Şizofreni hastalarına bakım verenlere uygulanan Farkındalık Temelli Öz Şefkat Programı'nın bakım yükü, yaşam doyumu ve baş etme düzeylerine etkisi
The effect of Mindfulness-Based Self-Compassion Program applied to caregivers of schizophrenia patients on caregiver burden, life satisfaction and coping levels
- Tez No: 953630
- Danışmanlar: PROF. DR. NESLİHAN LÖK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Bu çalışmanın amacı şizofreni hastalarının bakım verenlerine uygulanan Farkındalık Temelli Öz Şefkat Programı'nın“bakım yükü”,“yaşam doyumu”ve“stresle başa çıkma”üzerine etkisini incelemektir. Araştırma, ön test-son test düzeninde tasarlanmış paralel gruplu randomize kontrollü bir çalışmadır. Çalışma, ClinicalTrials.gov'da (NCT06941909) kayıt altına alınmıştır. Çalışmanın grubunu Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Ruh sağlığı ve Hastalıkları Polikliniğine kayıtlı şizofreni hastalarının bakım verenleri oluşturmuştur. Çalışma grubuna müdahale (22) ve kontrol grubunda (22) olmak üzere 44 bakım veren alınmıştır. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Zarit Bakıcı Yükü Ölçeği, Yaşam Doyumu Ölçeği ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği ile toplanmıştır. Müdahale grubundaki katılımcılara, haftada 1 oturum olacak şekilde sekiz hafta FTÖŞP uygulanmış, kontrol grubuna herhangi bir müdahale yapılmamıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; tanımlayıcı istatistikler, bağımlı ve bağımsız gruplarda t testi, ki-kare analizleri ile etki büyüklüğüne yönelik Cohen d ve kısmi eta kare analizlerinden yararlanılmıştır. Zaman ve grup etkileşimi ise karma ANOVA analizi ile değerlendirilmiştir. Bağımsız değişkenler yönünden gruplar arası homojenlik ki-kare analizi (çok gözlü ki-kare, Yates düzeltmeli ki-kare, Fisher Kesin testi) yapılarak değerlendirilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, Farkındalık Temelli Öz Şefkat Programı'nın bakım veren bireylerin bakım yükü, yaşam doyumu ve stresle başa çıkma tarzlarına olumlu etkisi olmuştur. Uygulama sonrasında; müdahale grubundaki bireylerin yaşam doyumu düzeyleri ile stresle etkili başa çıkma tarzları ölçeği“kendine güvenli yaklaşım”,“iyimser yaklaşım”ve“sosyal desteğe başvurma”alt boyutlarında anlamlı düzeyde artma, bakım yükü düzeyleri ve stresle başa çıkma tarzları“çaresiz yaklaşım”ve“boyun eğici yaklaşım”alt boyutlarında ise anlamlı düzeyde azalma olduğu saptanmıştır (p0,05), müdahale sonrası her iki grubun puan ortalamaları arasında anlamlı fark olduğu saptanmıştır (p
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to examine the effect of the Mindfulness-Based Self-Compassion Program applied to caregivers of individuals with schizophrenia on caregiver burden, life satisfaction, and coping with stress. This research was designed as a parallel-group randomized controlled trial with a pretest-posttest design and was registered at ClinicalTrials.gov (NCT06941909). The study sample consisted of caregivers of patients diagnosed with schizophrenia who were registered at the Psychiatry Outpatient Clinic of Selçuk University Faculty of Medicine Hospital. A total of 44 caregivers were included in the study, with 22 in the intervention group and 22 in the control group. Data were collected using the Personal Information Form, Zarit Burden Interview (ZBI), Satisfaction with Life Scale (SWLS), and the Ways of Coping Questionnaire (WCQ). Participants in the intervention group received the Mindfulness-Based Self-Compassion Program once a week for eight weeks, while the control group received no intervention. In the evaluation of the data, descriptive statistics, independent and paired samples t-tests, chi-square analyses, and effect size measurements using Cohen's d and partial eta squared were utilized. The interaction between time and group was assessed using mixed ANOVA analysis. Group homogeneity in terms of independent variables was examined with chi-square tests (multi-cell chi-square, Yates corrected chi-square, and Fisher's exact test). According to the findings, the Mindfulness-Based Self-Compassion Program had positive effects on caregiver burden, life satisfaction, and coping strategies among caregivers. After the intervention, significant increases were observed in the intervention group in life satisfaction and effective coping strategies, including the subscales of self-confident approach, optimistic approach, and seeking social support. On the other hand, significant decreases were found in caregiver burden and in ineffective coping strategies, specifically the subscales of helpless approach and submissive approach (p0.05), post-intervention measurements revealed significant differences in favor of the intervention group (p
Benzer Tezler
- Roy adaptasyon modeli temelli mobil psikoeğitimin şizofreni hastalarına bakım verenlerde hastalık hakkında bilgi, duygu dışavurumu ve bakım yüküne etkisi
The effect of roy adaptation model based mobile psychoeducation on knowledge about schizophrenia, expressed emotion and care burden in caregivers of patients with schizophrenia
HASAN SEVİNİK
- Şizofreni hastalarına bakım verenlerin evlilik ilişkisi ve sosyal hizmet gereksinimleri üzerine bir araştırma
A study on the marital relationships and social works needs of caregivers of schizophrenic patients
ARİFE ASLIHAN EYÜBOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sosyal HizmetlerYıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyal Hizmetler Ana Bilim Dalı
DOÇ. ESRA ÇALIK VAR
- Şizofreni hastalarında ve etkilenmemiş kardeşlerinde yüz ve duygu tanıma becerilerinin değerlendirilmesi ve bakım verenlerin duygu ifadesi düzeyleri ile ilişkisinin araştırılması
Assessment of face and emotion recognition abilities in patients with schizophrenia and their unaffected siblings and investigating the relationship with levels of expressed emotion of caregivers
MEYLİN SAĞDIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriMarmara ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KEMAL KUŞCU
- Şizofreni hastalarına bakım veren yakınlarının yükü, tükenmişlik ve sosyal uyum düzeylerinin saptanması
The burden caretakers of schizophrenia patients is burnout and determining social adaptation
SÜLEYMAN ATAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriMustafa Kemal ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET HANİFİ KOKAÇYA
- Şizofreni hastalarına bakım verenlerin sağlık eğitimi gereksinimleri ve bakım yükleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
İdentification of the relationship between health education need and burden of care of the people caring for schizophrenic patients
AYŞE GÜL YAVAŞ AYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
HemşirelikGazi ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CAHİT PEKYARDIMCI
DOÇ. DR. GÜLSÜM ANÇEL