Bursa A-119 numaralı şer'iyye sicili tahlil ve transkripsiyonu
Transcription and analysis of A-119 numbered Bursa court records
- Tez No: 104984
- Danışmanlar: PROF. DR. Ş. NEZİHİ AYKUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arşiv, Tarih, Archive, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arşivcilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 629
Özet
Yaptığımız çalışma, Bursa Şer'iyye Sicilleri arasında yer alan A- 119 numaralı deftere göre, 1580-1583 yılları arasında Hüdâvendigâr Sancağı'nın, Bursa şehrinin, en az Bursa kadar konumu itibarı ile önem kazanmış Kite Kazası'nm ve sancağa bağlı diğer kazaların idarî, içtimaî ve iktisadî niteliklerini içermektedir. Böyle bir konunun seçilmesinin başlıca nedeni; Bursa'da tutulan ve henüz tam anlamıyla gün ışığına çıkarılamamış zengin kadı sicillerinin tahliline katkıda bulunabilmek, XVI. yy. son çeyreğine ait Hüdâvendigâr Sancağı'nın Osmanlı tarihi içindeki fizikî, idarî, içtimaî ve iktisadî konumunu saptayabilmek amacına dayanmaktadır. Bu araştırmada, sözü edilen defter transkripsiyon ve tahlil edilmiş, ayrıca dönemi aydınlatacak literatürlerden yararlanılmıştır. Konu bütünlüğü sağlamak gayesiyle önce, yerli ve yabancı araştırmacıların eserleri ışığında XVI. yy. sonlarındaki Osmanlı devlet yapısı ve Hüdâvendigâr Sancağı hakkında bilgi verilmiş, ardından defter değerlendirilmiş, son olarak sicillerin mahiyeti ve önemi açıklanarak belgeler transkrib edilmiştir. Sonuç olarak; 1- Sancaktaki idarî teşkilatlanma, devletin taşra idaresinde güttüğü mcrkezî-oLoritc siyasetinin ürünü olarak karşımıza çıkmaktadır. Padişahın yürütme gücünü, ehl-i örf sınıfından sancakbeyi, kapıkulu askerleri, tımarlı sipahiler, subaşılar, eminler; yargı gücünü ilmiye sınıfından kadılar üstlenmiştir. Bunlar, yardımcılarıyla birlikte sancak ve kazaların yönetiminde söz sahibidirler. 2- Hüdâvendigâr Sancağı'nın Bursa, Kite, İznik ve Yenişehir kazaları, serbest tımarlar olarak padişah hâsları arasında yer almaktadır. Bu yerlerin padişah adına yönetimini, Bursa Hâssa Harcı Emini üstlenmiştir. iii3- Şehirli, köylü veya göçebe olarak yönetilen sınıfına giren reâyâ ise geçimini, ziraî ve sınaî üretimden veya bunların ticaretinden sağlamaktadır. 4- Gerek müslüman, gerekse gayr-ı müslimler arasında sosyal statü bakımından hiçbir ayrım gözetilmemektedir. Toplum, gayr-ı müslimlere tanınan ayrıcalıklar dışında, serî ve örfî kanunlara göre yönetilmektedir. Yönetici sınıf ve reâyâ içtimaî hayatta karşılaştıkları sorunları, mahkemede, kadı huzurunda çözebilmektedir. 5- Bu dönemde, Hüdâvendigâr Sancağı'nda
Özet (Çeviri)
In this work, the administrative, economic and social properties of Bursa, Kite that had became as important as Bursa in respect of location and other towns in Hüdâvendigâr Region between 1580-1583 will be explained according to the A- 119 numbered Bursa Court Records. The main reason for choosing such a subject is contributing to analyse Kadi (Moslem judges) records of Bursa which had never been investigated before. Furthermore, it is aimed to analyse the physical, administrative, social and economic position of Hüdâvendigâr Region in Ottoman History. In this research the above-mentioned records are transcripted and analysed. In addition to this, the literature is investigated. First of all some information is given about Ottoman government and Hüdâvendigâr Region at the end of XVI. century, according to native and foreign investigators. After this Kadi records are analysed and then the importance and contents of records are explained. At the end, these records are transcripted. As a result; 1- The administrative organization in this region is a sample of centralizative policy that is used by the government on the provinces. The administrative units of the Sultans are Sancakbeyi (Chief of subdivision of province), Tımarlı Sipahi (cavalry soldiers), Subaşı (police superintendents), Emin (superintendents) and the judgment units are Kadi (Moslem judges). These units with their assistants form the administrative group in provinces (sancak) and towns (kaza). 2- Bursa, Kite, İznik and Yenişehir towns of the Hüdâvendigâr Region are the free fief towns of Sultan's properties (hâs). The management of these towns are given to Bursa Hâssa Harcı Emini. The main income of the people as townsman, villager or nomadscomes from agricultural and industrial production and trading their products. 3- There is no difference as social status between the Moslem non-Moslem people. Societies being managed in compliance with the Moslem religious and conventional laws. Moreover some advantages are given to non-Moslem people. The administrative class and the public problems in social life solved by Kadi (Moslem judge). 4- At that time it can be seen that rebellion events that are called as
Benzer Tezler
- 70 Numaralı İstanbul Beledi Kassam Defterine göre gayrimüslim tebaanın refah düzeyi (H. 1169-1171/M. 1755-1758)
The welfare level of non-Muslims according to Istanbul Kassam Records Numbered 70 (H. 1169-1171/ M. 1755-1758)
MUSTAFA ENES KUL
- Kolan ve çarpana dokuma örneklerinin incelenmesi: Antalya Müzesi örneği
Investigation of girth and tablet weaving examples: the sample of Antalya Museum
BÜŞRA KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
El SanatlarıAkdeniz ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ÖMER ZAİMOĞLU
- Bursa ilinde şeftali güvesi (anarsia lineatella zell., lep. gelechiidae)'nin biyolojisi üzerine araştırmalar
Başlık çevirisi yok
MEHMET YAMAN
- Mihalıç peynirinin mikrobiyolojik ve kimyasal kalitesi üzerine araştırmalar
The Studies on the microbiological and chemical qualities of mihalıç cheese
M.K.CEM ŞEN
Doktora
Türkçe
1991
Gıda MühendisliğiUludağ ÜniversitesiBesin Hijyeni ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AŞKIN BERKER
- Tezhip sanatı ve tezhip sanatçısı Rikkat Kunt
Başlık çevirisi yok
FARUK TAŞKALE
Yüksek Lisans
Türkçe
1990
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. KERİM SİLİVRİLİ