Çocuklara yönelik eğitici programlarda karakter ve çevre tasarımının anlatıbilim perspektifinden incelenmesi: Keloğlan çizgi filmi örneği
Analysis of character and environmental design in educational programs for children from a narratology perspective: The example of the Keloğlan cartoon
- Tez No: 952952
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZİYAD GULİYEV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Radyo-Televizyon, Radio and Television
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Radyo-Televizyon ve Sinema Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Bu çalışma, çocuklara yönelik hazırlanmış görsel hikâye anlatımı ürünlerinden biri olan Keloğlan Masalları animasyon dizisini, Vladimir Propp'un masalların yapısal çözümlemesi kuramı çerçevesinde incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada, dizinin karakter ve çevre tasarımının anlatı yapısındaki işlevselliği değerlendirilmiş ve Propp'un geliştirdiği yedi eylem kişisi ile otuz bir işlev modelinin, çağdaş çocuk anlatılarına nasıl uyarlanabildiği sistematik bir çözümlemeyle ortaya konulmuştur. Çalışmanın temel hareket noktası, görsel hikâyecilik ürünlerinde geleneksel anlatı yapılarının modernize edilmiş biçimlerinin çocuklara değer aktarımı ve kültürel süreklilik sağlama açısından önemini vurgulamaktır. Araştırmada nitel yöntem kullanılarak içerik analizi ve anlatıbilimsel çözümleme teknikleri bir arada uygulanmıştır. TRT Çocuk kanalında yayınlanan Keloğlan Masalları dizisi hem bir bütün olarak hem de seçilen belirli bölümler üzerinden Propp'un yapısal kuramına göre çözümlenmiştir. Kahraman, kötü karakter, yardımcı, bağışçı, aranan kişi gibi temel eylem tipleri ile dizinin olay örgüsü içindeki işlevler tespit edilerek, anlatının yapısal bütünlüğü ve işlevsel sürekliliği değerlendirilmiştir. Keloğlan Masalları dizisinin, Propp'un tanımladığı anlatı yapılarına büyük ölçüde uyum gösterdiğini ve klasik masal biçimlerinin modern görsel anlatım formatlarına başarıyla aktarılabildiğini ortaya koymuştur. Ayrıca, karakter ve çevre tasarımının pedagojik hedeflere hizmet edecek biçimde yapılandırıldığı, çocuk izleyici üzerinde hem eğitici hem de kültürel bir etki yaratmayı amaçladığı sonucuna ulaşılmıştır. Anlatı yapısının sağlamlığı, karakterlerin belirgin işlevleri ve görsel öğelerin bütüncül kullanımı, izleyicinin anlatıya daha kolay katılım sağlamasına ve anlatının amaçladığı mesajları içselleştirmesine imkân vermektedir. Bu çalışma Propp'un kuramsal yaklaşımının yalnızca geleneksel halk anlatıları için değil, çağdaş çocuk anlatıları için de etkili bir çözümleme aracı olduğunu göstermiştir. Elde edilen bulgular, çocuklara yönelik görsel anlatıların hem yapısal hem de pedagojik açıdan titizlikle kurgulanması gerektiğini ve kültürel içeriklerin modern mecralarda etkin biçimde yaşatılabileceğini destekler niteliktedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to analyze the animated series Keloğlan Masalları, a visual storytelling product designed for children, within the framework of Vladimir Propp's theory of structural analysis of folktales. The research evaluates the functionality of character and environment design in the narrative structure and systematically explores how Propp's model of thirty-one narrative functions and seven character roles can be adapted to contemporary children's narratives. The main premise of the study is to highlight the importance of modernized forms of traditional narrative structures in visual storytelling products for children, particularly in terms of transmitting values and ensuring cultural continuity. A qualitative research method was employed in the study, combining content analysis with narratological analysis techniques. The Keloğlan Masalları series, broadcast on TRT Çocuk, was analyzed both as a whole and through selected episodes using Propp's structural model. Key narrative roles such as the hero, villain, helper, donor, and sought-after figure, along with the corresponding narrative functions within the plot structure, were identified to assess the structural coherence and functional consistency of the narrative. Keloğlan Masalları series largely aligns with the narrative structures defined by Propp, demonstrating that classical folktale forms can be effectively transferred into modern visual storytelling formats. Furthermore, it was concluded that the character and environment designs were constructed in a way that serves pedagogical goals, aiming to produce both educational and cultural impacts on young audiences. The robustness of the narrative structure, the clear functional roles of the characters, and the integrated use of visual elements facilitate the audience's engagement with the narrative and support the internalization of its intended messages. This study demonstrates that Propp's theoretical approach is not only applicable to traditional folk narratives but also serves as an effective analytical tool for contemporary children's narratives. The findings support the view that visual narratives for children should be carefully structured both structurally and pedagogically, and that cultural content can be meaningfully preserved and conveyed through modern media.
Benzer Tezler
- Sınıf öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda 21. yüzyıl eğitim becerilerine dayalı bir karakter eğitimi çerçeve programının geliştirilmesi
Development of a character education framework based on 21st century educational skills in accordance with primary school teachers' views
OGÜN ÇAKIR
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİDRABİ CİHANGİR DOĞAN
- 2013 okul öncesi eğitim programının karakter eğitimi açısından değerlendirilmesi
An analysis of the 2013 pre-school education curriculum in terms of character education
EVRİM KOCALAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDAL BAY
- Amerika Birleşik Devletleri'nde uygulanmakta olan karakter eğitimi programlarının incelenmesi ve Türkiye'de karakter eğitimi programlarının geliştirilmesine yönelik öneriler
An examination of character education programs in the USA and recommendations for the development of character education programs in Türkiye
NERMİN KASAPOĞLU KAYA
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAVUZ ERİŞEN
- Kazım Nami Duru hayatı ve eğitim görüşleri
The Life of Kazım Nami Duru and his views on education
SALİH ALTUNTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
BiyografiGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKER AKKUTAY
- Türkçe öğretiminde yaratıcı drama yöntemi ile diksiyon becerileri kazandırmaya ilişkin bir model önerisi yaklaşımı
A Recomended model approach towards developing the creative drama method and diction skillis in Turkish education
TÜLİN TÜMTÜRK YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNCİ SAN