Çevre bilinci ve davranışı: Amasya Eğitim Fakültesi öğrencileri üzerine bir araştırma
Environmental awareness and behavior: A study on Amasya Faculty of Education students
- Tez No: 966912
- Danışmanlar: PROF. DR. ASIM ÇOBAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Botanik, Coğrafya, Çevre Mühendisliği, Botany, Geography, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Amasya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Çevre sorunları, insanlığın var olduğu ilk günden bugüne süregelen problemlerdir. Canlı yaşamını olumsuz etkileyen bu sorunların ana kaynağı genellikle insanlar ve insanların faaliyetleri olarak görülmüştür. Ne zaman insan davranışlarını şekillendirirken kendisini, gelecek nesillerini ve doğada yaşayan diğer canlıları düşünerek hareket ederse, işte o zaman çevre sorunlarında azalma görülecektir. İnsan sağlığının da olumsuz etkilenmesi sonucunda çevre sorunları, insanlar için gereken önemi görmeye başlamıştır. Son zamanlarda çevre ve çevre sorunlarının araştırmalara çokça konu olması bu durumu destekler niteliktedir. Çevre sorunları tüm dünyayı ilgilendiren bir problemdir. Bu konuda yapılan ulusal ve yerel çalışmalar vardır. Ele alınan bu çalışma, çevre sorunları konusunda Amasya ili özelinde yapılmıştır. Bu çalışmanın amacı, Eğitim Fakültesi'nde öğrenim gören öğretmen adaylarının çevreye yönelik davranışlarını ve duyuşsal eğilimlerini incelemektir. Çalışmada nicel araştırma desenlerinden tarama (survey) modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2024-2025 Eğitim-Öğretim yılı güz döneminde Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nde öğrenim gören 201 öğretmen adayı oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama araçları olarak“Çevreye Yönelik Duyuşsal Eğilimler Ölçeği”ve“Çevre Davranış Ölçeği”kullanılmıştır. Verilerin analizinde yapı geçerliliği için açımlayıcı faktör analizi (AFA), çoklu karşılaştırma gereken kısımlarda tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve bağımsız gruplar için t-testi uygulanmıştır. Çalışma sonucunda, çevreye yönelik duyuşsal eğilimler ölçeğinden elde edilen bulgulara göre yaş değişkeni açısından adaylar arasında istatistiksel olarak fark olmadığı gözlenmiştir. Cinsiyet değişkeni açısından bakıldığında kadın adaylar lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Bölüm değişkeni açısından bakıldığında bölümler arasında anlamlı bir fark tespit edilmiştir. Sınıf değişkeni açısından bakıldığında öğretmen adayları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı gözlenmiştir. Çevre dersi alma değişkeni açısından incelendiğinde öğretmen adayları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Sivil toplum kuruluşuna üye olma değişkeni açısından incelendiğinde“üyeyim”seçeneği lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu gözlenmiştir. Anne eğitim düzeyi değişkeni açısından incelendiğinde öğretmen adayları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Baba eğitim düzeyi değişkeni açısından incelendiğinde öğretmen adayları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir. En uzun yaşanılan yerleşim birimi değişkeni açısından incelendiğinde öğretmen adayları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Çevre aktivitelerine katılma sıklığı değişkeni açısından incelendiğinde öğretmen adayları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Çalışma sonucunda çevre davranış ölçeğinden elde edilen bulgulara göre yaş değişkeni açısından incelendiğinde öğretmen adayları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı gözlenmiştir. Cinsiyet değişkeni açısından incelendiğinde kadın adaylar lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Bölüm değişkeni açısından incelendiğinde anlamlı farklar olduğu tespit edilmiştir. Sınıf değişkeni açısından incelendiğinde öğretmen adayları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu gözlenmiştir. Çevre dersi alma değişkeni açısından incelendiğinde öğretmen adayları arasında istatistiksel olarak fark olmadığı görülmüştür. Çevre kurumuna üye olma değişkeni açısından incelendiğinde“üyeyim”seçeneği lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu gözlenmiştir. Anne eğitim düzeyi değişkeni açısından incelendiğinde öğretmen adayları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Baba eğitim düzeyi değişkeni açısından incelendiğinde öğretmen adayları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir. En uzun yaşanılan yerleşim birimi değişkeni açısından incelendiğinde adaylar arasında istatistiksel olarak fark olmadığı gözlenmiştir. Çevre aktivitelerine katılma sıklığı değişkeni açısından incelendiğinde“hiç bulunmadım”yanıtı ile“çok sık bulundum”yanıtı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Adayların duyuşsal eğilimler ölçeği ile çevre davranış ölçeğinden aldıkları puanların ortalamalarına bakıldığında, bu iki ölçek arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Environmental issues have been ongoing problems since the very beginning of humanity. These problems, which negatively affect the life of living beings, are generally caused by humans and their activities. A reduction in environmental problems will only be observed when people begin