Soyafasulyesinde ilkbakla yüksekliği ve diğer verim bileşenlerinin genetik özelliklerinin araştırılması
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 10344
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM DEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1990
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
ÖZET Bu araştırma, soyafasulyesinde ilkbakla yüksekliği, bitki boyu, bitkide dane sayısı, bitkide bakla sayısı, bitkide dane ağırlığı, ana gövde üzerinde boğum sayısı, boğumda bakla sayısı ve yüz dane ağırlığının kalıtımını ve bu karakterleri yöneten gen etkilerinin tip ve büyük lüklerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada, williams-82, Swift, Mitchell, Calland ve Bonus çeşitleri ebeveyn olarak kullanılmıştır. Williams 82 * Mitchell kombinasyonu melez 1, Swift * Mitchell kombinasyonu melez 2, Swift * Calland kombinasyonu melez 3 ve Swift * Bonus kombinasyonu melez 4 populasyonunu oluşturmuştur. Ebeveynler ve bu dört melezden gelen F ve F populasyonları tesadüf blokları deneme deseninde üç tekerrürlü ekilmiştir. Varyans analiziyle generasyonlar ve tekerrürler arası farklılık araştırılmıştır. Her karakteri yöneten gen etkisinin tip ve büyüklüklerini belirlemek amacıyla, ölçümleme ve birleşik ölçümleme testleri ile üç parametreli generasyon ortalamaları analizi yapılmıştır. Ayrıca her karakter için, geniş ve dar anlamda kalıtım derecesi ve özelliklerin birbiri ile ilişkisi araştırılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar: 1. Soyafasulyesinde ilk bakla yüksekliği kalıtımı eklemeli gen tarafından kontrol edilmektedir. Bu özelliğin dar anlamdaki kalıtımı yüksek olması, buna karşılık genotip-çevre interaksiyonun az da olsa etkisi olduğu dikkate alınarak, seleksiyona F veya F de başlanmalıdır. İlk 2 3 bakla yüksekliği ile bitki boyu arasındaki pozitif ilişki nedeniyle, erken generasyonlarda uzun boylu bitkilerin seçimi ile kullanılan mater yal sayısında azalma sağlanabilir. 2. Bitki boyu ve bitkide dal sayısının kalıtımında eklemeli gen etkisi yanında dominant gen etkiside bulunmaktadır. Melezlere bağlı olarak kalıtımları orta düzeyde ve genotip-çevre interaksiyonu nedeniyle,seleksiyona Fide başlamak daha iyi sonuç verecektir. 3. Bitkide bakla sayısı ve dane ağırlığının kalıtımında eklemeli- dominant gen etkileri yanında, bazı melezlerde epistaside bulunmaktadır. Eklemeli gen etkisi ve kalıtım derecesi orta düzeyde olan melezlerde, seleksiyon erken generasyonlarda olabilir. Dominant gen etkisi veya epistasi olan melezlerde ise seleksiyona geç generasyonlarda başlanmalı dır. Bitkide bakla sayısı ile dane ağırlığı arasındaki nisbeten yüksek ilişki, verim için yapılacak seleksiyonda erken generasyonlarda kullanılabilinecek özelliktir. 4. Bitkide boğum sayısı kalıtımı melezlere göre büyük farklılık göstermesi yanında, genotip-çevre interaksiyonu. da etkilemektedir. Dominant gen etkisi veya epistasi olan melezlerde geç ^jenerasyonlarda, ekle meli gen etkisi olanlarda ise F generasyonunda seleksiyona başlamak daha yararlıdır. 5. Boğumda bakla sayısı kalıtımında epistasi olmasına rağmen, melezlerin büyük çoğunluğunda eklemeli-dominant model geçerlidir. Bu özelliğin daha çok eklemeli gen kontrolunda ve F de kalıtım derecesinin nispeten yüksek oluşundan, seleksiyona bu generasyonda başlanabilinir. 6. Yüzdane ağırlığının kalıtımında melezlerin büyük çoğunluğunda eklemeli gen etkisi ve kalıtım derecesinin yüksek oluşu sebebiyle F de 2 seleksiyona başlamak yararlı olabilir. Dominant gen etkisi olan melezlerde ise daha geç generasyonlarda seleksiyon yapılabilir. Yüzdane ağırlığının verim komponentleri olan bitkide bakla sayısı ve dane ağırlığı ile yüksek ilişkisinden seleksiyonda faydalınabilinir.
