Geri Dön

Tanrı merkezli kelam anlayışının doğuşu

The Rise of Theo-centric theology comment

  1. Tez No: 100079
  2. Yazar: FATMA BAYRAKTAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AHMET AKBULUT
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2001
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 75

Özet

ÖZET İslam'da tartışma konusu olan pek çok mesele bulunmaktadır. Bu meseleler, ihtiyacın ve maslahatın icab ettirdiği ölçüde peygamber zamanında da mevcuttur. Zira insan olmanın gereği olarak her dönem için farklı problemler bulunmakta, din ise bu problemlerin çözümünde temel hareket noktalarını belirterek insanı teşvik etmektedir. Peygamberin hayatta olduğu dönemde problemler ihtilaf oluşturmamış vahy ile çözümler bulunmuştur. Ancak sonraki dönemde çözüm bu kadar kolay değildir. Öyle ki pek çok siyasi ihtilaf bile dinsel alana taşınmıştır. Bu ise sosyal, siyasi ve ekonomik yapıdan kaynaklanan sorunların dini sahada çözülmeye çalışılmasına sebep olmuştur. İnsan ve onun yapısından kaynaklanan sorunlar dini sahada çözülmeye çalışılınca yeni çözümsüzlükler ortaya çıkmıştır. Farklı görüş sahipleri kendi fikirlerini desteklemek için dini temellere sığınmışlar, tartışmanın dışına çıkmak için insan yerine tanrıyı koymuşlardır. Meseleler tanrı konusuna irca edilince manevra alanı daralmıştır. Kelam ilminin doğuşunda insan faktörünün etkisi, bu ilmin başlangıçta insan- merkezli olduğunun da bir kanıtıdır. Tartışılan konular bu yapıyı yansıtmaktadır. Ancak süreç içerisinde gerek siyasi erkin etkisi gerek spekülatif tartışmaları merkeze alan felsefenin İslam toplumuna girişi tann-merkezli yapıya geçişte etkili olmuştur. Bu noktada tezin birinci bölümü farklı kültürlerin tesirinin konular üzerindeki etkisini ortaya koymakla başlar. Zira tann-merkezlilik ve insan-merkezlilik bir bakış açısıdır; etkisi ise konuların ele alınış biçimlerinde görülebilir. Tezin ikinci bölümünde ise tanrı-merkezliliğin ortaya çıkışının sonuçlan üzerinde durulur. İslam toplumunda insan özgürlüğünün bulunmaması, tanrı telakkisindeki tenzihçi tutum ve kelamın işlevsel rolünde azalma şeklindeki etkileri üzerinde 63durulmuştur. Bu çalışma, insanı merkeze alan bir kelamın başarılı ve işlevsel olabileceğini ortaya koymaktadır. 64

Özet (Çeviri)

SUMMARY One of the major problem of Islam, which Muslims facing today, is their different comment and conflicting interpretation of Islamic sources resulted different 'God' beliefs and 'human' thinks. No doubt the way to be truly aware of Islam is possible by applying to its original source. This work necessities to explain 'God' understanding in Quran, scientific history and tradition. The period starts by the death of Prophet Mohammed. In his time people thinking and behaving according to revelation. So there is no theological or anthoropogical view difference. Only the scientific research can remove the whole superstitions and false beliefs from the true religion. The problems, which proceed from human and his structure, would be trying to solve in religious area, that causes new problems. Different sight owners trust in religious basics to support their opinions. At first I search the terminological meaning of 'theocentric' and 'anthropo- centric'. The relation between 'Theology' and 'Kelam', the relation between 'anthropo-centric' and 'Kelam', these are main subjects of this research. In the first part tries to answer 'what is theology' and 'when was it born'. The search tries to respond the effects of human, political, social, foreign cultures to the theology. However, the theocentric and anthropocentric are the point of view. The last part of my study shows the results of the effect theocentric theology. Finally,I try to study all of these problems on a large scale to explain anthopo-centric and theocentric 'God' consideration. 65

Benzer Tezler

  1. Ontoloji, bilgi ve iman bakımından ilk insan olarak Âdem

    Adam as the first human beings in terms of ontology, knowledge and faith

    ÜMİT ELSÖZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinSelçuk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN AYDIN

  2. Allahın fiillerinde gaiyyet (teleoloji)

    Teleology in the verbs of Allah

    MUSTAFA ALTUNKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞABAN ALİ DÜZGÜN

  3. Mutahhar b. Tâhir el-Makdisî'nin ulûhiyet anlayışı

    Mutahhar b. Tahir al-Maqdisi's understanding of divinity

    RAMAZAN ERDEM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinBingöl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSNÜ TURGUT

  4. Gazali'nin düşünce sisteminde dinî tecrübenin yeri

    The place of religious experience in Ghazali's thought system

    AYSEL TAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinFırat Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYDAR DÖLEK

  5. İbn Teymiyye'nin vahdet-i vücud anlayışına dair ontolojik eleştirileri

    İbn Teymiyye's ontological critiques on wahdat al-wujud conception

    VOLKAN TATAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    FelsefeSakarya Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAHMİ KARAKUŞ