Geri Dön

Bazı yabani ayçiçeği türlerinin süs bitkisi olarak kullanım olanaklarının araştırılması

Investigation of the possibility of using some wild sunflower species as ornamental plants

PDF İndir

  1. Tez No: 966828
  2. Yazar: MERT DURAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YALÇIN KAYA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Trakya Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyoteknoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 87

Özet

Ülkemizde en önemli yağ bitkisi olan ayçiçeğinin yabani formları 18. yüzyılın öncesinden beri hem bahçe süsü, hem de kesme çiçekçilik alanına katkı sunmaktadır. Bu kullanım alanının yaygınlaşması için pazar değeri yüksek yabani ayçiçeğinin oluşturulması amacıyla, hem yabani ayçiçeği türlerinin kalıtımı hakkında bilgi sahibi olunmalı, hem de kalıtımın çevreyle etkileşimi incelenmelidir. Söz konusu tez çalışmasında süs bitkisi ticaretini etkileyen özellikler gözlemlenmiştir. Bu çalışma 2024 yılında Edirne ilinin Merkez ilçesinde Trakya Üniversitesine ait araştırma arazisinde yapılmıştır. Çalışma kapsamında 18 farklı yabani ayçiçeği türünün sap çapı, kök çapı, bitki boyu, izdüşüm (yayılma) alanı, ilk çiçeklenme gün sayısı, %50 çiçeklenme gün sayısı, tam çiçeklenme gün sayısı, çiçeklenme zamanı, toplam çiçeklenme gün sayısı, tabla çapı, tabla sayısı ve tohum sayısının gözlemlenmesi amaçlanmıştır. Bu çerçevede sıra usulüyle ekilmiş olan H. agrestis, H. annuus, H. anomalus, H. agrophyllus, H. atrorubens, H. cusickii, H. debilis, H. deserticola, H. exilis, H. longifolius, H. maximiliani, H. mollis, H. niveus, H. nuttallii, H. pauciflorus, H. petiolaris, H. porteri ve H. praecox yabani ayçiçeği türleri gözlemlenmiştir. Tez çalışması kapsamındaki yabani ayçiçeği türleri arasında ilk çiçeklenmesi en kısa (91 gün) süren türler H. debilis ve H. pauciflorus; en uzun (202 gün) süren tür H. atrorubens olarak belirlenmiştir. Tez çalışması kapsamındaki yabani ayçiçeği türleri arasında %50 çiçeklenmesi en kısa (97 gün) süren türler H. debilis ve H. pauciflorus; en uzun (221 gün) süren tür H. atrorubens olarak belirlenmiştir. Tez çalışması kapsamındaki yabani ayçiçeği türleri arasında tam çiçeklenmesi en kısa (173,33 gün) süren tür H. agrestis; en uzun (266,67 gün) süren tür H. maximiliani olarak belirlenmiştir. Tez çalışması kapsamındaki yabani ayçiçeği türleri arasında çiçeklenme günü en kısa (50 gün) süren tür H. atrorubens; en uzun (162,67 gün) süren tür H. maximiliani olarak belirlenmiştir. Tez çalışması kapsamındaki yabani ayçiçeği türleri arasında tabla çapı en düşük (1,13 cm) olan tür H. deserticola; en yüksek (18,33 cm) olan tür H. agrestis olarak belirlenmiştir. Tez çalışması kapsamındaki yabani ayçiçeği türleri arasında tabla sayısı en düşük (5 adet) olan tür H. agrestis; en yüksek (45,67 adet) olan tür H. atrorubens olarak belirlenmiştir. Sap çapına göre değerlendirme yapıldığında 0,5-1,5 cm aralığında olanların kesme çiçekçilik; 1,5 cm ve üzeri olanların dış mekân süs bitkisi alanında kullanılması uygun olduğu öngörülmüştür. Bu değerlendirmeye göre; H. annuus, H. cusickii, H. debilis, H. deserticola, H. exilis, H. longifolius, H. maximiliani, H. mollis, H. pauciflorus, H. petiolaris ve H. porteri kesme çiçekçilik açısından önem arz etmektedir. Bu türlerin dışında kalanlar (7) dış mekân süs bitkisi açısından değerlendirilebilir.

