Geri Dön

Türkiye'de ar-ge harcamalarının belirleyicileri (2003 - 2021)

Determinants of R&D expenditures in Türkiye (2003-2021)

PDF İndir

  1. Tez No: 964698
  2. Yazar: MEHMET SERDAR TUFAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TOLGA OMAY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonometri, Ekonomi, Econometrics, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atılım Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Uygulamalı İktisat Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 122

Özet

Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) harcamaları, yenilik, verimlilik ve rekabetin artırılmasında kritik bir itici güç olup, makroekonomik koşullar da dahil olmak üzere çeşitli faktörlerden etkilenmektedir. Döviz kuru ve faiz oranı, sermaye maliyetini, finansmanın erişilebilirliğini ve yenilik için teşvikleri etkileyerek Ar-Ge yatırımları üzerinde önemli etkiye sahip temel makroekonomik değişkenlerdir. Bu çalışmada, Türkiye'de Ar-Ge'yi etkileyen makroekonomik faktörleri belirlemek amacıyla 2003- 2021 dönemi çeyrek yıllık verileri kullanılarak regresyon analizi yapılmıştır. Çalışmada, bağımlı değişken olarak toplam Ar-Ge harcamaları, bağımsız değişkenler olarak ise nominal döviz kuru (USD/TRY), reel GSYİH, ağırlıklı piyasa faiz oranı, patent faydalı model sayısı ve tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli kullanılmıştır. Elde edilen bulgular, Ar-Ge harcamaları üzerinde en belirleyici etmenlerin reel Gayrisafi Yurtiçi Hasıla ve patent/faydalı model sayısı olduğunu ortaya koymuştur. Ekonomik büyüme arttıkça, özel sektörün Ar-Ge yatırımlarını artırmaktadır. Ayrıca Ar-Ge personel sayısındaki artışın Ar-Ge harcamalarını pozitif yönde etkilemesi de saptanan bulgular arasındadır. Çalışmanın devamında yapılan doğrusal olmayan analiz sonuçlarına göre, dolar kurunun düştüğü dönemlerde patent sayısındaki artışlar daha yüksek oranlı Ar-Ge harcamalarına yol açmaktadır. Bulgular ışığında, Türkiye'de ArGe'yi artırmak için döviz kuru istikrarının yanı sıra ekonomik büyüme ve nitelikli insan kaynağına yapılan yatırımın önemi vurgulanmaktadır. Bu çalışma, Ar-Ge politikaları için önemli çıkarımlar sunmaktadır.

Özet (Çeviri)

Research and Development (R&D) expenditures are a critical driving force in enhancing innovation, productivity, and competitiveness and are influenced by various factors, including macroeconomic conditions. Exchange rates and interest rates are fundamental macroeconomic variables that significantly impact R&D investments by affecting capital costs, the accessibility of financing, and incentives for innovation. In this study, regression analysis was conducted using quarterly data from the period 2003-2021 to determine the macroeconomic factors influencing R&D in Turkey. The study used total R&D expenditures as the dependent variable, and the nominal exchange rate (USD/TRY), real GDP, weighted market interest rate, number of patent utility models, and full-time equivalent R&D personnel as independent variables. The findings revealed that the most decisive factors affecting R&D expenditures are real Gross Domestic Product and the number of patents/utility models. As economic growth increases, the private sector boosts its R&D investments. Additionally, an increase in the number of R&D personnel positively influences R&D expenditures. According to the nonlinear analysis results conducted in the latter part of the study, during periods of falling dollar exchange rates, increases in the number of patents lead to higher rates of R&D expenditures. In light of the findings, the importance of exchange rate stability, economic growth, and investment in qualified human resources for increasing R&D in Turkey is emphasized. This study offers significant implications for R&D policies.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    321093

    Analyzing the determinants of R&D, its impact on productivity and efficiency of firms in the Turkish manufacturing industry

    Türk imalat sanayindeki firmaların ARGE'nin belirleyicileri, ARGE?nin verimliliğe ve ekinliğe etkisi açısından incelenmesi

    ELİF KALAYCI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    Bilim ve TeknolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilim ve Teknoloji Politikası Çalışmaları Anabilm Dalı

    DOÇ. DR. M. TEOMAN PAMUKÇU

  2. Tez No

    548727

    Determinants of greenhouse gas emissions in Turkish manufacturing industry

    Türkiye imalat sanayi'nde sera gazı salımını belirleyen faktörler

    NURTEN İPEK TAŞTAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    EkonomiHacettepe Üniversitesi

    İktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ONUR YENİ

  3. Tez No

    446016

    Antecedents of export performance: The case of the Turkish textile and apparel industry

    İhracat performansının belirleyicileri: Türk tekstil ve hazır giyim sektörü örneği

    MURAT PARLAKGÜL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    İşletmeBoğaziçi Üniversitesi

    Uluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NEBAHAT NİSAN GÖKŞEN

  4. Tez No

    644847

    Ar-Ge harcamaları ve yüksek teknolojili ürün ihracatının ekonomik kalkınmaya etkileri; bazı OECD ülkeleri için panel veri analizi

    The effects of research and development (R&D) expenditures and high technology product export on economic development; panel data analysis for some OECD countries

    EMİNE ALAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Ekonometriİnönü Üniversitesi

    Ekonometri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YUNUS BULUT

  5. Tez No

    393492

    Türkiye'de Ar-Ge harcamalarının firma karlılığına etkisi

    Impact of R&D expenditures over firm profitability in Turkey

    TOLGA ERGÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    İşletmeKaradeniz Teknik Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN DAĞLI

Geri Dön