to act with consideration for themselves, future generations, and other living creatures in nature while shaping their behavior. Due to the negative impacts on human health, environmental issues have begun to receive the necessary attention. The increasing number of studies on environmental issues in recent times supports this situation. Environmental problems are global issues that concern the entire world. Numerous national and local studies have been conducted in this area. The current study was conducted specifically in the province of Amasya, addressing the issue of environmental problems. The aim of this study is to examine the environmental behaviors and affective tendencies of pre-service teachers studying in the faculty of education. The survey model, one of the quantitative research designs, was employed. The study group consisted of 201 pre-service teachers enrolled in the faculty of education at Amasya University during the fall semester of the 2024–2025 academic year. The“Affective Tendencies Toward the Environment Scale”and the“Environmental Behavior Scale”were used as data collection tools in the study. For data analysis, exploratory factor analysis (EFA) was used for construct validity, one-way ANOVA for sections requiring multiple comparisons, and independent samples t-test for comparing independent groups. According to the findings obtained from the affective tendencies toward the environment scale, no statistically significant difference was observed among candidates in terms of age variable. In terms of gender, a statistically significant difference was found in favor of female candidates. Regarding the department variable, significant differences were identified among departments. No statistically significant differences were found based on grade level, environmental course attendance, mother's education level, father's education level, or the longest place of residence. A statistically significant difference was found in favor of the“I am a member”option in the civil society organization membership variable. Similarly, no significant difference was found regarding the frequency of participation in environmental activities. According to the findings obtained from the environmental behavior scale, no statistically significant difference was found in terms of age. However, a statistically significant difference was again observed in favor of female candidates in terms of gender. Statistically significant differences were also observed regarding the department and grade level variables. No statistically significant difference was found in terms of taking an environmental course. A statistically significant difference was found in favor of the“I am a member”option in terms of membership in environmental organizations. No statistically significant difference was found in terms of mother's education level. However, a statistically significant difference was found in terms of father's education level. No statistically significant difference was observed regarding the longest place of residence. In terms of frequency of participation in environmental activities, a statistically significant difference was found between the“never participated”and“frequently participated”responses. Based on the average scores obtained from both the affective tendencies and environmental behavior scales, a statistically significant relationship was found between the two scales.
Benzer Tezler
- İlköğretim okullarında görev yapan sınıf öğretmenlerinin çevre bilinci ve bu okullardaki çevre eğitimi
Environmental consciousness of primary school teachers and environmental education at schools they work
DİLAN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimAmasya Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CENGİZ YILDIRIM
- İlkokul öğretmenlerinin iş ahlakı ve sorumluluk bilincine yönelik bakış açıları
Primary school teachers' perspectives on business ethics and responsibility awareness
MEHMET KOCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAmasya ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADEM BAYAR
- Fen bilgisi öğretmen adaylarının mikroplastik kirliliği farkındalık ve çevre sorunlarına yönelik davranış düzeylerinin belirlenmesi
Determination of microplastic pollution awareness of prospective science teachers and levels of their behavior towards environmental problems
ÖZLEM ŞİMŞİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAmasya ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEZAHAT KANDEMİR
- Liseli öğrencilerin fiziksel aktiviteye katılım düzeyi ile beslenme ve yaşam kalitesi arasındaki ilişki
Investigation of the relationship between the physical activity participation level of high school students and nutrition level and life quality
FERİDE TEKNECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SporAmasya ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKİF ZİYAGİL
- Akdeniz ve Ege bölgesindeki bireylerin çevre bilinci ve davranışı
Environmental awareness and behavior of individuals in the Mediterranean and Aegean region
FADİME CAF ÖZKAN
Doktora
Türkçe
2021
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK BOSTAN BUDAK