Geri Dön

Aksaray Ovası'nın beşeri ve ekonomik coğrafyası

The Human and economical geography of Aksaray plain

  1. Tez No: 110139
  2. Yazar: KENAN ARIBAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HAYATİ DOĞANAY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Coğrafya, Geography
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 562

Özet

ÖZET DOKTORA TEZİ AKSARAY OVASININ BEŞERÎ VE EKONOMİK COĞRAFYASI Kenan ARD8AŞ Danışman: Prof. Dr. Hayati DOĞANAY 2002 - Sayfa : 563 Jüri: 1-Prof. Dr. Hayati DOĞANAY 2-Prof. Dr. Hakkı YAZICI 3-Doç. Dr. Halü KOCA 4-Doç. Dr. Kenan ARINÇ 5-Doç. Dr. Lütfi ÖZAV Araştırma sahası, İç Anadolu Bölgesi'nin Konya Bölümü sınırlan içerisinde bulunmaktadır. Tuz Gölü Havzasının güneyinde yer alan araştırma sahasının yüzölçümü yaklaşık 4078.9 km2 dir. İnceleme sahasının ana topografik şekillerini, tepelik alanlar, vadiler, platoluk saha ve geniş bir ova düzlüğü (1190 km2) oluşturmaktadır. Aksaray ovasında, planeter ve coğrafi faktörlerin etkisiyle karasal iklim özellikleri hüküm sürmektedir. Nitekim, Aksaray meteoroloji istasyonun 37 yıllık (1963-2000) rasat değerlerine göre; yıllık ortalama sıcaklık 11,7 °C dir. Aksaray'da aylık sıcaklık ekstermleri, Temmuz'da 40 °C ye çıkabilmekte ve Ocak'ta ise -26.4 C ye inebilmektedir. Rüzgar rejimi açısından her mevsim, NE ve E sektörlü rüzgarlar egemen durumdadır. Yıllık ortalama yağış tutarları, Aksaray'da 351.7 mm., Koçak D.U.Ç'de 343.7 mm ve Sultanhanı kasabasında ise 313.1 mm dir. Araştırma sahasının, yerleşme tarihi M.Ö. 3000 yılında Acemhöyük"te (Yeşilova) başlamaktadır. Kırsal ve kentsel nüfus sayısı 2000 yılı itibariyle 202.340 olup, nüfusun % 59.7'si Aksaray kentinde, % 33.3 kasaba yerleşmelerinde ve % 7' si de köy yerleşmelerinde yaşamaktadır. Bununla beraber, 2000 yılında, 1 kent, 19 kasaba, 20 köy ve 68 yayla araştırma sahasında yer alır. Akrasay'ın 1989 yılında il statüsüne yükselmesi, kentsel yapı ve ekonomik fonksiyonları bakımından hızla gelişmesini sağlamıştır. Eskil ilçesinin, Aksaray kenti ile sosyo-ekonomik ilişkileri az olmakla, Konya ilinin etki bölgesine girmektedir. Eskil'in 11 mahallesi, 82 sürekli yerleşime geçen yayladan oluşarak, belediyehizmetlerinin uygulanmasında zorluklar yaşanmaktadır. Sultanhanı kasabası, özellikle buradaki halı tamir atölyeleri ulusal ve uluslar arası üne sahiptir. Araştırma sahasının temel ekonomisi tarımsal faaliyetlere dayanmakla beraber, hizmetler ve sanayi sektörü de gelişmiştir. Aksaray kentinin, Ankara, Adana, Konya ve Adana illeri arasında olması sanayi faaliyetlerinin gelişmesi açısından olanaklar ortaya çıkarmaktadır. Bu nedenle, potansiyel coğrafi kaynakların, bilimsel metotlarla değerlendirilmesi Aksaray kentinin gelişimine katkı sağlamaktadır. Araştırma sahasında şekerpancarı ziraatı, nüfusun ekonomik yapısı ve yer altı su potansiyelini etkilemektedir. Şekerpancarı tarımı 1990 yılından sonra, geliri yüksek tarım ürünü halini alması, kırdan - kente yönelik göçü azaltmıştır. Aynı şekilde, iş gücü ihtiyacı nedeniyle küçükbaş hayvancılığın terk edilmesine yol açarken, şeker fabrikalarından ücretsiz alman küspe gibi destek ürünlerde büyük baş hayvancılık faaliyetini geliştirmiştir. Farklı illerden, mevsimlik iş gücünün Aksaray ovasına göç etmesine neden olmuştur. Ayrıca, yer altı sularının aşın tüketimine yol açarak, yer altı su seviyesinin 4 yıl içinde yaklaşık 12 m. çekilmesine neden olmuştur.

