Geri Dön

Arif Erdebilî'nin Ferhatnâme adlı eserinin Halil Yusuflu tarafından yapılan manzum tercümesi üzerine bir inceleme

A study on the verse translation of Arif Erdebili's Ferhatname by Halil Yusuflu

  1. Tez No: 964008
  2. Yazar: NARINGUL MALIKOVA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HASAN ŞENER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 141

Özet

Bu çalışmada, Güney Azerbaycanlı yazar Arif Erdebili'nin“Ferhadname”adlı mesnevisinin Halil Yusuflu tarafından yapılan manzum tercümesi üzerine bir inceleme yapıldı. İncelememiz boyunca eserin tahkiye unsurlarına özellikle dikkat ettik; aynı zamanda Arif Erdebili'nin hayatı ve edebi kişiliği üzerine mevcut kaynaklardan elde edilebilen sınırlı bilgileri değerlendirdik. Her ne kadar Arif Erdebili hakkında kapsamlı biyografik verilere ulaşılamasa da, hem yazarın kendi eserinden hem de bazı araştırmacıların değerlendirmelerinden hareketle onun sanatsal yaklaşımına dair bazı önemli ipuçlarını ortaya koymaya çalıştık.“Ferhadname”mesnevisinin Nizami Gencevi'ye ithafen kaleme alındığını tespit ettik ve eseri, Nizami Gencevi'nin“Hüsrev ü Şirin”mesnevisi ile Alî Şîr Nevâyî'nin“Ferhad ü Şirin”adlı eseriyle karşılaştırmalı olarak değerlendirdik. Bu karşılaştırmalar, Arif Erdebili'nin sadece önceki geleneği takip etmediğini, aynı zamanda konuya kendi özgün yorumunu da kattığını göstermiştir. Özellikle“Ferhadname”nin birinci bölümünde yer alan ve daha önceki eserlerde örneğine rastlanmayan Ferhad ile Gülistan arasındaki aşk hikâyesi, Arif Erdebili'nin esere kattığı en özgün ve dikkat çekici bölümlerden biri olmuştur. Ayrıca eserde yer alan karakterlerin, önceki benzer metinlerdeki karşılıklarına kıyasla nasıl farklılıklar taşıdığı üzerinde de durduk. Bu bağlamda, Ferhad, Şirin ve Hüsrev karakterlerinin Arif Erdebili tarafından nasıl yeniden kurgulandığı ve Nizami Gencevi'den hangi yönleriyle ayrıştığı analiz edilmiştir. Sonuç olarak,“Ferhadname”, yalnızca klasik aşk mesnevileri geleneğinin bir devamı olmakla kalmayıp, aynı zamanda bu geleneğe yenilikçi bir yaklaşım sunan, özgün yapısıyla dikkat çeken önemli bir edebi eserdir. Arif Erdebili, hem önceki kaynaklardan yararlanmış hem de anlatıya kendine has unsurlar ekleyerek bu alandaki özgün katkısını ortaya koymuştur.

Özet (Çeviri)

In this study, the poetic translation of the Ferhadname, a mathnawi written by South Azerbaijani author Arif Erdebili, carried out by Halil Yusuflu, has been examined. Throughout the analysis, special attention has been paid to the narrative elements of the work; additionally, the limited information available in current sources regarding Arif Erdebili's life and literary identity has been evaluated. Although comprehensive biographical data on Arif Erdebili is scarce, we attempted to uncover key insights into his artistic approach by referring both to his own work and to the evaluations of a number of researchers. We determined that“Ferhadname”was written in dedication to Nizami Ganjavi and analyzed it in comparison with Nizami Ganjavi's“Khosrow and Shirin”and Alisher Navoi's“Farhad and Shirin”. These comparisons revealed that Arif Erdebili did not merely follow the earlier tradition but also brought his own unique interpretation to the subject. In particular, the love story between Ferhad and Gulistan in the first part of“Ferhadname”—a storyline not found in previous works on this theme—stands out as one of the most original and striking contributions by Arif Erdebili. We also focused on how the characters in“Ferhadname”differ from their counterparts in earlier works on the same subject. In this context, we analyzed how the characters of Ferhad, Shirin, and Khosrow were reimagined by Arif Erdebili and in what ways they diverged from those portrayed by Nizami Ganjavi. In conclusion,“Ferhatdname”is not only a continuation of the classical tradition of romantic mesnevis but also a distinctive literary work that offers an innovative approach to this tradition. Arif Erdebili both benefited from earlier sources and enriched the narrative with his own unique contributions, thereby making a significant and original impact in this literary domain.

Benzer Tezler

  1. Bayan futbolcularda 8 haftalık hazırlık çalışmalarının bazı biyomotorik ve fizyolojik özellikler üzerine etkisinin araştırılması

    The investigation of the effects of eight weeks prepara-tory work on some biomotorical and physiological properties of female soccer players

    ARİF İMAMOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    SporOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MURAT ELİÖZ

  2. Lumbar disk hernilerinin tanısında lumbar epidural venografi

    Başlık çevirisi yok

    ARİF ÖNDER

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    1982

    NöroşirürjiAtatürk Üniversitesi

    Nöroşirürji Ana Bilim Dalı

  3. Bazı endüstriyel enzimlerin immobilizasyonu için aşı kopolimerizasyonla lifsi bir destek maddesinin geliştirilmesi

    Development of a fibrous support material with graft copolimerization for immobilization of some industrial enzymes

    ARİF SOYSAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    BiyokimyaKırıkkale Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA YİĞİTOĞLU

  4. Bir kırmataş işletmesinde birim maliyeti etkileyen faaliyetlerin etki derecelerinin belirlenmesi

    Determining the effect degrees of activities affecting unit cost in a quarry plant

    ARİF ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Maden Mühendisliği ve MadencilikSelçuk Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİYAZİ BİLİM