Hafriyat toprağı, inşaat ve yıkım atıklarının geri dönüşümü ve kontrolü: Konya örneği
Recycling and management of excavation soil and construction & demolition waste: a case study of Konya
- Tez No: 953600
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BETÜL HATİPOĞLU ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Hafriyat Toprağı, İnşaat Atıkları, Yıkıntı Atıkları, Atık Yönetimi
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: KTO Karatay Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Doğal kaynaklar nüfus hızındaki artış ve tüketim alışkanlıklarındaki değişiklikler ile gün geçtikçe azalmaktadır. Kaynakların sınırlı olmasının yanı sıra tüketimin hızı ile orantılı olarak yok olduğu ve kirlendiği gözlemlenmektedir. Kaynakların korunması açısından, iklim ve enerji krizi gibi başlıklarla birlikte atıkların geri kazanılması ve tekrar kullanılması giderek önem kazanan konulardandır. Günümüzde artan şehirleşme ve endüstrileşme süreciyle birlikte çevre sorunlarının oluşumunda, inşaat sektörü bazında, yapısal atıklar ve doğal kaynakların yok olması başlıca etkenler olarak sayılabilir. İnşaat ve yıkım molozu, belediye katı atığına dahil olmayan yapısal atık sınıfındadır, bununla birlikte AB'de ve dünyada üretilen tüm atıkların üçte birinden fazlasını oluşturmaktadır. Bu atık malzemeler çelik, ahşap ürünlerden başlayarak, alçı esaslı malzemelere, tuğla, kiremit, beton ve asfalt gibi pek çok farklı malzeme türünü barındırmaktadır. Bazı malzemeler yüksek kaynak değerlerine sahipken diğerleri de düşük değerlere sahip olmasına rağmen kolayca geri dönüşüm ve yeniden kazanım için işlenebilir niteliktedir. Bu malzemelerin bir kısmı yapım aşamasında atık olarak, bir kısmı ise yıkımla birlikte ortaya çıkmaktadır. Ayrıca yapı malzemelerini üretebilmek için birçok hammaddeye ihtiyaç vardır. Bu hammaddelerin temel kaynağı olan toprak; nüfus ve tüketim hızındaki artış , yapılaşmaya bağlı kaynakların yok olması ve plansız yapılaşma aşamalarıyla oluşan atıklar nedeniyle hızla kaybedilmektedir. Kaynakların korunması inşaat ve yıkım atıklarının oluşumunun azaltılması, hafriyat toprağının kirlenmesinin önlenmesi, farklı atık sahalarında biriktirilmesi, düzenli toplanması, yeniden kullanıma katılması, lojistiği, geri dönüşüme uygun ayrıştırılması ve sınıflandırılarak depolanmasıyla bertaraf edilmesine dayanmaktadır. İnşaat ve yıkım atıklarının ayrıştırılması ve geri kazanılması, teknoloji altyapısı ile, genellikle kolayca erişilebilir ve diğer sistemlerle karşılaştırıldığında ucuz maliyetlidir. Yapısal atık malzemelerinin geri kazanılarak yeniden hammaddeye dönüştürülmesi hem ekonomik açıdan önemlidir hem de çevresel etkileri azaltmaktadır. Yapısal atıkların geri düşümü ve hammadde olarak kullanılması doğal kaynakların korunmasını, enerji tasarrufunu, ekonomik katkıları ve çevrenin korunmasını sağlayacaktır. Bu çalışma kapsamında Konya Büyükşehir Belediyesi özelinde bu atıkların nasıl işletildiği değerlendirilmiştir. Dünyadaki örnek sistemlerle karşılaştırılarak bu alandaki gelişmeler ortaya konulmuştur. Literatür çalışması ile atık işletim sistemleri karşılaştırılmalı olarak incelenerek ürün bazlı öneriler geliştirilmiştir. Özellikle hacim ve kütlesel oranla bu atıklar arasında önemli yer tutan beton ürünleri ve hafriyat malzemelerine yönelik kullanım alanları ve dönüşüm süreçleri değerlendirilmiştir. Bununla birlikte depolanma ve yeniden kazanımla ilgili şantiyeden başlayarak atıkla ilgili inşaat sektöründeki sürdürülebilir gelişmeler irdelenmiştir. Yapılan tespitler sonucunda bu sorunların azaltılabilmesi için öneriler oluşturulmuştur.
