Geri Dön

Cebri düşüncenin yaygınlaşmasında siyasi iktidarın etkisi

The Effect of political power on the extension of fatalist thought

  1. Tez No: 117757
  2. Yazar: RESUL ÖZTÜRK
  3. Danışmanlar: PROF.DR. AHMET AKBULUT
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 211

Özet

ÖZET ÖZTÜRK Resul,“Cebrî Düşüncenin Yaygınlaşmasında Siyasî İktidarın Etkisi”, Doktora Tezi, Tez Danışmanı: Prof. Dr. Ahmet AKBULUT, VIII + 211 sayfa, Ankara 2002. Bu çalışma bir giriş, iki bölüm ve bir sonuçtan oluşmaktadır. Girişte siyasal iktidarın özelliği, inanç ve düşüncelere etkisi incelenmiştir. Yine girişte siyasal iktidarın ahlâk ilkeleri karşısındaki tutumu araştırılırken bu konuda siyasal bilimcilerin siyasal iktidara verdikleri tanımlar ve bu tanımların etki alanları göz önünde bulundurulmuştur. Birinci bölümde insan özgürlüğü sorununun evrenselliği ve bu sorunun İslam kelâmındaki yeri ve önemine vurgu yapılmıştır. Daha sonra cebir ve kader terimlerinin anlamları, bu kavramların etrafında oluşan ekoller ve görüşleri incelenmiştir. Müslüman toplumundaki kaderci anlayışın arka planı araştırılmış, özellikle İslam öncesi Arap toplumunun kaderci anlayışın Müslüman toplumuna çeşitli şekillerde yansıdığı tespit edilmiştir. Hadislerdeki kaderci anlayışta da bu etkinin varlığı gözlemlenmiştir. İkinci bölümde cebir düşüncesinin yönetimde kullanılması incelenmiştir. Emeviler döneminin önde gelen yöneticilerinin söylemleri dikkate alınarak kaderin siyasal kullanımı incelenmiştir. Bu dönemde Cebrî Düşüncenin etkin ve yoğun bir şekilde kullanıldığı belirlenmiştir. Bu konuda Emeviler dönemi daha sonraki dönemlere etkili bir örnek olmuştur. Emevilerin kaderci söylemlerini eleştiren düşünürler ve görüşleri siyasal iktidarla olan etkileşimleri çerçevesinde incelenmiştir. Cebrî düşünce Müslüman geleneğinde yer edinmiştir. Bu konum ise Harici, Şiî, Mu'tezilî ve Sünnî öğretilerin kader anlayışları çerçevesinde genel hatlarıyla değerlendirilmiştir. Çalışma elde edilen tüm verilerden hareketle genel bir değerlendirilme yapılarak bir sonuçla bitirilmiştir. T.C. 70RSERİ6RETİM KüRÜLîf MKÜMANTASYON MERKEP

Özet (Çeviri)

ABSTRACT ÖZTÜRK Resul,“The Effect of Political Power on the Extension of Fatalist Thought”Ph. D. Thesis, Supervisor: Ahmet AKBULUT, Prof Dr., VIII + 211, p. Ankara 2002. This study consist of an introduction, two chapters and conclusion. In the introduction we have analysed the characteristics of political power, and its effect on beliefs and thoughts. The attitude of political power to ethical rules and their mutual relations have also been dealt with there. In chapter one, the universality of human freedom and its place in Islamic Theology have been treated of. Following this analysis we have given the technical counterparts of the terms such as Djabr (to compel s.o. to do stg.), predestination, etc. It has also been established that the conception of predestination in pre- Islamic Arab world made a significant effect on the conception of this term in Islamic climate. This also gave rise to similar understanding of predestination in Hadiths. In second chapter, we tried to display how the political powers made use of predestination in their ruling the mass. The pronunciation of in the rulers the Umayyad period have been analysed and their opinion on the predestination and its role in governing the people has been tried to be put forward. It is established that the governing system that made use of the term“predestination”and exploited it was very widespread. And this period became a model in its dealings for the next generation. Apart from the political approach to predestination, we also tried to established the attitude of learned men against the ruling class. Our study ends up with a general evaluation which takes into account the relevant concepts and their implementation in both political and intellectual life of the Umayyad period.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    903426

    İlk dönem kader risâlelerinde cebrî düşünce: Ömer b. Abdülazîz ve Hasan b. Muhammed b. Hanefiyye örneği

    Jabri thought in the early epistle of fate: The example Omar Abd al Aziz and Hasan b. Mohamad b. Hanafiya

    MEHMET KADRİ KELEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinBatman Üniversitesi

    Kelam ve İslam Mezhepleri Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EKREM UYSAL

  2. Tez No

    548714

    Çerkeşîzâde Mehmed Tevfîk Efendi'nin Kelâmî görüşleri

    Başlık çevirisi yok

    MUHAMMET YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinKarabük Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYHAN IŞIK

  3. Tez No

    595042

    İslam mezhepleri tarihi kaynakları açısından Cebriyye

    Jabriyya in terms of the sources of history of İslamic sects

    NERİMAN BÜYÜKÇORAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinHitit Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMİL HAKYEMEZ

  4. Tez No

    783981

    Hişâm ed-Destüvâî ve Basra hadisçiliği içerisindeki konumu

    Hisam ed-Destüvâî and his position in Basra hadithism

    MUHAMMED KUBİLAY ÖZSAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinDicle Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET KELEŞ

  5. Tez No

    214329

    Gazali'de kesb kavramı

    The concept of kasb according to Al-Ghazzali

    MUSTAFA YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    DinHarran Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. M. CÜNEYT GÖKÇE

Geri Dön