Özet (Çeviri)
81 SUMMARY This investigation was carried out to determine the type and the amount of gene actions involved in the expression of first pod height, plant height, number of branches per plant, number of pods per plant, weight of seeds per plant, number of nodes on main stem, number of pods per node and 100-seed weight characters in soybean crosses. F and F populations which consisted of four crosses and parents were sown in a randomized complete block design v/ith three replications. The differences between generations and replications were investigated with analysis of variance. To determine the differences between generations and the type of geneactions for every character by means of scaling test, joint scaling test and three-parameter generation mean analysis were used. Broad and narrow sense heritability values and relations between all characters were also examined. The results obtained from the experiment were as follow 1. First pod height heritability in soybean was controlled by additive gene action, and the narrow sense heritability values of that characteristic were high. With taking into account, the high values of heritability of that character : and the effect G * E interactions, the selection could be started at F or F generations. In addition to that, 2 3 the number of selection materials might be decreased by selecting tall plants, because of the positive relationship between first pod height and plant height. 2. Not only the effect of additive gene actions on heritability of plant height and number of branches per plant but the dominant gene effect also exists. Depending on the crosses which have middle level heritability for these characters and because of the interaction of genotype * environment to start the selection at F will be better for82 them. 4. Besides the effect of additive - dominant gene actions on the heritability of number of pods and weight of seeds per plant, epistatic gene actions were found on some crosses. Selection for the crosses which have the effect of additive genes and the middle level heritability can be started in early generation, where as, selection for the crosses that have the dominant and epistatic gene effects should be delayed to advanced generations. The high relation between number of pods and weight of seeds per plant is a characteristic in the selection for the aim of yield at early generations. 4. The heritability of the number of nodes on main stem showed high differences in crosses, besides that there was an effect of G * E interactions on the her i tab ilijfe'. Therefore, selection may be started at F generations in the case of the existance of additive gene action, but it is more useful to start selection at the later generations while dominant or epistatic gene actions exist. 5. Although epistatic gene action was indicated on the heritability of the number of pods per node, additive-dominant model was found in many crosses. Because the additive gene action was more important and the heritability at F was relatively high, the selection could be perfomed at this generation. 6. For 100-seed weight, the additive gene action and heritability were high in the mojority of crosses, so it was concluded that the selection is more effective if started at F generation. On the contrary the selection might be started at the later generations for the crosses under dominant gene effects.
Benzer Tezler
- Şeker pancarı (Beta vulgaris L.) soya fasulyesi (Glycine max L.) ve ayçiçeği (Helianthus annuus L.)'nin verim ve bazı kalite kriterleri üzerine ön bitkilerin etkisi
Başlık çevirisi yok
ÖZGÜR ÖZKUL
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KUDRET KEVSEROĞLU
- Harran Ovası koşullarında soya fasulyesinde (Glycine max. l.) farklı azot dozlarının verim ve verim unsurlarına etkisi üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
LEYLA GÜLLÜOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
ZiraatHarran ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. ATİLLA GÜR
- Soya fasülyesinde (Glycine Max (L.) Merr.) erkenci genotipler için seleksiyonda dikkate alınacak agronomik özelliklerin belirlenmesi
Determination of agronomic traits will be examined in the selection for early yielding genotypes of soybean (Glycine Max (L.) Merr.)
MEHMET ERDOĞMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. FUNDA ARSLANOĞLU
- Farklı sıra üzeri ekim mesafelerinin soya fasulyesinde (Glycine max L. Merrill) verim ve verim unsurları üzerine etkisi
The effect of different inrow spacings on yield and yield compenents in soybean (Glycine max L. Merril)
HASİBE YARAMANCI
- Tokat Kazova'da yetiştirilen soya fasülyesi tarımında (Glycine max (L) merr) sorun olan yabancı otlara karşı uygulanan farklı savaş yöntemlerinin verime etkileri üzerine araştırmalar
Başlık çevirisi yok
FAZİLET KARSLI
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ ÖZER