İbn Sînâ'da Tanrı'nın irade sıfatına yönelik Gazzâlî ve İbn Rüşd'ün görüşleri
The perspectives of al-Ghazali and Ibn Rushd on the divine attribute of will in the philosophy Ibn Sina
- Tez No: 963546
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE SIDIKA OKTAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Felsefesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Bu tez çalışması, İslâm felsefesinin en önemli isimlerinden biri olan İbn Sînâ'nın Tanrı anlayışını, özellikle 'irade' sıfatı bağlamında incelemektedir. İbn Sînâ'nın sudûr teorisi çerçevesinde şekillenen Tanrı anlayışı, Tanrı'nın evrenle olan ilişkisinin zorunlu, akli ve hikmete dayalı bir sistem içinde gerçekleştiğini savunur. Bu yaklaşım, klasik kelâm geleneğindeki Tanrı'nın mutlak irade ve kudret sahibi olduğu görüşüyle zıtlık oluşturmakta ve ciddi tartışmalara yol açmaktadır. Çalışmada, İbn Sînâ'nın Tanrı'nın iradesini nasıl temellendirdiği, bu anlayışın sudûr teorisi ile olan ilişkisi, İslâm düşünürlerinden Gazzâlî ve İbn Rüşd'ün bu konuya yönelik eleştiri ve savunuları detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Özellikle varlık-mahiyet ayrımı, zorunlu ve mümkün varlık ayrımı gibi temel kavramlar üzerinden sistemin tutarlılığı değerlendirilmiştir. Tezin özgün yönü, yalnızca kuramsal bir analizle yetinmeyip, irade sıfatı etrafındaki tartışmaların ontolojik, epistemolojik ve teolojik boyutlarını birlikte değerlendirmesidir. Böylece hem felsefi hem de kelâmi geleneklerin birbirleriyle etkileşimi incelenmiştir. Bu çalışma, İbn Sînâ'nın irade anlayışını daha yakından anlamayı ve İslâm felsefesi literatürüne sistematik bir katkı sunmayı hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the understanding of God of Ibn Sina, one of the most important names in Islamic philosophy, especially in the context of the attribute of 'will'. Ibn Sina's understanding of God, shaped within the framework of the theory of emanation, argues that God's relationship with the universe occurs within a system based on necessity, reason and wisdom. This approach contrasts with the view in the classical theological tradition that God has absolute will and power, and has led to serious debate. In this study, how Ibn Sina founded God's of will, the relationship of this understanding with the theory of emanation, and the criticisms and defenses of Islamic thinkers such as Ghazali and Ibn Rushd on this subject are discussed in detail. The consistency of the system was evaluated, especially through basic concepts such as the distinction between existence and essence, and the distinction between necessary and possible existence. The original aspect of the thesis is that it does not only focus on a theoretical analysis but also evaluates the ontological, epistemological and theological dimensions of the debates surrounding the attribute of will. Thus, the interaction between both philosophical and theological traditions was examined. This study aims to understand Ibn Sina's understanding of will more closely and to make a systematic contribution to the literature of Islamic philosophy.
Benzer Tezler
- Ibn Rüşd felsefesinde Tanrı'nın bilgisi meselesi
The questions of God's knowledge in the philolosophy of İbn Rüşd
HATİCE YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL SÖZEN
- Sadreddîn Şîrâzî'de Tanrı'nın bilgisi problemi
The problem of Gods knowledge in Sad-ral-din al-Shirazi
SAİM GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DinSakarya ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUAMMER İSKENDEROĞLU
- Gazali'de ilahi ilim ilahi irade ilişkisi
The relationship between divine knowledge and divine will in Ghazali
RABİYE ÇETİN
- Ibn sînâ felsefesinde irâde
Free will in ibn sina philosophy
BERRİN GÜRKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
FelsefeMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KASIM TURHAN
- Seyyid Şerîf el-Cürcânî'de nedensel tamlık ve ilahi tercih sorunu
The problem of causal completeness and divine choice in Sayyid Sharif al-Jurjānī
YUSUF AYDIN TAŞTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Felsefeİstanbul Medeniyet ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM HALİL ÜÇER