Özet (Çeviri)
Natural resources are decreasing day by day with the increase in population rate and changes in consumption habits. In addition to the limited resources, it is observed that consumption disappears and contaminated in proportion to the speed of consumption. In terms of protection of resources, the back of the wastes such as climate and energy crisis is one of the issues that are increasingly important. In the formation of environmental problems with the increasing urbanization and industrialization process, the destruction of structural wastes and natural resources on the basis of the construction sector can be considered as the main factors. Construction and demolition rubble, structural waste that is not included in municipal solid waste. It is in its class, however, it constitutes more than one third of all waste produced in the EU and the world. These waste materials contain many different types of materials such as steel, wooden products, such as plaster -based materials, bricks, tiles, concrete and asphalt. Some materials have high source values, while others have low values, although they can easily be processed for recycling and recovery. Some of these materials emerge as waste during the construction phase and some with destruction. In addition, many raw materials are needed to produce building materials. Soil, which is the main source of these raw materials; The increase in population and consumption rate is lost rapidly due to the disappearance of resources -related resources and the wastes formed by unplanned construction stages. Protection of resources are based on reducing the formation of construction and destruction waste, prevention of contamination of excavation soil, accumulating in different waste sites, regular collection, re -use, logistics, recycling and storage of recycling. The separation and recovery of construction and destruction wastes, together with technology infrastructure, is usually easily accessible and cheap cost compared to other systems. The recovery of structural waste materials and re -conversion into raw materials is both economically important and reduces environmental effects. The backwardness of structural waste and its use as raw materials will ensure the protection of natural resources, energy saving, economic contributions and protection of the environment. Within the scope of this study, how to operate these wastes in Konya Metropolitan Municipality was evaluated. Compared to the exemplary systems in the world, developments in this field have been put into the fastening. Product -based recommendations have been developed by examining literature studies and waste operating systems. In particular, the use of concrete products and excavation materials that have an important place among these wastes, especially in terms of volume and mass, were evaluated. However, starting from the construction site for storage and recovery, sustainable developments in the construction sector have been examined. As a result of the findings, suggestions were created to reduce these problems. Keywords Excavation Soil, Construction Waste, Ruin Waste, Waste Management.
Benzer Tezler
- Green supply chain management for construction waste: Case study for Turkey
İnşaat atıkları için yeşil tedarik zinciri yönetimi: Türkiye uygulaması
TUĞÇE BELDEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE AKDAĞ
- Geri dönüştürülmüş agrega kullanımının çevresel etkilerinin yaşam döngüsü değerlendirme (YDD) yöntemi ile değerlendirmesi
Evaluation of the environmental impacts of the use of recycled aggregate by life cycle assessment (LCA) method
ÖZGE BABALIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA GÜLEN İSKENDER
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLGE BAŞ
- Kentsel dönüşüm kaynaklı çevresel kirlilik analizi ile inşaat ve yıkıntı atıklarının taşınımı, geri kazanımı ve bertarafının planlanması: İstanbul Kadıköy ilçesi örneği
Based on urban transformation environmental pollution analysis with transport, recovery and disposal of planning of construction and demolition wastes: Istanbul Kadikoy case study
MELDA KARADEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Çevre MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BUKET AYŞEGÜL ÖZBAKIR
- Hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıklarının alternatif yönetimleri ve İstanbul ölçeğinde incelenmesi
The alternative management plan of excavation soil and demolition wastes and Istanbul is examined
VAHDETTİN MAMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Çevre MühendisliğiBahçeşehir ÜniversitesiKentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKSEL DEMİR
- Istanbul'da hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıklarının tersine lojistik yöntemiyle alternatif yönetim planı
The alternative management plan of excavation soil, construction and demolition wastes with reverse logistics method in Istanbul
SAFFET ALTINDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM DEMİR