Melez ayçiçeği ıslahında kullanılan bazı kendilenmiş hatların değişik verim komponentlerinde kombinasyon kabiliyetlerinin ve kalıtım değerlerinin saptanması
The Determination of combining ability and heritability of inbred lines in different yield components in sunflower
- Tez No: 105941
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM ATAKİŞİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Ayçiçeği, Melez Islahı, Genel ve Özel Kombinasyon Kabiliyeti, Korelasyon, Path Analizi, Heterosis, Heterobeltiosis, Melez Azmanlığı, Kalıtım Derecesi, Tane ve Yağ Verimi, oUflflower W u
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 224
Özet
ÖZET Doktora Tezi MELEZ AYÇİÇEĞİ ISLAHINDA KULLANILAN BAZI KENDİLENMİŞ HATLARIN DEĞİŞİK VERİM KOMPONENTLERİNDE KOMBİNASYON KABİLİYETLERİNİN VE KALITIM DEĞERLERİNİN SAPTANMASI Yalçın KAYA Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı Danışman: Prof. Dr. İbrahim K. AT AKİŞİ Jüri: Prof Dr. Özer KOLS ARICI Prof. Dr. Hasan Hüseyin GEÇİT Prof. Dr. Temel GENÇTAN Prof. Dr. Enver ESEND AL Prof. Dr. İbrahim K. ATAKİŞİ Araştırmada yer alan 25 adet melez, 2000 ve 2001 yıllarında üç lokasyonda ekilmiş ve 10 önemli verim öğesinde performansları, kombinasyon kabiliyetleri, melez azmanlığı oranları ve stabiliteleri belirlenmiştir. Path analizi yapılarak, tane ve yağ verimine, bu verim öğelerinin katkı payları ve kalıtım dereceleri hesaplanmıştır. Melezlerin tane verimleri 37,8 - 245,0 kg/da, yağ verimleri 17,6 - 118,8 kg/da, çiçeklenme süreleri 63-81 gün, fizyolojik olgunluk süreleri 94 - 110 gün, yağ oranları % 38,0 - 50.8, kabuk oranları % 19,2 - 27,1, hektolitre ağırlıkları 329 - 437 g, bin tane ağırlıkları 27,2 - 54,0 g, tabla çapları 9,4 - 17,5 cm ve bitki boyları 70 - 152 cm arasında değişmiştir.Melez azmanlığı sonuçlarına göre, incelenen tüm öğeler arasında, en yüksek heterosis % 288,8 ve en yüksek heterobeltiosis % 278,9 oranında yağ veriminde, en düşük heterosis % -19,3 ile kabuk oranında, en düşük heterobeltiosis ise, % -38,7 bin tane ağırlığında gerçekleşmiştir. Kombinasyon kabiliyeti analizlerinde, tane ve yağ veriminde, 2453-A ana, R-01001 ve 2644-R restorer hatları genel kombinasyon kabiliyetleri en yüksek hatlar olarak belirlenmiştir. Denemedeki melezler arasında, bu özelliklerde en yüksek özel kombinasyon kabiliyetine, 25 nolu HA89-AxR-01001 melez sahip olmuş ve bu melezi 1 1 nolu 2453 -Ax 2644-R melezi takip etmiştir. Melezlerin ve ebeveynler, incelenen verim öğelerinde yapılan tüm analizler birlikte değerlendirildiğinde, 11 nolu 2453-Ax2644-R melezi araştırmada en iyi genotip olarak belirlenmiştir. Ebeveynler arasında ise, ana hatlarında tek tester için 2453-A, ikinci olarak HA89-A, baba hatlarında ise tek tester 2644-R, ikinci de R- 01001 restorer hattı en uygun olarak tespit edilmiştir. Araştırmada hesaplanan geniş anlamdaki kalıtım dereceleri, tane verimi (0,17), yağ verimi (0,1 1) ve tabla çapında (0,08) düşük, diğerlerinde ise yüksek olup, fizyolojik olgunluk süresi 0,50, kabuk oram 0,64, hektolitre ağırlığı 0,64, çiçeklenme süresi 0,71, bin tane ağırlığı 0,76 ve bitki boyunda 0,80 olarak ölçülmüştür. Yapılan korelasyon analizlerinde, tane ve yağ verimiyle diğer tüm verim öğeleri arasında, çiçeklenme ve kabuk oranında negatif, diğerlerinde pozitif yönde ve tümünde önemli bir ilişkinin mevcut olduğu görülmüştür. Path analizi sonuçlarına göre, tane verimine direk ve diğer