Özet (Çeviri)

Sunflower which is the most important oil plant in our country, have been contributing to both garden ornament and cut floriculture since before the 18th century. In order to create wild sunflowers with high market value for the widespread use of this field of use, it is necessary to have information about the inheritance of wild sunflower species and to examine the interaction of inheritance with the environment. In this thesis, the characteristics affecting the ornamental plant trade were observed. This study was conducted in the research land of Trakya University in the Central district of Edirne province in 2024. Within the scope of the study, it was aimed to observe the stem diameter, root diameter, plant height, projection (spreading) area, first flowering days, 50% flowering days, full flowering days, flowering time, total flowering days, tray diameter, tray number and seed number of 18 different wild sunflower species. In this framework, H. agrestis, H. annuus, H. anomalus, H. agrophyllus, H. atrorubens, H. cusickii, H. debilis, H. deserticola, H. exilis, H. longifolius, H. maximiliani, H. mollis, H. niveus, H. nuttallii, H. pauciflorus, H. petiolaris, H. porteri and H. praecox wild sunflower species were observed. Among the wild sunflower species within the scope of the thesis study, the species with the shortest first flowering time (91 days) were determined as H. debilis and H. pauciflorus, while the species with the longest (202 days) were determined as H. atrorubens. Among the wild sunflower species within the scope of the thesis study, the species with the shortest 50% flowering time (97 days) was determined as H. debilis and H. pauciflorus, while the species with the longest (221 days) was determined as H. atrorubens. Among the wild sunflower species within the scope of the thesis study, the species with the shortest full bloom time (173.33 days) was determined as H. agrestis, while the species with the longest (266.67 days) was determined as H. maximiliani. Among the wild sunflower species within the scope of the thesis study, the species with the shortest flowering time (50 days) was determined as H. atrorubens, while the species with the longest (162.67 days) was determined as H. maximiliani. Among the wild sunflower species covered by this thesis, the species with the smallest head diameter (1,13 cm) was determined as H. deserticola, while the species with the tallest (18,33 cm) was determined as H. agrestis. Among the wild sunflower species covered by this thesis, the species with the smallest head diameter (5) was determined as H. agrestis, and the species with the tallest head diameter (45.67) was determined as H. atrorubens. Based on the evaluation of stem diameter, those between 0.5 and 1,5 cm are suitable for cut flower production; those with a stem diameter of 1.5 cm or more are suitable for outdoor ornamental use. According to this evaluation, H. annuus, H. cusickii, H. debilis, H. deserticola, H. exilis, H. longifolius, H. maximiliani, H. mollis, H. pauciflorus, H. petiolaris, and H. porteri suggested to use for cut flower production, while the remaining (7) species could be used as outdoor ornamental plants.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    426050

    Bazı yabani ayçiçeği türlerinin (Helianthus spp.) morfolojik ve fenolojik karakterizasyonu ve türler arası melez performanslarının ın vıtro ve ın vıvo koşullarda araştırılması

    Morphologic and phenologic characterisation of some wild sunflower (Helianthus spp.) species and investigation of their interspecific hybrid performances in vitro and in vivo conditions

    SEDA ÖZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    BiyoteknolojiUludağ Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NAZAN DAĞÜSTÜ

  2. Tez No

    677986

    Bazı yabani ayçiçeği türlerinin (Helianthus spp.) morfolojik özelliklerinin belirlenmesi ve kültürü yapılan türler ile melezleme olanaklarının araştırılması

    The investigation of morphologic characters of some wild type sunflower species (Helianthus spp.) and hybridization possibilities with cultivated sunflower

    KÜBRA TOSUN DOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ZiraatBursa Uludağ Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NAZAN DAĞÜSTÜ

  3. Tez No

    736095

    Bazı yabani ayçiçeği türlerinin (Helianthus spp.) in vitro ve in vivo koşullarda türler arası melez performanslarının araştırılması

    Investigation of hybrid performances of some wild sunflower species (Helianthus spp.) under in vitro and in vivo culture conditions

    ZEHRA ÖLMEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    ZiraatBursa Uludağ Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NAZAN DAĞÜSTÜ

  4. Tez No

    599257

    Bazı yabani ayçiçeği türlerinin çekirdek DNA içeriklerinin belirlenmesi

    Determination DNA content of some wild sunflower species

    MERYEM ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    BiyoteknolojiTrakya Üniversitesi

    Biyoteknoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YALÇIN KAYA

    PROF. DR. METİN TUNA

  5. Tez No

    256969

    Yabani ayçiçeği türlerinin morfolojik, fizyolojik özelliklerinin belirlenmesi ve kültür ayçiçeği ile melezlenebilme olanaklarının araştırılması

    Determination of morphologic, physiologic features of some wild sunflower and search of hybridization facilities with cultural sunflower

    TAHİR GÜCER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    ZiraatNamık Kemal Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FADUL ÖNEMLİ

Geri Dön