Disk makaslama indeks deneyinde boyut etkisinin ve yenilme mekanizmasının araştırılması ve deneyin diğer indeks deneyleriyle karşılaştırılması
Investigation of size effect and failure mechanism in block punch index test, and comparison of the test with other index tests
- Tez No: 105557
- Danışmanlar: PROF. DR. REŞAT ULUSAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Boyut düzeltme katsayısı, disk makaslama dayanım indeksi, kaya kütlesi sınıflaması, nokta yükü dayanım indeksi, sayısal çözümleme, tek eksenli sıkışma dayanımı, Size correction factor, block punch index, rock mass classification, point-load strength index, numerical solutions, uniaxial compressive strength. Advisor, Prof. Dr. Reşat ULUSAY, Hacettepe University, Geological Engineering Department, Applied Geology Division
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
DİSK MAKASLAMA İNDEKS DENEYİNDE BOYUT ETKİSİNİN VE YENİLME MEKANİZMASININ ARAŞTIRILMASI VE DENEYİN DİĞER İNDEKS DENEYLERİYLE KARŞILAŞTIRILMASI Selma Sülükçü Hacettepe Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Uygulamalı Jeoloji Anabilim Dalı ÖZ Zayıf ve sık aralıklı süreksizlik düzlemlerini içeren kayaçlarda tek eksenli sıkışma dayanımının tayini için uluslararası deney standartlarına uygun örnek hazırlanması güç bir işlemdir. Bu sorunun giderilebilmesi amacıyla kullanılagelen indeks deneyler için de bazı sınırlamalar geçerlidir. Bu çalışma; bir indeks deney olarak önerilen disk makaslama dayanım indeksi (BPI) deneyinde boyut etkisi üzerine yapılmış önceki çalışmalara katkı sağlanması, deney örneklerinin yenilme mekanizmasının incelenmesi ve tek eksenli sıkışma dayanımının dolaylı yoldan tahmininde BPI'nin diğer indeks parametrelerle karşılaştırılması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında, çok sayıda BPI deneyinin yanısıra, tek eksenli sıkışma ve dolaylı yoldan çekilme dayanımı, nokta yükü dayanım indeksi ve Schmidt çekici deneyleri yapılmış ve bazı örneklerin elastik parametreleri tayin edilmiştir. Ayrıca yenilmenin mekanizması sayısal çözümleme teknikleriyle araştırılmıştır. Deney verilerinin önceki çalışmanın verileriyle birlikte değerlendirilmesi sonucunda BPI deneyinde boyut etkisinin dikkate alınması gerektiği bu çalışmada da gözlenmiş ve daha önce bu amaçla önerilen ilişkiler daha geniş bir veri tabanı kullanılarak güncelleştirilmiştir. Sayısal çözümlemeler, yenilmenin örneğin üst kısımlarında başladığını ve yük artışına bağlı olarak tabana doğru ilerlediğini; sıkışma gerilimlerinin yenilme yüzeyinin alt kesimlerinde, çekilme gerilimlerinin ise, üst kesimlerde ve bükülme nedeniyle tabanda geliştiğini göstermiştir. Ayrıca yenilme yüzeyi boyunca makaslama geriliminin yenilme yüzeyinin alt ve üst kesimlerinde yoğunlaştığı anlaşılmıştır. Bu sonuçlar ve analitik değerlendirmeler, deneyin salt makaslama dayanımı tahmininden ziyade bir dayanım indeksi deneyi olarak kullanılabileceğine işaret etmektedir. Yapılan istatistiksel değerlendirmelerden, tek eksenli sıkışma dayanımının dolaylı yoldan tahmininde, BPI'nin diğer indeks parametrelere oranla deneysel verilere çok daha yakın sonuç verdiği de anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
INVESTIGATION OF SIZE EFFECT AND FAILURE MECHANISM IN BLOCK PUNCH INDEX TEST, AND COMPARISON OF THE TEST WITH OTHER INDEX TESTS Selma Sülükçü Hacettepe University, Geological Engineering Department, Applied Geology Division ABSTRACT In weak rocks with closely spaced discontinuity planes, preparation of sample suitable for international test standards for the determination of uniaxial compressive strength is a difficult process. Some limitations also exist for the index tests used in order to eliminate this problem. This study is carried out to contribute the previous studies on the size effect in block punch index (BPI) test suggested as an index test, to investigate failure mechanism of test samples and to compare the BPI test with some other index tests for the estimation of uniaxial compressive strength. In addition to a number of BPI tests, uniaxial compressive strength, tensile strength, point load strength index, Schmidt rebound number and elastic constants of the samples and elastic constants of some rock types are determined througout the study. Besides failure mechanism of BPI samples is also investigated by numerical methods. Test results combined with those from previous studies indicated that size effect should be considered in BPI test, and equations previously proposed for size corrections are modified based on a large database. The results of numerical analysis revealed that failure initiates at the upper surface of the sample and progresses towards its bottom depending on increment in load; compressive stresses appear at lower part of the failure surface, while tensile stresses develop at lower part of failure surface and at its bottorn due to bending. These results and analytical assessments indicate that the BPI test can be used as a strength index test rather than a test to determine pure shear strength. Based on the statistical analyses, BPI yields better results when compared to other index tests for indirect estimation of uniaxial compressive strength.
Benzer Tezler
- Tek eksenli sıkışma dayanımının farklı boy/çap oranlarındaki örneklerden belirlenmesi yaklaşımının değerlendirilmesi
Assessment of the approach proposed for determination of uniaxial compressive strength from specimens with different length to diameter ratios
AYLİN FİDAN ÜZGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERGÜN TUNCAY
- Yumuşak kayaçlar için disk makaslama indeksi deneyinin kaya kütle sınıflama sistemlerinde kullanılabilirliğinin araştırılması ve şehiriçi sığ tünellerde uygulanması
The investigation of the applicability of block punch index in the rock mass classification systems for weak rocks and the application of shallow urban tunnels
ORKUN KANTARCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Maden Mühendisliği ve MadencilikDokuz Eylül ÜniversitesiMaden Mühendisliği Bölümü
DOÇ. DR. OKAY AKSOY
- Disk makaslama indeks deneyi ile dayanım anizotropisinin araştırılması
Investigation of strength anisotropy by the block punch index test
HASAN KARAKUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. REŞAT ULUSAY
- Farklı doygunluk koşullarında kayaların dayanım parametreleri ile P-dalga hızı arasındaki ilişkilerin araştırılması
Investigation of relationships between strength parameters and P-wave velocity of rocks at different saturation conditions
HASAN KARAKUL
Doktora
Türkçe
2012
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REŞAT ULUSAY
- Tüflerin (Türkiye) fiziko-mekanik özelliklerinin dolaylı yöntemlerden tahmin edilmesi
Estimation of physico-mechanical properties of tuffs (Turkey) from indirect methods
MUSTAFA GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA FENER