Conservation genetics of Anatolian mouflon (ovis gmelinii anatolica)
Anadolu yaban koyunun (ovis gmelinii anatolica) koruma genetiği
- Tez No: 116353
- Danışmanlar: PROF. DR. AYKUT KENCE, DOÇ. DR. MAHİNUR S. AKKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Anadolu yaban koyunu, Ovis gmelinii anatolica, Konya-Bozdağ, populasyon genetiği, koruma genetiği, müdahalesiz DNA örneklemesi. vı, Anatolian mouflon, Ovis gmelinii anatolica, Konya-Bozdağ, population genetics, conservation genetics, noninvasive sampling. IV
- Yıl: 2001
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
öz ANADOLU YABAN KOYUNUNUN (Ovis gmelinii anatolica) KORUMA GENETİĞİ Özüt, Deniz Y. Lisans, Biyoloji Bölümü Tez Danışmanı: Prof. Dr. Aykut Kence Ortak Tez Danışmanı: Assoc. Prof. Dr. Mahinur S. Akkaya Kasım 2001, 78 sayfa Anadolu yaban koyununun (Ovis gmelinii anatolicd) günümüzde yaşayan tek populasyonu, Konya-Bozdağ Yaban Koyunu Koruma İstasyonun'da bulunmaktadır. 1960 Ti yıllarda Milli Parklar Av ve Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü' nce yapılan çalışmalar, Anadolu yaban koyununun geçmişteki yayılım alanlarının çoğunda yokolduğunu ve kısıtlı bir alanda çok az sayıda kaldıklarını ortaya çıkardı. Anadolu yaban koyununun tamamen yokolmasını önlemek için 1966 yılında Konya-Bozdağ'da 45.000 ha büyüklüğünde bir alan koruma sahası ilan edildi. 1989 yılında ise koruma sahası içerisindeki 5000 hektarlık bir alan tel ile çevrildi ve sahadaki tüm yaban koyunları bu telin içerisine sokulmaya çalışıldı. Koruma çalışmalarının başladığı 1966 yılında 35-50 olarak tahmin edilen sahadaki toplam yaban koyunu sayısı bugün 1000 civarında olup tamamına yakım tel ile çevrili alan içerisinde bulunmaktadır. Bugüne kadar Anadolu yaban koyununun biyolojisi, ekolojisi ve populasyon yaşayabilirliği konularında bazı çalışmalar yapılmıştır (Kaya, 1989; Arıhan, 2000; Sezen, 2000). Populasyonun genetik yapısı hakkında ise yapılmış bir çalışmabulunmamaktadır. Bu çalışmada, Anadolu yaban koyunun populasyon genetiği çalışılmış olup, elde edilen bilgilerin, yapılmakta olan koruma çalışmlarına yapacağı katkılar ele alınmıştır. Konya-Bozdağ yaban koyunu populasy onunun genetik çeşitliliği on polimorfik mikrosatelit işaretleyicisi kullanılarak tahmin edilmeye çalışılmıştır. Çok düşük populasyon büyüklüğüne inen bir darboğazdan geçmesinin, populasyonun genetik çeşitliliğini azaltmış olabileceği varsayımları, elde edilen sonuçlarla doğrulanmıştır. Çalışılan on mikrosatelit lokusunda: lokus başına düşen ortalama alel sayısı (Â) 2.5 olarak bulunmuştur. Bu değer bir mikrosatelit lokusu için çok düşüktür ve diğer 'sağlıklı' Ovis populasy onlarında A değerinin 4 ile 8 arasında değiştiği görülmüştür. Beklenen heterozigotluk seviyesi 0.33 ve gözlenen heterozigotluk 0.31 olarak saptanırken bu değer yine diğer Ovis populasy onlarında 0.50 ile 0.85 arasında değişmektedir. Bu sonuçlar Konya-Bozdağ populasyonunun genetik çeşitliliğinin çok düşük olduğunu göstermektedir. Bunun sebepleri arasında populasyonun demografik bir darboğazdan (bottleneck) geçmiş olduğu varsayımı test edilmiş, ancak testler yakın tarihte olmuş olan bir darboğazın sinyalini vermemiştir. Koruma çalışmalarına katkıda bulunabilecek genetik yaklaşımlar arasında: /') yapılması planlanan yemden aşılama çalışmasında aşılanan populasyonun genetik çeşitliliğinin kaynak populasyonunkinden düşük olmasının önüne geçmek, if) genetik parametrelerin populasyon yaşayabilirlik analizlerine entegre edilerek bu modellerin tahmin gücünü yükseltmek, Uf) müdahalesiz DNA örnekleme yönteminin diğer yabani memeli populasyonlarının koruma genetiğinde kulanılmasını sağlamak.