Menderes masifinin kuzey kesiminde gerilme tektoniğine bağlı gelişmiş yapılar ve metamorfizma (Simav, Kütahya)
Ekstensional tectonics and related metamorphism in the Simav (Kütahya) area, northern Menderes massif, Western Turkey
- Tez No: 95707
- Danışmanlar: PROF. OKAN TEKELİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
ÖZET Doktora Tezi MENDERES MASİFİ'NÎN KUZEY KESİMİNDE GERİLME TEKTONİĞİNE BAĞLI GELİŞMİŞ YAPILAR VE METAMORFİZMA (SİMAV, KÜTAHYA) Veysel IŞIK Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman : Prof. Dr. Okan TEKELİ Menderes masifî'nin kuzey kesiminde inceleme alanı içerisinde, litolojik özellikleri ve yapısal konumlarına göre üç kaya gurubu tanımlanmıştır. Bunlar: (1) çekirdek kayaları, (2) Örtü kayaları ve (3) Neojen-Kuvaterner kayalarıdır. Çekirdek kayalarının saha ve petrografik özellikleri iki deformasyon evresini ortaya koyar. Bunlardan D,, gerilme rejimi öncesi eski deformasyon evresidir. Bu evre yüksek dereceli metamorfitlerde amfibolit fasiyesi metamorfizma koşullan ve gnaysik foliyasyon ile temsil olur. İkincil deformasyon evresi (D2) bölgedeki yaklaşık K-G gerilmenin ürünüdür; Sünümlü (D^) ve gevrek deformasyon (D2g) olmak Üzere iki safhada gelişir. Dfc safhası yüksek dereceli metamorfitlerin değişen oranlarda milonitleşmesi, granitoyid intruzyonlan ve bunların yersel foliyasyon kazanması ile temsil olur. Burada meydana gelen makaslama zonunun yaygın kaya türünü protomilonitler oluşturur; üst kesimlerde milonit ve ultramilonitler yer alır. Zon içerisindeki deforme olan kayaların en belirgin özelliği milonitik foliyasyon ve lineasyon göstermesidir. Foliyasyon düzlemleri KB-GD doğrultum ve GB'ya eğimlidir. İkincil olarak KD-GB doğrultulu ve GD eğime sahiptir. Uzamış kuvars ve feldispat ile mika ve dişten minerallerinin oluşturduğu milonitik lineasyon ise çoğunlukla KKD-GGB gidişli ve GB dalımlıdır. Asimetrik porfiroklast, mika balığı, S-C, ve -C yapısı, rekristaüze oblik foliyasyon milonitlerdeki yaygm asimetrik kinematik göstergelerdir. Bölgedeki gerilme tektoniğine bağlı oluşan bu kinematik göstergeler makaslamanın anlamını, Üst-KD olarak işaret eder. D& deformasyonu sırasında meydana gelen rekristalizasyon, yeni tane oluşumu ve minerallerdeki deformasyon Özellikleri milonitleşmenin orta-üst yeşilşist fasiyesi metamorfizma koşullarında geliştiğini ortaya koyar. D2b deformasyonun yaşı "Ar^Ar izotop verileri ile ortaya konulmuştur. Milonitik gnaysların muskovitlerinden elde edilen 22.86±0.47 Ma, gerilmeli sünümlü deformasyonun yaşım temsil eder. Çekirdek kayasının granitoyid intrüzyonundan elde edilen 20. 19±0.28 Ma biyotit yaşı granitoyidin soğuma yaşıdu*. Bu iki veri masifin bu kesiminde gerilmeli sünümlü deformasyonun Erken Miyosen'de başladığım ve bunu izleyen 2 Ma içerisinde granitoyid intrüzyonu ve soğumasını tamamladığını belirtir. Arazi gözlemleri ve yaş verileri granitoyidin sintektonik olarak yerleştiğine işaret etmektedir. Bölgedeki gerilmede D2 deformasyonun ileri aşamasını çekirdek ve örtü kayalarının gevrek deformasyonu (D2b) oluşturur. Deformasyonun bu safhasını ayrılma fayları gelişimi ve makro-meso yüksek açılı fayların oluşumu temsil eder. D2g safhasının erken aşamasında Simav ayrılma fayı oluşur ve fay boyunca çekirdek ve Örtü kayaları karşı karşıya gelir. Fay düzlemi altında ve üstünde yaygm gevrek deformasyon etkileri gözlenir, örtü kayalarının kuzeydoğuya doğru sıyrılması sırasında alttaki çekirdek birimlerinin milonitlerinde kloritik breş zonu gelişmiştir. Fay düzlemi üzerindeki örtü kayaları ise değişen ölçülerde kırılma, parçalanma ve ufalanma gösterir. Hareketin Simav ayrılma fayı üzerinde tamamlanması ardından örtü birimleri içerisinde şist-mermer topluluğu ile Mesozoyİk kireçtaşı arasında ikincil bir ayrılma fayı gelişmiştir. Neojen-Kuvaterner kayaları inceleme alanındaki çekirdek ve örtü birimlerini örter. Bu kayaların volkanitlerinden elde edilen - 1 5 Ma izotop yaşı, inceleme alanında sırasıyla çekirdek kayalarının milonitleşmesi, granitoyid intrüzyonlanmn yerleşimi ve foliyasyon kazanması, bunların tektonik erozyonla yüzeye çıkması, ayrılma faylarının gelişimi ve bölgedeki havzaların oluşumunun Alt-Orta Miyosen'de (22-15 Ma arasında) gerçekleştiğini gösterir. İnceleme alanında D2b deformasyonun son ürünleri makro ve meso ölçekte yüksek açılı fayların ve buna bağlı Simav grabeninin oluşumudur. Saha gözlemleri, mikro fabrik ve izotop verileri bölgede gerilme tektoniği ile ilişkili metamortlk çekirdek kompleksi oluşumunu tanımlar. 2000, 142 sayfa ANAHTAR KELİMELER: Sünümlü (milonitik) deformasyon, asimetrik kinematik göstergeler, makaslama zonu, gevrek deformasyon, Simav ayrılma fayı, metamorfik çekirdek kompleksi, 'wAr/39Ar, Menderes masifi
