Bazı ekmeklik buğday (triticum aestivum l.) çeşitlerinin kışlık ve yazlık ekimde verim ve kalite özelliklerinin karşılaştırılması
Comparison of yield and quality characteristics of some bread wheat cultivars in autumn and spring sowing
- Tez No: 956219
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKİYE BUDAK BAŞÇİFTÇİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tahıllar ve Tane Baklagiller Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 70
Özet
Bu çalışma Eskişehir ekolojik koşulları altında alternatif karaktere sahip ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinin güzlük ekim zamanlarında ve yazlık ekim zamanında verim ve kalite parametrelerinin mukayese edilmesi amacıyla 2021-2022 üretim döneminde Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Ziraat Fakültesinin Tarla Bitkileri Bölümüne ait araştırma ve uygulama arazisinde yürütülmüştür. Deneme Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Deneme de 4 farklı ekim zamanı ve 4 farklı çeşit kullanılmıştır. Ekim zamanları; güzlük ekim, geç güzlük ekim, 2. geç güzlük ekim ve yazlık ekim olarak belirlenmiştir. Mataryel olarak alternatif karaktere sahip olan Sönmez 2001, Es-26, Ahmetağa, Kat-A1 ekmeklik buğday çeşitleri kullanılmıştır. Verim özellikleri bakımından bitki ve başak boyu, başaktaki tane sayısı, başaktaki tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, bin dane ağırlığı, hasat indeksi, dekar verimi; kalite özellikleri bakımından protein oranı, unda gluten (yaş öz) miktarı, sedimantasyon özellikleri istatistiki olarak incelenmiştir. Çalışmada bitki boyu 88,2-122,6 cm, başak boyu 8,0-9,6 cm, başaktaki tane sayısı 35-53 adet, başaktaki tane ağırlığı 1,25-2,53 g, bin dane ağırlığı 37,9-44,3 g, hektolitre ağırlığı 72,98-79,42 kg/hl, hasat indeksi % 25,35-40,84, tane verimi 237,91-491,20 kg/da, protein oranı % 10,00-15,07, gluten miktarı % 30,80-47,40, sedimantasyon değeri 33,67-47,50 ml arasında değişim göstermiştir. Ekim zamanları verim ve verim özellikleri açısından değerlendirildiğinde Sönmez-2001 çeşidi güzlük olarak ekimi yapılan 12.10.2022 tarihli ekimde ve yazlık ekimde en yüksek sonucu vermiştir. Alternatif çeşitler arasında yazlık olarak ekim yapılması halinde Sönmez-2001 çeşidi kullanılabilir. Ekim zamanları kalite özellikleri bakımından değerlendirildiğinde; güzlük ekimler ve yazlık ekim sonuçları incelendiğinde yazlık ekim ortalama sonuçları güzlük ekimlerden yüksek olmuştur. Protein oranı, gluten miktarı ve sedimantasyon değeri Sönmez-2001 ve Ahmetağa çeşitlerinde en yüksek değere ulaşmış olup alternatif çeşitler arasında yazlık olarak ekim yapılması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted in the research and trial field of Eskişehir Osmangazi University, Faculty of Agriculture, Department of Field Crops to compare the yield and quality characteristics of alternative-character bread wheat (Triticum aestivum) varieties in autumn and spring sowing dates. The trial conducted in the 2021-2022 production season was carried out according to randomized complete block design with a split-plots design with three replications. Four different sowing dates and four different varieties were used in the experiment. As material, bread wheat varieties with alternative characters such as Sönmez 2001, Es-26, Ahmetağa, Kate-A1 were used. In terms of yield traits, plant height, spike length, spike grain number, spike grain weight, thousand grain weight, hectolitre weight, harvest index, grain yield; in terms of quality traits, protein content, fresh gluten amount, sedimentation value were examined.In the study, plant height was 88,2-122,6 cm, spike length was 8,0-9,6 cm, spike grain number was 35-53 pieces, spike grain weight was 1,25-2,53 g, thousand grain weight was 37,9-44,3 g, hectolitre weight was 72,98-79,42 kg/hl, harvest index was 25,35-40,84%, grain yield was 237,91-491,20 kg/da, protein content was 10,00-15,07%, fresh gluten amount was 30,80-47,40% and sedimentation value was 33,67-47,50 ml. When sowing dates are evaluated in terms of yield and yield characteristics, Sönmez-2001 variety gave the highest result in autumn sowing (12.10.2022) and spring sowing. For spring sowing, the Sönmez-2001 variety can be used. When sowing dates were evaluated in terms of quality characteristics, spring sowing was found to be high. Protein ratio, fresh gluten amount and sedimentation value reached the highest values in Sönmez-2001 and Ahmetağa varieties and can be recommended for spring sowing.
Benzer Tezler
- Buğdayda (Triticum aestivum L.) in vitro androgenesi̇s ve somati̇k embri̇yogenesi̇s
In vitro androgenesis and somatic embryogenesis in wheat (Triticum aestivum L.)
AHMAD RATIB SHARAFAT
Doktora
Türkçe
2024
BiyoteknolojiAkdeniz ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESİN ARI
- Bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L. Em. Thell.) çeşitlerinin ilk gelişme döneminde kök ve toprak üstü aksamlarının gelişme durumu
Some properties of root and shoot of some bread wheat (Triticum aestivum L. Em. Thell.) cultivars in the first development stage
SİPAN SOYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
ZiraatYüzüncü Yıl ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÜLKER
- Kuru koşullarda bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinde farklı ön bitkilerin verim ve kalite özellikleri üzerine etkisi
The effect of different previous crops on yield and quality parameters of some bread wheat (Triticum aestivum L.) cultivars in dry conditions
ALAETTİN KEÇELİ
Doktora
Türkçe
2012
ZiraatAnkara ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAİME ÜNVER İKİNCİKARAKAYA
- Çukurova koşullarında bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinin verim ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi
Determination of yield and some quality parameters of some bread wheat (Triticum aestivum L.) cultivars in the Cukurova conditions
ABDULLAH BOYACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
ZiraatMustafa Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ATAK
- Bingöl şartlarında farklı ekim sıklıklarında bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum. L) çeşitlerinin verim ve verim komponentlerinin belirlenmesi
Determination of yield and yield components of some bread wheat (Triticum aestivum var. aestivum L.) cultivars at different sowing rates under bingol conditions
MEHMET ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatBingöl ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AYÇİÇEK