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT CONSERVATION GENETICS OF ANATOLIAN MOUFLON Ovis gmelinii anatolica Özüt, Deniz M.Sc. Department of Biological Sciences Supervisor: Prof. Dr. Aykut Kence Co-supervisor: Assoc. Prof. Dr. Mahinur S. Akkaya November 2001, 78 pages Anatolian mouflon, Ovis gmelinii anatolica has presently one surviving population in Konya-Bozdağ Mouflon Breeding Station and Wildlife Protection Area. Since its crash in numbers around 1950'ies, certain conservation actions took place. A 45.000 ha Area in Konya-Bozdağ was declared as a protection area in 1966 and later on in 1989 and 1996 a 5000 ha portion of it was fenced and electro shocked consecutively. There have been several studies in the last ten years accomplished in the area to gather knowledge about the population biology, ecology and population viability of Ovis gmelinii anatolica. After such an accumulation of data on the general biology of that endangered animal, the need for a population genetics study of the population in Konya-Bozdağ has become a necessity. In this study, the genetic diversity, population genetic parameters and conservation genetics of the Konya-Bozdağ Anatolian mouflon population was examined. The genetic diversity of Anatolian mouflon was studied using 10 microsatellite loci. The results supported the hypothesis that Anatolian mouflon has a mvery low level of genetic diversity due to a bottleneck. Although, the sign of a recent and severe bottleneck could not be found in the results, it was concluded that the bottleneck did occurred but could not be detected because of its unprecedented structure. Mean number of alleles per locus (A) was found to be 2.5 and expected and observed heterozygosities was found to be 0.33 and 0.31, respectively. The results revealed parallel outcomes with prior expectations. The population was found to contain very little genetic variation which is attributable to a possible bottleneck it suffered around 1950'ies, when the size of the population was at its minimum, around 35. Implications of this study can be: i) the extent of genetic diversity in Konya- Bozdağ population is much less than any of the other relatively healthy populations of Ovis species, ii) the population most probably experienced a bottleneck, which can be regarded the cause of such a low genetic diversity, iii) the further conservation efforts should take into consideration the genetic diversity of the population and find possible ways to augment it. The study is accomplished using noninvasive genetic sampling method, which is a revolutionary way to study the conservation genetics of wild animal populations.
Benzer Tezler
- Çayır çekirgesi Chorthippus parallelus (Zetterstedt, 1821) (Acrididae:Orthoptera)'un Anadolu popülasyonlarının filocoğrafyası ve coğrafik genetiği
Phylogeography and landscape genetics of Anatolian populations of the meadow Grosshopper Chorthippus parallelus (Zetterstedt, 1821) (Acrididae:Orthoptera)
ERTAN MAHİR KORKMAZ
Doktora
Türkçe
2011
BiyolojiCumhuriyet ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN HÜSEYİN BAŞIBÜYÜK
PROF. DR. NACİ DEĞERLİ
- Anadolu yükselti zincirlerinin soğuk seven formların yayılış ve türleşmesindeki rolü: Psorodonotus brunner von wattenwyl 1861 cinsinin türleşme ve filocoğrafyası
Role of the anatolian altitudinal chains on distribution and speciation of the cold adapted lineages: Phylogeography and speciation of psorodonotus brunner von wattenwyl 1861
SARP KAYA
- Contribution of Anatolian bats to genetic diversity of western palaearctic with a particular focus on kuhl's pipistrelle
Anadolu yarasalarının batı palearktik genetik çeşitliliğine katkısı ve beyazşeritli yarasalar'ın detaylı bir incelemesi
EMRAH ÇORAMAN
Doktora
İngilizce
2014
BiyolojiBoğaziçi ÜniversitesiÇevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ANDRZEJ FURMAN
- The nuclear genetic diversity of Turkish native horse breeds and its conservation implications
Türk yerli at ırklarının nükleer genetik çeşitliliği ve koruma alanındaki etkileri
MELİS DENİZCİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
BiyoistatistikBoğaziçi ÜniversitesiÇevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. BERRİN ERDAĞ
YRD. DOÇ. DR. İ. RAŞİT BİLGİN
- Türkiye'de bulunan bazı yerli sığır ırklarının genetik yapılarının karakterizasyonu
Genetic characterization of some Turkish cattle breeds
YUSUF ÖZŞENSOY
Doktora
Türkçe
2011
GenetikSelçuk ÜniversitesiZootekni (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERCAN KURAR