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Ph.D. Thesis EXTENSIONAL TECTONICS AND RELATED METAMORPHISM IN THE SEMAV (KÜTAHYA) AREA, NORTHERN MENDERES MASSD7, WESTERN TURKEY Veysel IŞIK Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Geological Engineering Supervisor: Prof. Dr. Okan TEKELİ The Simav (Kütahya) area, western Turkey, contains three distinct rock units which are, recognized based on their lithology and structural positions, (1) core rocks, (2) cover rocks, and (3) Neogene-Quaternary rocks. The field and petrographic examination indicate that the core rocks record two different deformational events. The older event, D“ due to a pre-extensional regime, is restricted to high-grade metamorphites and is characterized by amphibolite fades conditions and a gneissic foliation. The second event (DJ was formed in response to N-S Tertiary extension and represent two distinct stages: ductile deformation (DJ and brittle deformation (D2J). The Dj, stage involved transposition of high-grade metamorphites into a variably mylonitic fabric, intrusion of granitoids and caused foliation. The most common rocks of the D”stage is protomylonite. Mylonite and ultramylonite are exposed in the upper levels of the shear zone. The most distinctive features of this zone are well-pronounced mylonitic foliation and lineation. The foliation in general strikes NW-SE and dip moderately SW. A less pronounced NE-SW striking and SE dipping foliation was also recorded. Stretched quartz, feldspar, mica and kyanite define the lineation trending mostly NNE-SSW direction and plunging gently to SW. The majority of kinematic indicators found in mylonites asymmetric porphyroclasts, nrica fish, S-C and - C fabric, recrystallized oblique foliation. These kinematic indicators formed with extensional tectonic in the region indicate a top-to-the-NE sense of shear. Recrystallization, neomineralization and microstructures of minerals associated with the DM deformation indicate that mylonitic fabric was formed under middle-high greenschist facies conditions. The age of D^ deformation have been dated with the“Ar/^Ar method. The plateau age of 22.8&fc0.47 Ma obtained with muscovites from the mylonitic gneiss indicate the age of ductile extensional deformation. The biotite age of 20.19*0.28 Ma from granitoid intrusion of core rock is interpreted as cooling age. These ages suggest that ductile extensional deformation in this part of massif initiated in Early Miocene time, and that the intrusion and cooling of granitoids are completed within approximately 2 Ma. The field observations and isotopic ages demonstrate that granitoids are syntectonic. Progressive stage of D2 deformation in the region constitutes brittle deformation of core and cover rocks. This stage of deformation involves the development of detachment faults, and high-angle normal faults. The earliest stage of D2g resulted in formation of Simav detachment fault that separates core and cover rocks. Brittle deformation affects below and above the fault surface is common. The translation of cover rocks above the detachment faults include a variably fracturing, fragmentation and crushing. After cessation of movement on the Simav detachment fault, second detachment fault formed between schist-marble unit and Mesozoic limestone in the cover unit Neogene-Quaternary rocks overlie core and cover units. Age of the volcanic succession overlying this rocks has been recorded -IS Ma. Therefore, the mylonization of core rocks, intrusion of granitoids, development of foliation in granitoids, exhumation of these rocks together with development of detachment and extensional basin formation are bracketed between 22-15 Ma (Early-Middle Miocene). The latest formation of D2g deformation is responsible high-angle normal faults and Simav graben. The geological history of the northern Menderes massif outlined above suggests that the massif was developed as a metamorphic core complex. 2000, 142 page KEY WORDS: Ductile (mylonitic) deformation, asymmetric kinematic indicators, shear zone, brittle deformation, Simav detachment fault, '”Ar^'Ar age, metamorphic core complex, Menderes massif
Benzer Tezler
- Yatağan fayının paleosismolojik ve morfotektonik özellikleri (Muğla, GB Türkiye)
Paleoseismologic and morphotectonic characteristics of the Yatağan fault (Muğla, SW Turkey)
MEHRAN BASMENJI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSNÜ SERDAR AKYÜZ
- Eskiçine ve Kafaca arasında Menderes Masifi'nin jeokronolojisi, jeokimyası, yapısal jeolojisi ve evrimi
Başlık çevirisi yok
MÜŞDAT M. ÖZKAYA
- Muğla yöresi mermer yatakları
Marble seams of Muğla region
FERAH TÜRKMEN (BACAKOĞLU)
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiEkonomik Jeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK ÇALAPKULU
- Turgutlu (Manisa) neojen oluşuklarının tuğla-kiremit hammaddesi yönünden minerolojik petrografik ve jeokimyasal incelenmesi
Mineralogical petrographical and geochemical investigation of Turgutlu (Manisa) neogene formations for the tile and brick raw material
GÜRSEL YANIK
Doktora
Türkçe
2005
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEKTAŞ UZ
DOÇ. DR. FAHRİ ESENLİ
- Tertiary high pressure/low temperature metamorphism in the mesozoic cover series of the Menderes massif and correlation with the cycladic crystalline complex
Menderes masifinin mesozoic örtü serilerinde tersiyer yaşlı yüksek basınç/düşük sıcaklık metamorfizması ve kikladik kristalin kompleks ile korelasyonu
METE ÇETİNKAPLAN
Doktora
İngilizce
2002
Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN CANDAN