Kontrollü uçuşlarda yere çarpma
Controlled flight into terrain
- Tez No: 100909
- Danışmanlar: DOÇ.DR. M. ORHAN KAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uçak Mühendisliği, Aircraft Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 82
Özet
Kontrollü Uçuşlarda Yere Çarpma (CFIT-Controlled Flight Into Terrain) kazaları hiçbir teknik arızası olmayan bir uçağın, uçuş ekibinin kontrolünde olduğu halde, yaklaşmakta olan tehlikeyi fark etmeksizin araziye, arazi manialarına veya suya çarpmasıyla oluşan kazalardır. Yakın zamanda yapılan istatistiksel çalışmalar göstermektedir ki 1979-1990 yıllan arasıdaki uçak kazalarının yaklaşık %45'i bu tür kazalar sebebiyle olmuştur. CFIT ile ilgili kavramların havacılık kurallarına girmesi ilk olarak, Dulles-Virginia'da hassas olmayan bir yaklaşma sırasında dağa çarpan bir B-727'den sonra olmuştur. Burada, kesin olmayan pilot-kule iletişimi ve açık olmayan yaklaşma planları alçalmanın çok erken yapılmasına sebep olmuştur. Hiçbir arızası bulunmayan uçaklarla ve sertifikalı uçuş ekipleriyle buna benzeyen pek çok kaza yapılmıştır. Sadece CFIT olaylarına özgün olan kaza faktörleri yoktur. Şimdiye kadar yapılmış olan eğitimlerde CFIT olaylarının sebepleri olarak şunlar belirlenmiştir: Seyrüseferle ilgili olan hatalar, onaylanmamış kalkış yada yaklaşma prosedürleri, altimetre ayarında yapılan hatalar, yanlış anlaşılan yaklaşma prosedürleri, otopilot ve bunun gibi sistemlerdeki limitler,... vb gibi. CFIT kazalarının önlenmesini sağlayan en önemli faktörlerden biri de pilot uyarı sistemidir (GPWS-Ground Proximity Warning System). GPWS'lerin ilk geliştirilen modellerinde uyarı zamanı 5 saniyeden azdı. Şimdi ise sürekli olarak yapılan gelişimler sayesine bu süre yaklaşık 30 saniye olmuştur ve halen gelişimler devam etmektedir. Bu cihaz 1970'lerin başlarında ticari jetlere yerleştirildiğinde CFIT kazalarının azalmasına önemli ölçüde katkıda bulunmuştur bu gün 15 binin üzerideki ticari jet bu güvenle uçmaktadır. Bu tez çalışmasında CFIT kazaları konusunda ayrıntılı bilgi verilmeye; yapılan uygulama ve örneklerle, konunun daha anlaşılır hale getirilmeye çalışılmıştır. Uygulama olarak da CFIT kazalarında önemli bir rol oynayan, güvenli uçuş yüksekliklerinin meydan bazında hesaplandığı, FORTRAN 77 dilinde bir bilgisayar programı (lns_pro.exe) hazırlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Controlled flight into terrain (CFIT) accidents are those in which an serviceable aircraft, under the control of crew, is flown into terrain, obstacles or water, with no prior awareness on the part of the crew of the impending disaster. Recent statistics suggest that close to 45% of aircraft losses during the period 1 979-1 990 can be accounted under this category. Concern over CFIT occurrence was first reflected in regulation after a B-727 struck a mountain during a non-precision approach to Dulles, Virginia. A premature descent was attributed to uncertain pilot-controller communications and unclear information in the approach chart. This was one in" a series of accidents in which otherwise airworthy aircraft were flown into the surface by properly certificated flight crew. There are no factors inherently specific to CFIT occurrence. All the factors listed as contributing to CFIT occurrences are currently addressed by existing training courses: navigational errors, non-compliance with approach or departure procedures, altimeter setting errors, misinterpretation of approach procedures, limitations of flight director/auto pilot,... etc. Pilot warning system (GPWS-Ground Proximity Warning System) is very important for prevention of CFIT accidents. With the first versions of GPWS there was a little as 5 sec warning. Now, after continual upgrade modifications, the warning time has increase to almost 30 sec, and improvements are still progress. Development of the GPWS in the early seventies and its installation into turbine powered commercial transport aircraft has significantly helped reduce CFIT accidents. Today over 15000 turbine transport aircraft in public commerce are fitted with this flight safety device. In this thesis, Detailed information about CFIT accidents is given and a FORTRAN 77 software program (lns_pro.exe) about safety flight levels for airports is developed.
Benzer Tezler
- High-speed trajectory replanning and trajectory tracking for collision avoidance
Çarpışma önlemek için yüksek hızlı rota planlama ve rota takibi
MEHMET HASANZADE
Doktora
İngilizce
2021
Uçak Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE KOYUNCU
- Model predictive control for unmanned aerial vehicle
İnsansız hava aracının model tabanlı öngörülü kontrolü
HALİT FIRAT ERDOĞAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYHAN KURAL
- Aircraft icing detection, identification and reconfigurable control based on Kalman filtering and neural networks
Kalman filtresi ve yapay sinir ağları ile uçak buzlanmalarının tespiti, teşhisi ve yeniden şekilllendirilebilir kontrol
RAHMİ AYKAN
Doktora
İngilizce
2005
Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiHavacılık Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ÇİNGİZ HACIYEV
Y.DOÇ.DR. FİKRET ÇALIŞKAN
- Development of inertial navigation system with applications to airborne collision avoidance
Ataletsel seyrüsefer sistemi geliştirilmesi ve hava aracı çarpışma önleme uygulamalarında kullanımı
MEHMET HASANZADE
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ FUAT ERGENÇ
- Digital-twin flight modelling through machine learning for trajectory error estimation and recovery
Rota hesaplamalarında makine öğrenmesi tabanlı dijital ikiz uçuş modeli
MEVLÜT UZUN
Doktora
İngilizce
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKHAN İNALHAN
DR. MUSTAFA UMUT DEMİREZEN