Zamirlerin tarihsel gelişimi
The Historical development of pronouns
- Tez No: 117030
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. MEVLÜT ERDEM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Zamir, Orhon Türkçesi, Karahanlı Türkçesi, Eski Anadolu Türkçesi, Osmanlı Türkçesi. II, Pronoun, Orkhon, Karakhanid, Old Anatolian Turkish, Ottoman Turkish. IV
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ ZAMİRLERİN TARİHSEL GELİŞİMİ MUHAMMET KARAATMACA KSÜ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANABİLİM DALI DANIŞMAN : Yard. Doç. Dr. Mevlüt ERDEM Yıl :2002, Sayfa: 91 Jüri: Yard. Doç. Dr. Mevlüt ERDEM Yard. Doç. Dr. Nasrullah ÖZSOY Yard. Doç. Dr. Memet YETİŞGİN Bu tezin amacı Türkçede zamirlerin tarihsel gelişimlerini ortaya koymaktır. Bunun için önce Türkiye Türkçesinde zamirler eşzamanlı yöntemle işlenmektedir. Daha sonra da zamirlerin çeşitli dönemlerdeki gelişimleri üzerinde durulmaktadır. Bu tez iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde ilk olarak“zamir”çeşitli açılardan tanımlanmakta, isimlerle ve edatlarla olan farklı ve benzer yönleri ortaya konmaktadır, ikinci olarak bu bölümde, zamirler yapı bakımından da incelenmekte; basit, türemiş ve birleşik yapılarda sınıflandırılmaktadırlar. Bu kısımda son olarak zamirler türlerine ayrılmakta ve şu başlıklar altında tanımlanıp çeşitli özellikleriyle ele alınmaktadır: 1. Şahıs Zamirleri 2. İşaret Zamirleri 3. Dönüşlülük Zamirleri 4. İşteşlik Zamirleri 5. Belirsizlik Zamirleri 6. Soru Zamirleri 7. İyelik Zamirleri 8. Bağlama Zamirleri İkinci bölümde yukarıda sözü edilen zamir türlerinin Orhon Türkçesinde, Karahanlı Türkçesinde, Eski Anadolu Türkçesinde ve Osmanlı Türkçesinde gelişimsel olarak incelenmektedir. Bu bölümün temelini, zamirlerin bu dönemlerdeki yalın, ilgi, yükleme, bulunma, ayrılma, eşitlik, yön gösterme, araç durumlarındaki çekimleri oluşturmaktadır. Türkçenin eklemeli bir dil olmasınakarşın zamirlerin çeşitli çekim durumlarında köklerinde bir çok değişiklikler meydana geldiğinden sadece yalın durumuyla ele alınması yeterli değildir. Zamir çekimleri önce tablo halinde verildikten sonra çekimler metin içerisinde örneklenmekte böylelikle deneysel bir yönteme ulaşılmaktadır. Ayrıca dönemler arasındaki yapısal farklılıkların yanısıra anlamsal ve işlevsel farklılıklara da değinilmekte ve önemli noktalara dikkat çekilmektedir. Bu tezde örneklerin alındığı eserlerin yazıldıkları veya tercüme edildikleri dönemin dil özelliklerini en iyi yansıtan eserler olmasına büyük önem verildi. Metin taramasında kullanılan eserlerin isimleri tezin sonunda yer alan bibliyografya kısmında bulunmaktadır. Tezin sonunda yer alan sonuç bölümünde, tezde elde edilen bulgular ve öneriler özetlenmektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT MA Thesis THE HISTORICAL DEVELOPMENT OF PRONOUNS MUHAMMET KARAATMAC A DEPARTMENT OF TURKISH LANGUAGE AND LITERATURE ENSTİTÜ OF SOCIAL SCIENCE UNIVERSITY OF KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM SUPERVISOR : Yard. Doç. Dr. Mevlüt ERDEM Year : 2002, Pages : 91 Jury: Yard. Doç. Dr. Mevlüt ERDEM Yard. Doç. Dr. Nasrullah ÖZSOY Yard. Doç. Dr. Memet YETİSGİN The purpose of this dissertation is to examine the historical development of pronouns. For this aim firstly pronouns are studied synchronicly in Modern Turkish and after that they are examined in several dialects of Turkish with diachronic method. This thesis consists of two main chapters. In the first chapter, first of all pronoun is tried to be defined. After this definition, pronouns are compared with nouns. Similarities and differences between them are analysed as well as interrelationships between pronouns and postpositions. Then pronouns are classified by means of their structural aspects. In the last section of this chapter, the types of pronouns identified follow. 1. Personal Pronouns 2. Demonstrative Pronouns 3. Reflexive Pronouns 4. Reciprocal Pronouns 5. Indefinite Pronouns 6. Interrogative Pronouns 7. Possessive Pronouns 8. Relative Pronouns In the second chapter, pronouns, listed above, are scrutinised with the historical method in Orkhon Turkic, Karakhanid Turkic, Old Anatolian and Ottoman Turkish. In this chapter main subject is the declensional cases of pronouns in nominative, genitive, dative, accusative, locative, ablative, aequative, instrumental and directive. Despite Turkish is a most characteristic member of inflected languages, the roots of pronouns may change when they take declensional suffixes. Because of this reason it is helpfull to give all declensional IIIcases. And it is usefull to show them in the tables.The declensions of pronouns are examplified in context which makes this method experimental When the types of pronouns are being studied, the differences among the dialects of Turkic are given morphologicly, functionally and semanticly in details. The sources used for examples are listed in bibliography. The“Conclusin”part placed at the end of the thesis summarizes results, problems and gives some further research topics.
Benzer Tezler
- Türk dillerinde kişi ekleri
Түрк тилдериндеги жак мүчөлөр
ERHAN TASHBASH
Doktora
Kırgızca
2015
DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADIRALI KONKOBAYEV
PROF. DR. MEVLÜT GÜLTEKİN
- Tuva Türkçesinde dilbilgiselleşme
Grammaticalization in Tuvan Turkish
BUKET BARAN
Doktora
Türkçe
2023
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLSÜM KİLLİ YILMAZ
- Türkçede başlangıçtan bugüne çıkma hali
Ablative case ending from the beginning up to now in Turkish
NURCAN AKBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ÇETİN PEKACAR
- Çelik donatılı toprakarme istinat duvarlarının yol uygulamalarında kullanılması vaka analizi
Case analysis of the use of steel reinforced retaining walls in road applications
MEHMET EMİN DAŞÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Gedik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET SALİH KESKİN
- Enjeksiyon ile granüler zeminlerin geoteknik özelliklerinin iyileştirilmesi
Improvement of geotechnical properties of granular soil by grouting
SUAT AKBULUT