Yapay zekâ destekli siber dolandırıcılık ve siber güvenlik farkındalığının üniversite öğrencileri üzerinde incelenmesi
An investigation of ai-driven cyber fraud and cybersecurity awareness among university students
- Tez No: 958997
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAKAN KÖR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hitit Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Adli Bilimler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 56
Özet
Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin siber güvenlik farkındalık düzeylerini belirlemek ve çeşitli demografik özelliklere göre farklılıklarını analiz etmektir. Araştırmada İbrahim Arpacı ve Kadir Sevinç (2022) tarafından geliştirilen Siber Güvenlik Ölçeği (CS-S) kullanılarak, öğrencilerin siber güvenlikle ilgili tutumları incelenmiştir. Araştırmanın evrenini üniversite öğrencileri oluşturmakta olup, örneklem olarak farklı fakültelerden toplam 190 öğrenciye anket uygulanmıştır. Veriler Google Forms aracılığıyla çevrim içi olarak toplanmıştır. Araştırma bulguları, ölçeğin tüm boyutlarında yeterli düzeyde iç tutarlılığa ve geçerliliğe sahip olduğunu göstermiştir. Ölçeğin güvenilirliğini yansıtan Cronbach Alpha değeri 0,79 olarak bulunmuştur. Araştırmada cinsiyet, fakülte, bilgisayar kullanım düzeyi, günlük internet kullanım süresi ve daha önce alınan siber güvenlik eğitiminin farkındalık üzerindeki etkileri çeşitli istatistiksel analizlerle (t-testi, ANOVA, korelasyon ve çoklu regresyon) incelenmiştir. Bulgular, üniversite öğrencilerin genel siber güvenlik farkındalıklarının orta seviyede olduğunu göstermektedir. Cinsiyet bazında yapılan analizlerde erkek öğrencilerin özellikle“Kontrol/Sahiplik”ve“Bütünlük”boyutlarında daha yüksek farkındalık sergiledikleri tespit edilirken, kadın ve erkek öğrenciler arasında“Erişilebilirlik”ve“Fayda”boyutlarında anlamlı fark bulunmamıştır. Bölüm bazında yapılan değerlendirmelerde, mühendislik fakültelerinde öğrenim gören öğrencilerin diğer fakültelerdeki öğrencilere kıyasla daha yüksek farkındalık düzeyine sahip oldukları belirlenmiştir. Bilgisayar kullanım düzeyi arttıkça siber güvenlik farkındalığı anlamlı şekilde arttığı belirlenmiştir. Günlük internet kullanım süresi ile siber güvenlik farkındalığı arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir. Siber güvenlik eğitimi/seminerine katılan öğrencilerin farkındalık düzeyi, katılmayanlara göre istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek olduğu görülmektedir. Öğrencilerin büyük çoğunluğunun (%65,4) daha önce herhangi bir siber güvenlik eğitimi almamış olması, farkındalık düzeylerinin artırılması için eğitim programlarının önemini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The aim of this study is to determine the cybersecurity awareness levels of university students and to analyze the differences according to various demographic characteristics. In the research, the Cybersecurity Scale (CS-S), developed by İbrahim Arpacı and Kadir Sevinç (2022), was used to examine students' attitudes toward cybersecurity. The population of the study consists of students at Hitit University, and a sample of 190 students from different faculties participated in the survey. The data were collected online via Google Forms. The findings of the study showed that the scale has adequate internal consistency and validity across all dimensions. The overall Cronbach's Alpha value of the scale was found to be 0.79. The effects of gender, faculty, computer usage level, daily internet usage time, and prior cybersecurity education on awareness were examined using various statistical analyses (t-test, ANOVA, correlation, and multiple regression). The results indicate that university students' general cybersecurity awareness is at a moderate level. Analysis by gender revealed that male students exhibited higher awareness, particularly in the“Control/Possession”and“Integrity”subdimensions, while no significant differences were found between males and females in the“Availability”and“Utility”subdimensions. Departmental analysis showed that students studying in engineering faculties had higher levels of awareness compared to students from other faculties. It was determined that as the level of computer usage increased, cybersecurity awareness also increased significantly. No significant relationship was found between daily internet usage time and cybersecurity awareness. Students who had received cybersecurity education or attended seminars had significantly higher awareness levels than those who had not. The fact that the majority of students (65.4%) had not previously received any cybersecurity training emphasizes the importance of educational programs to increase awareness.
Benzer Tezler
- Siber savunma stratejilerinde yapay zeka entegrasyonun etkisi: bir meta analiz
The impact of artificial intelligence integration in cyber defense strategies: a meta-analysis
NİSA KEFELİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Yönetim Bilişim SistemleriBandırma Onyedi Eylül ÜniversitesiYönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP ÖZER
- Yapay zekâ ve demokrasi
Artificial intelligence and democracy
AYŞE NUR YAZICILAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE ÖZSOY BOYUNSUZ
- Nesnelerin interneti ekosisteminde yapay zekâ destekli saldırı tespit sistemi
Machine learning supported intrusion detection system in the internet of things
YASİN BALCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolMilli Savunma ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED ALİ AYDIN
- Otonom araçlara yönelik siber saldırıların tespiti için yapay zeka destekli saldırı tespit sisteminin geliştirilmesi
Development of an artificial intelligence supported intrusion detection system for detecting cyber attacks on autonomous vehicles
BATUHAN GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolFırat ÜniversitesiAdli Bilişim Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ERTAM
- Heterogeneity and strategic sophistication in multi-agent reinforcement learning
Çoklu etmen pekiştirmeli öğrenmede heterojenlik ve stratejik karmaşıklık
YÜKSEL ARSLANTAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiElektrik ve Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED ÖMER SAYIN