verim öğeleri üzerinden en fazla dolaylı etki, bitki boyu tarafından yapılmış olup, bu öğeden sonra sırasıyla bin tane ağırlığı, tabla çapı, fizyolojik olgunluk süresi ve hektolitre ağırlığı en fazla katkıda bulunmuştur. Yağ verimine ise, bitki boyu ve bin tane ağırlığı, en yüksek direk ve dolaylı etkide bulunmuş, fizyolojik olgunluk, yağ oranı ve hektolitre ağırlığı bu özellikleri takip etmiştir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT A Dissertation of Thesis THE DETERMINATION OF COMBINING ABILITY AND HERITABILITY OF INBRED LINES IN DIFFERENT YIELD COMPONENTS IN SUNFLOWER Yalçın KAYA Trakya University Institute of Natural Sciences Department of Field Crops Supervisor : Prof. Dr. Ibrahim K. AT AKİŞİ Research Committee: Prof Dr. Özer KOLSARICI Prof. Dr. Hasan Hüseyin GEÇİT Prof. Dr. Temel GENÇTAN Prof. Dr. Enver ESENDAL Prof. Dr. İbrahim K. AT AKİŞİ The experiments consisting 25 sunflower hybrids were conducted in three locations in 2000 and 2001. These hybrids were evaluated based on 10 important yield components by yield performance, combining ability, heterosis, heterobeltiosis, stability analysis and broad sense heritability. The path and correlation analysis were computed to determine the contribution of different traits to seed and oil yield. Based on observations in this research, seed yield of hybrids was changed between 37-245 kg/da; oil yield 17,6-118,8 kg/da; flowering duration 63-81 days; physiological maturity 94-110 days; oil content % 38,0-50,8; hull rate % 19,2-27,1; hectoliter weight 329-437 g, 1000 seed weight 27,2-54,0 g; plant height 70-152 cm and head diameter 9,4-17,5 cm.~££ iv TI'ei,i«',es'teerosis(./4288g. Jt 0,1 wold, the )0Wesl h“. '8) and '”«erobeltioM-, r v a“> ***** (r.8rs,s (% -^ - o^: ^-^ Puted, N,,,, W00« -I H.P453. (^> *u« Perçem (”', !“”“ ”»“» %- i”*. p ^ ' °“ *”*W weigh m 7« eCt0'iter w««i! fO 64) «“”^o'og'cal maturit *-*» 2“ ^ ”* ^° ^J*“”**"^ 1000
Benzer Tezler
- Türler ve cinsler arası ayçiçeği melezlerinin orobanş parazitine ve mildiyö hastalığına dayanıklılıklarının belirlenerek ayçiçeği ıslahında kullanılması
Determination of the resistance of interspecific and intergeneric sunflower hybrids to orobanche parasitic weed and downy mildew disase and their use in sunflower breeding
NURİ GÖKTUĞ BAYRAKTAROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatTrakya ÜniversitesiBiyoteknoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YALÇIN KAYA
- Ayçiçeği ıslahında moleküler markır yardımlı seleksiyon ile restorer (Rf/rf) allellerinin tespiti
Detection of restorer (Rf/rf) alleles by molecular marker assisted selection in sunflower breeding
ARAY ZAILASHEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEDİM MUTLU
- Ayçiçeğinde (Helianthus annuus L.) kendileme depresyonu ve melez gücü üzerinde bir araştırma
A study on inbreeding depression and heterosis in sunflower (Helianthus annuus L.)
HASAN KAYIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
ZiraatUludağ ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜRRAHİM TANJU GÖKSOY
- Imıdazolinone herbisitlerine dayanıklı melez ayçiçeği populasyonlarında biyometrik- genetik analizler
Biometric-genetic analyses of the hybrid sunflower populations resistant to imidazolinone herbicides
AYŞE DİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatUludağ ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHİM TANJU GÖKSOY