Özet (Çeviri)

K ABSTRACT Ph.D.THESIS THE HUMAN AND ECONOMICAL GEOGRAPHY OF AKSARAY PLAIN Kenan ARD3AŞ Supervisor: Prof. Dr. Hayati DO?ANAY 2002- Pages: 563 Juri: 1. Prof.Dr. Hayati DO?ANAY 2. Doç.Dr. Hakkı YAZICI 3. Doç.Dr. Halil KOCA 4. Doç.Dr. Kenan ARTNÇ 5. Doç.Dr. Lütfü ÖZAV The area of our research takes place within the boundaries of Konya, which is part of the Central Anatolian Region. The area o the fieldwork which takes place around the Salt Lake territory is 4,078.9 square kilometre. The topographical forms the investigation area is constituted by hilly domains, valleys, plateau domain and a wide ground of plain (1,190 square kilometre). In the Aksaray plain is dominated by a land climate features affected by planters and some other geographical factors. As a matter of fact, according to the 37 years data of the Aksaray meteorological station, the annual average of temperature is 1 1,7 °C. I Aksaray the monthly temperature extreme rises up to 40 °C in July and declines down to -26.4 °C. In terms of the wind regime the NE and E winds are dominant in every season. The annual average of rainfall is 351,7 mm in Aksaray,; 343,7 mm. in Koçaş D.U.Ç and 3 13,1 mm. in Sultanham town The settlement history of the fieldwork domain goes back to 3.000 BC to Acemhöyük (Yeşilova). The rural and urban population in total, according to the 2000 year census is 02.340, and 59,7 percent of the population are living in Aksaray, while 33,3 percent of it living in town settlements and 7 percent in the villagesettlements. Moreover, in the year 2000, 1 ity, 19 towns, 20 villages and 68 plateau take place within the fieldwork domain. The promotion of Aksaray to a provincial status in 1989, has brought about a rapid envelopments in terms of its urban structure and economical functions. Since its relationship it skil, one of its district, socially and economically are relatively rare, this district falls with in he hinterland of Konya region. 11 quarters of are composed of 82 plateaus which have passed through permanent settlement, and this transition causes some difficulties unfulfilling the municipality services. The Sultanhani town, has a fame at national and international levels specially because of its carpet repairing manufacture. While the economy of the fieldwork domain depends upon agricultural activities, being located amongst some important provinces as Ankara, Adana, Konya and Adana, this constitutes some possibilities regarding some service and industrial sectors. Therefore, considering some scientific data about the potential geographical resources of the region it can be seen that Aksaray is likely to develop rapidly. The sugar beet plantation in the fieldwork domain, affects the economical profile as well as the underground water level of the region. Since the relatively higher level of income from the sugar beet plantation after 1990 has decreased the level of migration from the region. The need to labour has resulted in the abandonment of the sheep stock-breeding, and in the development of the production of some by-products as oilcake and cattle-dealing activities. Consequently this has caused the seasonal labour emigration to Aksaray plain from several provinces. Furthermore, this has caused the over-consumption of the underground water resources so that the level of the water withdrew about 12 meters within the last 4 years.

Benzer Tezler

  1. Mamasın Barajı'nın Aksaray ovası ziraat hayatına etkileri

    The Effects of Mamasın Dam on the agricultural life of Aksaray low land

    YAŞAR CAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Coğrafyaİstanbul Üniversitesi

    Uygulamalı Beşeri ve İktisadi Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÜMİT SERGÜN

  2. Ulukışla havzasının geç senozoyik evrimi

    Late cenozoic evolution of the Ulukisla basin

    ESRA GÜRBÜZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Jeoloji MühendisliğiAksaray Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞEGÜL YILDIZ

    PROF. DR. GÜROL SEYİTOĞLU

  3. Determination of elemental concentration profiles in Tuz Lake sediments

    Tuz Gölü sedimanlarında elemantal konsantrasyon profillerinin belirlenmesi

    ÖZLEM GÜNER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    Çevre MühendisliğiMarmara Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. S. SİNAN KESKİN

  4. Coğrafi bilgi sistemi yardımı ile çimento farbikalarının yer seçimi: Konya ovası projesi (KOP) illeri örneği

    Location selection of cement factories with the help of geographical information system: Konya Plain Project (KOP) provinces

    FADİM KOÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Jeodezi ve FotogrametriKonya Teknik Üniversitesi

    Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATİH İŞCAN

  5. İşletmelerin ihracata yönelik faaliyetlerinde bir meslek kuruluşu olarak ticaret ve sanayi odalarından duydukları memnuniyetin ve beklentilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma

    A study on determination of satisfaction and expectations of enterprises in their export - oriented activities from chambers of commerce and industry as a professional association

    KAMİLE MERİÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    İşletmeAksaray Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TÜLAY YENİÇERİ