah, yüceltme, beklenti ve baskılama) ilişki doyumu ile anlamlı düzeyde pozitif ilişkiler göstermektedir. Öz-duyarlılığın öz-sevecenlik, paylaşım bilinci ve bilinçlilik alt boyutları da ilişki doyumu ile pozitif yönde anlamlıdır. Ancak öz-yargılama, izolasyon ve aşırı özdeşleşme gibi alt boyutlarla ilişki doyumu arasında anlamlı ilişki saptanmamıştır. Ayrıca ilişki süresi arttıkça doyumun arttığı; ilişki çatışma sıklığı ve ilişkideki kişi sayısı arttıkça doyumun azaldığı belirlenmiştir. Eğitim düzeyi yüksek olan bireylerin matür savunmaları daha fazla kullandığı da gözlemlenmiştir. Tüm bu bulgular, bireylerin romantik ilişkilerde kullandıkları savunma tarzlarının ve öz-duyarlılık düzeylerinin, ilişki doyumunu şekillendirmede önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Araştırma sonuçları, özellikle psikolojik danışmanlık ve çift terapilerinde savunma mekanizmalarının tanınması ve öz-duyarlılık geliştirme temelli yaklaşımların ilişki doyumunu artırabileceğine işaret etmektedir. Bu yönüyle çalışma hem kuramsal hem uygulamalı psikoloji alanına katkı sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
The present study aims to examine the relationship between women's use of defense mechanisms in romantic relationships and their levels of relationship satisfaction and self-compassion. Designed using a quantitative approach, the study collected data from 400 adult women using the Defense Style Questionnaire (DSQ-40), the Self-Compassion Scale, and the Relationship Assessment Scale. The data were analyzed using descriptive statistics and Pearson correlation analyses. The concept of defense mechanisms is grounded in psychodynamic theory, which posits that individuals unconsciously develop psychological strategies to cope with internal conflicts and anxiety (A. Freud, 1936; Vaillant, 1992). This study follows George Vaillant's classification of defense mechanisms into mature, neurotic, and immature categories. The concept of self-compassion is based on the model developed by Kristin Neff (2003b), which defines self-compassion as treating oneself with kindness and non-judgmental understanding in the face of failure or distress. Neff's model includes three core components: self-kindness, common humanity, and mindfulness. The findings revealed that mature defense mechanisms—particularly humor, sublimation, anticipation, and suppression—were positively correlated with relationship satisfaction. Similarly, the self-kindness, common humanity, and mindfulness subscales of self-compassion were found to be positively associated with relationship satisfaction. However, no significant relationship was found between relationship satisfaction and the self-judgment, isolation, and over-identification subdimensions. Additionally, it was observed that relationship satisfaction increased with the duration of the relationship, while higher levels of conflict and number of relationships were associated with lower satisfaction. Participants with higher levels of education reported greater use of mature defense mechanisms. These results indicate that both the quality of defense mechanisms employed and the level of self-compassion play a significant role in shaping women's satisfaction within romantic relationships. The findings highlight the clinical and theoretical importance of incorporating awareness of defense styles and enhancing self-compassion in psychological counseling and couple therapy practices.
Benzer Tezler
- Heimat lund gastland im spiegel der Migrantenliteratur-Anhand der susgewaehlten Autor-Inn-En-
Başlık çevirisi yok
ŞEREF ATEŞ
- Normal ve kaygılı ortamlarda kişilerarası çekicilik
Başlık çevirisi yok
HAYRETTİN AKYILDIZ
Doktora
Türkçe
1987
PsikolojiAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İPEK GÜRKAYNAK
- İlişki çatışmalarında duygu ifade biçimleri: Yatırım modeli açısından bir inceleme
Emotional expressions in relationship conflict: An investment model perspective
BAĞDAT DENİZ KAYNAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
PsikolojiAnkara ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL SELİM HOVARDAOĞLU
- Evli olmayan bireylerde evlilik kaygısı ile romantik ilişkilerde akılcı olmayan inançlar ve umutsuzluk arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining of relationship between marital anxiety and irrational beliefs and hopelessness in romantic relationships in unmarried individuals
SEMİHA SEZER
- Üniversite öğrencilerinin romantik ilişkiler ile ilgili akılcı olmayan inançlarının nesne ilişkileri-gerçeği değerlendirme boyutları ve ilişki doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi
The romantic relations of university students in the examination of the relationship between object relationships of the non-rational religious beliefs and the relationship of the relationship
IŞIL ATILGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSHAK SAYĞILI
