Diyarbakır ili merkez ilçelerindeki sığırcılık işletmelerinin yapısal analizi
Structural analysis of cattle enterprises in the central districts of Diyarbakir province
- Tez No: 954292
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHİTTİN TUTKUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Zootekni Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hayvan Yetiştirme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Bu tez, Diyarbakır ili merkez ilçelerinde (Kayapınar, Bağlar, Yenişehir ve Sur) faaliyet gösteren sığırcılık işletmelerinin yapısal özelliklerini ve üretici profillerini analiz etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, Türkvet sistemine kayıtlı toplam 5146 işletmeden tabakalı örnekleme yöntemiyle belirlenen 160 işletme ile yüz yüze anket yapılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 15.0 programı ile analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, işletmelerin %90,6'sı aile işletmesi niteliğinde olup, %93'ü sadece hayvancılıkla uğraşmaktadır. Barınak yapılarının %91,3'ü kapalı sistem olup, büyük çoğunluğu geleneksel niteliktedir. Sağım işlemlerinde teknolojik ekipman kullanımı sınırlı kalmış, %85,6'sı el ile sağım yapmaktadır. İşletmelerin toplam hayvan sayısı 5113 olup, bunun %56'sı ineklerden oluşmaktadır. Hayvan kapasitesi bakımından işletmelerin %53,7'si 1–10 baş hayvana sahip küçük ölçekli işletmelerden oluşmaktadır. Arazi varlığı açısından işletmelerin %31'inin hiç arazisi bulunmamakta, %40'ı ise yalnızca 1–50 dekar araziye sahiptir. Bitkisel üretim yapan işletme oranı yalnızca %7'dir. Yetiştiricilerin %80,6'sı 41–60 yaş aralığında olup, %61,7'si okur-yazar veya hiç okur-yazar olmayan bireylerden oluşmaktadır. Yetiştiricilerin %95,6'sı hayvancılığı tek geçim kaynağı olarak sürdürmekte; %78,8'i ise bu faaliyetinden memnundur. En çok görülen sorunlar yem maliyetleri, teknik altyapı eksikliği ve veteriner hizmetlerine erişimdeki yetersizliktir. Ayrıca %66,3'lük bir kesim hayvancılığa devam etmeyi düşünmektedir. Hayvan sağlığı açısından, düzenli aşı uygulaması yapan işletme oranı %83, veteriner hizmetlerini yeterli bulanların oranı ise yalnızca %37'dir. En sık karşılaşılan hastalıklar mastitis, ayak hastalıkları ve solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Üreme yönetiminde, kızgınlık takibi yapanların oranı %71, suni tohumlama uygulayanların oranı %64'tür. Tohumlamaların çoğu Tarım İl Müdürlüğü ve serbest veterinerler tarafından gerçekleştirilmektedir. Buzağı sütten kesme yaşı çoğunlukla 2–3 ay arasında değişmektedir. Sağım uygulamalarında, %85,6 oranında el ile sağım yapılmakta, yalnızca %14,4'lük kesimde makine kullanılmaktadır. Sağım sırasında meme hijyeni kurallarını uygulayan işletmelerin oranı %67'dir. Yetiştiricilerin %78,8'i hayvancılıktan memnuniyet duymakta, %66,3'ü faaliyeti sürdürmek istemektedir. Bu veriler ışığında, bölgedeki sığırcılık işletmelerinin modernize edilmesi, yem bitkisi üretiminin teşvik edilmesi, üretici eğitimlerinin artırılması ve barınakların iyileştirilmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Sürdürülebilir hayvancılık için, bölgesel şartlara uygun kalkınma politikaları ve çiftçiyi merkeze alan destek mekanizmaları oluşturulmalıdır.
Özet (Çeviri)
This thesis was conducted to analyze the structural characteristics and producer profiles of cattle enterprises operating in the central districts of Diyarbakır province (Kayapınar, Bağlar, Yenişehir, and Sur). A total of 160 enterprises were selected using a stratified sampling method from 5,146 cattle farms registered in the Turkish Veterinary Information System (TURKVET). Face-to-face surveys were conducted, and the data were analyzed using SPSS 15.0. According to the findings, 90.6% of the enterprises are family-run, and 93% are engaged solely in livestock farming. Approximately 91.3% of the barns are closed-type, with the majority reflecting traditional structures. The use of technological equipment in milking is limited, with 85.6% of farms still relying on hand milking. The total number of cattle across all enterprises is 5,113, of which 56% are cows. In terms of herd size, 53.7% of the farms are small-scale, holding between 1 and 10 animals. Regarding land ownership, 31% of the farms have no land, while 40% own only 1–50 decares. Only 7% engage in any form of crop production. Most farm owners (80.6%) are between 41 and 60 years old, and 61.7% are either illiterate or only literate. A large majority (95.6%) rely solely on livestock for income, while 78.8% express satisfaction with their profession. The main challenges reported include high feed costs, insufficient technical infrastructure, and limited access to veterinary services. Only 37% find veterinary services adequate, despite 83% applying regular vaccinations. Common health issues include mastitis, foot diseases, and respiratory infections. In reproduction management, 71% track estrus, and 64% use artificial insemination, mostly performed by provincial directorate personnel and private veterinarians. Calves are generally weaned between 2 and 3 months. Only 14.4% of farms use milking machines, and 67% of those practicing milking apply udder hygiene procedures. The results emphasize the need for modernization, promotion of forage crop production, enhancement of farmer training, and improvement of barn infrastructure. For sustainable livestock farming, region-specific development policies and farmer-centered support mechanisms must be established.
Benzer Tezler
- İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin empatik eğilim düzeyleri ve 'hayır' diyebilme becerilerinin incelenmesi
Examination of 4th grade primary school students' emphatic tendency levels and their ability to say ''no'' in terms of various variables
EMRULLAH ERK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERAL ÖNER SUNKUR
- Ortaöğretim kurumlarında entelektüel sermaye birikimi ile öğretmen performansı arasındaki ilişki
The relationship between intellectual capital accumulation and teacher performance in high schools
BAHADIR BATTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAN DEMİRKASIMOĞLU
- Diyarbakır ili aktarlarında satılan bitkiler ve etnobotanik özellikleri
Plants and etnobotanical properties of plants sold in the province of Diyarbakir
SEHER ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ormancılık ve Orman MühendisliğiArtvin Çoruh ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FUNDA ERŞEN BAK
- Ortaokul yöneticilerinin liderlik stilleri ile örgüt iklimi arasındaki ilişkinin öğretmen algılarına göre incelenmesi
Examination of the relationship between leadership styles and organizational climate of secondary school administrators according to teacher perceptions
RAMAZAN BİLGİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiEğitim Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMAL AKÜZÜM
- Bağımsız anaokullarında yöneticilerin iletişim becerilerinin örgüt iklimine etkisi (Diyarbakır ili örneği)
The effect of managers' communication skills on organizational climate in independent kindergarden schools (Example of province Diyarbakır)
ÖMER ERGENEKON
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMAL AKÜZÜM