Yaşın, ana-baba eğitiminin ve açıklanan davranışın temel yükleme hatası üzerindeki etkisi
The Effect of age, parental education and valence of behavior explained fundamental attribution error
- Tez No: 100436
- Danışmanlar: PROF.DR. ORHAN AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 73
Özet
ÖZET Bu araştırmada davranış nedenlerine ilişkin açıklamalarda temel yükleme hatası olarak kavramsallaştırılan içsel etkenlerin dışsal etkenlerden daha fazla kullanılması şeklinde bir eğilimim olup olmadığı, varsa bu eğilimin bireylerin yaşlarına, ana-babalannın eğitim düzeyine ve açıklanan davranışın olumlu ya da olumsuz olmasına bağlı olarak değişip değişmediği incelenmiştir. Bu amaçla, 7, 12, 15 ve 19 yaşlarında, yansının ana-babası ilkokul yarısının üniversite mezunu olan 96 denekle görüşülmüştür. Görüşmelerde deneklerden tanıdıkları bir kişi tarafından sergilenen bir olumlu bir de olumsuz davranışı hatırlamaları ve söz konusu kişinin ya da kişilerin bu davranışları niçin yapmış olabileceğini açıklamaları istenmiştir. Deneklerin açıklamaları teybe kaydedilmiştir. Kayıtlar daha sonra araştırmacı tarafından deşifre metinler haline getirilerek içerik analizine tabi tutulmuş ve deneklerin olumlu ve olumsuz davranışları açıklarken kullandıkları içsel ve dışsal nedenlerin oranları saptanmıştır. Deneklerin davranışlara ilişkin açıklamalarında kullandıkları neden türlerinin yaşlarına, ana-babalannın eğitim düzeyine ve açıkladıklan davranışın niteliğine bağlı olarak değişip değişmediğini belirlemek amacıyla, yukarda açıklanan yolla elde edilen verilere olumlu ve olumsuz davranışlar için ayn ayn olmak üzere 4 (yaş) x 2 (ana-baba eğitim) x 2 (neden türü) faktörlü, son faktörde tekrar ölçümlü varyans analizi uygulanmıştır. Elde edilen bulgular deneklerin olumlu davranışlan açıklarken içsel nedenleri dışsal nedenlerden, olumsuz davranışlan açıklarken dışsal nedenleri içsel nedenlerden daha fazla kullandıklarını göstermiştir. Diğer yandan, ana babalan üniversite mezunu olan deneklerin hem olumlu hem de olumsuz davranışları açıklarken içsel nedenleri, ana-babalan ilkokul mezunu olan deneklerden daha fazla kullandıkları görülmüştür. Ayrıca, aradaki tüm farklar anlamlı olmamakla birlikte,Ill deneklerin gerek olumlu gerekse olumsuz davranışları açıklarken kullandıkları içsel nedenlerin oranında yaşa bağlı genel bir artışın bulunduğu gözlenmiştir. Bu bulgular ilgili kaynakların ışığı altında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT The present study was carried out to investigate the effect of age, parental education and valance of behavior explained on fundamental attribution error- the tendency for observers to underestimate situational influences and overestimate dispositional influences upon others' behavior. Four groups of subjects selected on the bases of their ages and parents' educational levels participated in the study. The age groups were 7. 12, 15 and 19. In each age group half of the subjects' parents were primary school graduates and the other half were university graduates. There were 24 subjects in each age group. Thus the study was carried out with a total of 96 subjects. Subjects were interviewed individually. They were asked to recall one positive and one negative behavior performed by a person they know well and then to explain why this particular person acted so. Interviews were tape-recorded, content analyzed and the proportions of the subjects' references to internal (dispositional) and external (situational) causes in their explanations were calculated. The proportions of the subjects' references to internal and external factors in their explanations of positive and negative behaviors were analyzed separately using 4 (age) x 2 (parental education) x 2 (type of cause) ANOVA with repeated measure on the last factor. The results showed that subjects gave greater weight to internal factors in their explanations of positive behavior while they tended to attribute negative behavior to external factors. The results also showed that the subjects whose parents were university graduates gave greater weight to internal factors in their explanations of both positive and negative behavior than did the subjects whose parents were primary school graduates. As to the effect of age, it was found that the proportion of internal factors used to explain both positive and negative behavior increased with age. The results have been dicussed in the light of telated literature. imiM I1Ü8UL0
Benzer Tezler
- İletişim becerileri konusunda ebeveynlere verilen eğitimin iletişim çatışmalarına girme eğilimi üzerindeki etkisi
Başlık çevirisi yok
A. ZEYNEP IŞIK
- Psiko-sosyal açıdan Türkiye'de din eğitimine ilişkin bir değerlendirme
A summarized phsycho-social aspect of religious training in Turkey
EBUBEKİR SIDDIK DİKMENER
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
DinSelçuk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HASAN YILMAZ
- Entegrasyonun 8-11 yaş grubu işitme engelli çocukların psikososyal gelişimine etkisinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
HAYAL UĞURLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
PsikolojiHacettepe ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DUYAN MAĞDEN
- Dikkat eksikliği yıkıcı davranış bozukluklarının klinik özellikleri, aynı grup ve diğer DSN-IV tanılarıyla birliktelikleri, risklerin ve tedavi eğiliminin belirlenmesi
Başlık çevirisi yok
SELAHATTİN ŞENOL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1997
PsikiyatriGazi ÜniversitesiÇocuk Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAHNUR ŞENER
- Anaokuluna giden beş yaş çocuklarının 1-5'e kadar sayı sembollerini öğrenmelerinde geleneksel eğitim ile bilgisayar eğitiminin karşılaştırmalı olarak incelenmesi
Başlık çevirisi yok
FATMA COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
1990
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECATE DÖNMEZ(BAYKOÇ)